Lạm dụng thiết bị điện tử là thủ phạm chính khiến con người mất ngủ. Ảnh: South China Morning Post.
Trước khi đi ngủ, Li Li phải tuân theo một quy trình nghiêm ngặt. Cô xịt một ít "bình xịt tăng cường giấc ngủ" lên gối, làm dịu mắt bằng mặt nạ hơi nước và đeo thiết bị theo dõi giấc ngủ điện tử cùng một cặp nút tai.
"Tôi không thể ngủ nếu không có những bước này. Ngay cả khi thiếp đi, tôi cũng dễ dàng thức giấc. Tôi đã làm điều này được hai năm rồi", cô gái 29 tuổi đang sống tại thành phố Nam Xương, thủ phủ tỉnh Giang Tây, miền Đông Trung Quốc, chia sẻ với Tân Hoa xã.
Giống như Li, nhiều thanh niên Trung Quốc đang trằn trọc khó ngủ vào ban đêm. Một phân tích dữ liệu lớn được thu thập từ 450 triệu khách hàng của Xiaomi vào năm 2019 cho thấy hơn 36% bị mất ngủ thường xuyên (khoảng 3 lần trở lên trong một tuần), và 36,7% trong số đó là những người sinh sau năm 1990.
Chật vật vì giấc ngủ
Trong cuộc phỏng vấn được đăng tải trên mạng xã hội Weibo, một nữ sinh viên ngoài 20 tuổi, sống tại thành phố Thạch Gia Trang, thủ phủ tỉnh Hà Bắc, chia sẻ kể từ khi bắt đầu thực tập, chất lượng giấc ngủ của cô giảm mạnh.
Điều đó khiến cô luôn “trong tình trạng căng thẳng, trạng thái tinh thần và thể chất ngày càng trở nên tồi tệ”. Lo lắng cho sức khỏe của bản thân, sinh viên này đã thử vô số cách để cải thiện giấc ngủ.
Một số người bạn khuyên cô nên sử dụng dịch vụ trực tuyến ru ngủ người nghe bằng những lời nói êm dịu. Số khác đề xuất các sản phẩm thôi miên. Sau khi tính toán “hóa đơn điều trị chứng mất ngủ”, cô đã sốc vì con số 10.000 nhân dân tệ (1.500 USD).
Câu chuyện của sinh viên 20 tuổi này đã thu hút sự quan tâm của hàng trăm nghìn người trên Weibo. Trong đó, một bình luận viết: “Bạn nhận được nhiều lợi ích từ việc đi ngủ sớm hơn là chi 10.000 nhân dân tệ cho bất cứ thứ gì khác”.
Một phòng ngủ thông minh của Panasonic, với thiết bị theo dõi nhịp tim, hơi thở và giấc ngủ của người sử dụng, tại Hội chợ Nhập khẩu Quốc tế (CIIE) ở Thượng Hải, vào ngày 7/11/2019. Ảnh: Tân Hoa Xã.
Phân tích của Xiaomi vào năm 2020 cho thấy khoảng 67,4% trong số 450 triệu người đã mua các sản phẩm giúp cải thiện giấc ngủ, trong đó 62% sinh sau năm 1990.
Theo một báo cáo trực tuyến về giấc ngủ từ viện nghiên cứu người tiêu dùng thuộc trang web thương mại điện tử JD vào năm 2022, doanh thu các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ trong của GenZ đã tăng gần 50% so với cùng kỳ năm trước.
Báo cáo của JD cũng cho thấy doanh thu thuốc xịt tăng cường giấc ngủ năm 2022 đã tăng 33 lần so với năm 2018. Doanh số bán bột ngâm chân và các sản phẩm dầu thơm cũng tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhân viên trẻ, sinh viên đại học và giáo viên là những khách hàng trung thành.
South China Morning Post trích dẫn số liệu từ một công ty tư vấn cho thấy quy mô thị trường của ngành công nghiệp hỗ trợ giấc ngủ tại Trung Quốc đã tăng từ 262 tỷ nhân dân tệ (38 tỷ USD) lên 378 tỷ nhân dân tệ (55 tỷ USD) từ năm 2016 đến năm 2020.
