Shopee là bị hại trong vụ lạm dụng mã giảm giá trên sàn. Ảnh: Reuters.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Phú Thọ vừa công bố việc khởi tố vụ án, bắt tạm giam 4 đối tượng gồm Lưu Thành Luân (sinh năm 1998 trú tại Bát Xát, Lào Cai), Tẩn Anh Hiệp (sinh năm 1998 trú tại Bát Xát, Lào Cai), Lê Văn Hiếu (sinh năm 1984 trú tại Hoàng Mai, Hà Nội), Dương Văn Chính (sinh năm 1996 trú tại Từ Sơn, Bắc Ninh) về hành vi sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của Công ty TNHH Shopee.
Khởi tố nhóm chuyên lợi dụng voucher Shopee
Cụ thể, từ tháng 11/2023, cơ quan chức năng phát hiện hội nhóm trên mạng xã hội, kêu gọi đặt đơn ảo và áp dụng mã giảm giá khi mua hàng trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT), đặc biệt là nền tảng Shopee. Những hội nhóm này hoạt động với thủ đoạn tinh vi, cấu kết giữa người bán với khách mua, nhân viên chuyển phát và đối tác tiếp thị liên kết.
Nhóm bị cáo. Ảnh: Công an tỉnh Phú Thọ.
Theo cơ quan chức năng, các đối tượng dùng phương thức đặt đơn ảo, tạo ra giao dịch giả với tổng giá trị hàng chục tỷ đồng. Thông qua cách này, nhóm bị cáo đã chiếm đoạt các mã giảm giá (voucher) sàn TMĐT tài trợ cho người mua thật.
Công an tỉnh Phú Thọ cho biết sau quá trình điều tra, xác định đây là hội nhóm tội phạm có hành vi lừa đảo với thủ đoạn mới, quy mô toàn quốc, hoạt động có tính chất chuyên nghiệp và tinh vi khi lợi dụng mạng viễn thông, phương tiện điện tử để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của sàn thương mại điện tử. Hành vi này trực tiếp gây thiệt hại cho sàn Shopee. Ngoài ra, nó ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của người dùng và sự phát triển lành mạnh của thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam.
Hiện Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Phú Thọ tiếp tục phối hợp với Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao, làm việc với Công ty TNHH Shopee và một số đơn vị khác để thu thập các thông tin, dữ liệu liên quan phục vụ công tác điều tra, xác minh các đối tượng có liên quan, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Cách lạm dụng mã giảm giá trên sàn TMĐT
Từ cuối 2023, Shopee phát triển tính năng livestream kết hợp bán hàng ngay trên ứng dụng, cạnh tranh với TikTok Shop. Để thu hút người dùng, nền tảng tung ra nhiều mã giảm giá với số tiền chiết khấu lớn.
N ắm bắt chính sách, nhiều chủ shop dùng chiêu trò để lợi dụng nền tảng. Theo ông Nguyễn Trung Kiên, chuyên gia mảng kinh doanh online, quản trị viên nhóm người bán hàng có gần 400.000 thành viên, phía bán hàng sẽ tìm người quen hoặc thuê cộng tác viên qua mạng, thu thập mã giảm giá trên phiên livestream, rồi mua hàng ở shop theo hướng dẫn.
Quy trình hoạt động của nhóm đặt đơn ảo. Ảnh: Công an tỉnh Phú Thọ.
“Ví dụ, một món hàng giá gốc 100.000 đồng, sau khi áp mã giảm 40.000 đồng của sàn, giá còn 60.000 đồng. Sau đó, shop đóng hộp trống để gửi đi cho khách đã sắp đặt. Cuối cùng, khi sàn trừ thuế phí khoảng 10.000 đồng, người bán thu lời 30.000 đồng trên mỗi mã giảm giá của sàn”, ông Nguyễn Thanh Tùng, một người chuyên bán phụ kiện trên các sàn TMĐT, chia sẻ “mẹo” các chủ shop online sử dụng để qua mặt nền tảng.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, chủ shop có thể thông đồng với bưu cục vận chuyển, chỉ bấm giao đơn trên hệ thống mà không cần nhận hàng. “Như vậy, phía giao hàng vẫn đạt KPI mà không cần làm việc. Chủ shop ăn tiền chênh lệch. Chỉ có sàn chịu thiệt”, ông Kiên nhận định.
Hàng hoá là điện thoại được các đối tượng đóng gói chuyển phát . Ảnh: Công an tỉnh Phú Thọ.
Từ 27/12/2023, tài khoản của nhiều chủ shop kinh doanh online trên nền tảng Shopee bị cấn trừ số tiền lớn, dao động từ vài chục triệu đến cả tỷ đồng. Theo thông báo của sàn, những đối tác này đã vi phạm chính sách, cố tình lạm dụng mã giảm giá trong các đợt khuyến mãi, trục lợi bất chính.
Nhiều chủ shop bị trừ tiền khẳng định mình không làm gì vi phạm. Họ kêu oan và yêu cầu Shopee cung cấp bằng chứng.
Nhóm bị cáo vừa bị Công an tỉnh Phú Thọ khởi tố, bắt tạm giam là trường hợp lợi dụng chính sách đầu tiên bị cơ quan chức năng phát giác.