Các chuyên gia cho rằng quy định về thời hạn sở hữu chung cư sẽ khiến giá căn hộ giảm. Ảnh: Quỳnh Danh.
Mới đây, Chính phủ đã có tờ trình gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật nhà ở (sửa đổi). Trong đó, đáng chú ý là việc Chính phủ đưa ra đề xuất sở hữu nhà chung cư có thời hạn.
Theo ý kiến của chuyên gia, nếu đề xuất này trở thành hiện thực, giá căn hộ sẽ “hạ nhiệt” và tình trạng đầu cơ cũng dần giảm thiểu. Trên thế giới, quy định này đã được áp dụng tại nhiều nước, trong đó có nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Singapore, Thái Lan…
Trung Quốc đã đi trước gần 4 thập kỷ
Quy định về thời hạn sở hữu chung cư đã được nhiều quốc gia áp dụng trước đó dưới nhiều hình thức khác nhau.
Theo China Economic Review, từ những năm 1980, chính quyền thành phố Thâm Quyến, Trung Quốc, đã có những bản hợp đồng cho người dân thuê đất với thời hạn 20 năm.
Đến năm 1988, các quy định được luật hóa cụ thể hơn. Thời hạn đối với người dân mua nhà phục vụ nhu cầu ở thực sẽ là 70 năm, mục đích phát triển thương mại là 50 năm và các dự án công nghiệp là 40 năm.
Bản thân người dân Trung Quốc cũng không quá lo ngại về vấn đề này. Theo ông Zhu Guozhong, Giáo sư tại ĐH Bắc Kinh, người dân vốn xác định căn nhà sẽ xuống cấp sau 30 năm. Vì vậy, thời hạn 70 năm không quá quan trọng khi nhiều người sẽ chuyển nhà sớm hơn.
Theo Cushman & Wakefield, tuổi thọ trung bình của một tòa nhà ở Trung Quốc là 35 năm. Con số này thấp hơn nhiều so với mức 74 năm của Mỹ và 132 năm ở Anh.
Trong khi đó, tại Singapore, người dân được sở hữu bất động sản theo hai hình thức là lâu dài và có thời hạn (99 năm hoặc 999 năm).
Theo Channel News Asia, 80% dân số Singapore hiện sống trong nhà ở xã hội do chính phủ xây dựng (căn hộ HDB). Những sản phẩm này có thời hạn sở hữu 99 năm.
So sánh về giá, các căn hộ dạng sở hữu lâu dài thường có giá cả triệu USD. Trong khi đó, căn hộ HDB chỉ khoảng vài trăm nghìn USD.
"Nếu chính phủ bán các căn hộ dưới dạng sở hữu vĩnh viễn, sớm muộn chúng ta sẽ hết đất để xây thêm nhà mới. Không chỉ vậy, hệ thống cơ sở hạ tầng cũng sẽ dần lỗi thời và xuống cấp sau một thế kỷ", Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long giải thích về quy định thời hạn sở hữu căn hộ vào năm 2018.
Chung cư Việt Nam xuống cấp sau 20 năm
Trao đổi với Zing, chuyên gia Nguyễn Duy Chuyền - Doctor Housing - cho rằng quy định về thời hạn sở hữu chung cư có thể ngăn chặn tình trạng đầu cơ, “thổi giá”. Tuy nhiên, những người mua nhà lần đầu sẽ có tâm lý e ngại. Chính vì điều đó, chủ đầu tư nên giảm giá căn hộ để tăng tính thanh khoản trong khoảng thời gian đầu.
“Người dân có tâm lý lo ngại rằng sau 50 năm sẽ mất nhà. Tuy nhiên, thực chất không phải vậy. Các cơ quan sẽ có chính sách giúp người dân mua lại hoặc tái định cư thay vì chỉ đơn giản là thu hồi lại nhà”, ông Nguyễn Duy Chuyền chia sẻ với Zing.
Các căn hộ chung cư tại Việt Nam có tốc độ xuống cấp khá nhanh. Ảnh: Quỳnh Danh.
Vị chuyên gia này nhấn mạnh rằng đây là một chính sách đúng đắn. Điều này xuất phát từ chất lượng các chung cư ở Việt Nam không cao. Nhiều dự án ghi nhận tình trạng nứt tường, vỡ gạch, ẩm mốc… sau 20 năm. Chính vì vậy, việc làm mới chung cư sau khi kết thúc một chu kỳ 50 năm là hợp lý.
“Quy định về thời hạn sử dụng chung cư giúp cho việc sửa chữa, cải tổ, xây mới các dự án cũ trở nên dễ dàng hơn. Nhìn vào thực tế, công tác này đang diễn ra rất khó khăn. Hàng loạt chung cư cũ ở Hà Nội và TP.HCM không thể giải tỏa, tái định cư”, ông Chuyền nhận định.
Bên cạnh đó, ông cũng kỳ vọng giá nhà sẽ giảm sau khi quy định được ban hành. Xét trong cùng một dự án, các sản phẩm có thời hạn 50 năm đang có giá thấp hơn 20-30% so với những căn hộ sở hữu lâu dài.
"Đây là hiệu quả thiết thực của quy định trong bối cảnh nhiều người dân ở TP.HCM có 3 tỷ đồng vẫn khó mua nhà. Không chỉ vậy, các dự án được xây mới sẽ đảm bảo tính an toàn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân”, ông Chuyền bình luận.