Đằng sau nhu cầu ngày càng tăng đối với loại sản phẩm này là số lượng lớn người mất ngủ tại quốc gia tỷ dân. Một nghiên cứu của Hiệp hội Nghiên cứu Giấc ngủ Trung Quốc năm 2016 chỉ ra rằng hơn 300 triệu người bị rối loạn giấc ngủ.
"Các triệu chứng chính bao gồm khó đi vào giấc ngủ (thời gian kéo dài hơn nửa giờ), rối loạn duy trì giấc ngủ (thức dậy hơn hai lần vào ban đêm), thức giấc sớm, giảm chất lượng giấc ngủ và tổng thời gian ngủ (thường dưới 6,5 giờ), kèm theo rối loạn chức năng ban ngày", Liu Hao, tổng thư ký hiệp hội y tế về giấc ngủ Giang Tây, cho biết.
Thủ phạm chính
Kong Xiang, người sáng lập E-Sleep, một công ty cung cấp giải pháp điều trị rối loạn giấc ngủ chuyên nghiệp, cho biết: “Ngoài áp lực công việc tăng, thói quen ngủ không tốt và lạm dụng thiết bị điện tử là thủ phạm chính khiến con người mất ngủ”.
Li Li cũng chia sẻ trước tuổi 26 cô thường thức sau nửa đêm. "Tôi sẽ nằm trên giường và thời gian cứ thế trôi đi trong khi tôi đang lướt điện thoại di động. Bác sĩ nói tôi phải đi ngủ sớm, nhưng thói quen này không dễ bỏ nên tôi bắt đầu tìm cách giúp mình ngủ ngon”, cô cho hay.
Nhiều người trẻ Trung Quốc gặp vấn đề về giấc ngủ. Ảnh: The World of Chinese.
Theo một nghiên cứu của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, người dân nước này đang đi ngủ muộn hơn trước, với thời lượng trung bình giảm từ 8,5 giờ vào năm 2012 xuống còn 7,06 giờ vào năm 2021. Nghiên cứu cũng kết luận rằng chỉ 35% người Trung Quốc đang ngủ đủ 8 giờ mỗi đêm.
Một báo cáo khác được công bố gần đây cho thấy ở đại lục, các vấn đề về giấc ngủ đặc biệt nghiêm trọng với nhóm người trẻ 19-35 tuổi, trong đó 44% đi ngủ sau nửa đêm mỗi ngày.
Để giải quyết vấn đề này, giới trẻ Trung Quốc buộc phải tìm đến các giải pháp trả phí.
"Tôi đã thử dùng mặt nạ mắt hơi nước, melatonin và máy phát tiếng ồn trắng để có giấc ngủ ngon. Tôi sẵn sàng trả tiền cho bất kỳ sản phẩm nào được cho là hỗ trợ giấc ngủ và có giá hợp lý", Pan Yang, 27 tuổi và là nhân viên một công ty Internet ở Bắc Kinh, nói với Tân Hoa xã.
Trong khi đó, ông Zhang Bin, giám đốc điều hành Hiệp hội Nghiên cứu Giấc ngủ Trung Quốc, cho biết: “Những người trẻ tuổi sẵn sàng chi mạnh tay cho giấc ngủ. Điều đó có nghĩa người Trung Quốc ngày càng coi trọng chất lượng giấc ngủ và tác động của nó đối với sức khỏe".
Ông Xiang cũng nhận định nhu cầu chung của thị trường đang chuyển từ theo dõi giấc ngủ sang các sản phẩm tăng cường giấc ngủ, và từ sản phẩm công nghệ thấp sang các sản phẩm có công nghệ tiên tiến.
"Khi nhu cầu về giấc ngủ chất lượng cao tăng lên, nền kinh tế này sẽ trở thành động lực tăng trưởng mới thúc đẩy tiêu dùng cho sức khỏe ở Trung Quốc", Wang Guangliang, giám đốc điều hành Hiệp hội Sản phẩm Hỗ trợ Giấc ngủ Trung Quốc, cho biết.