Quy định tại Tesla yêu cầu nhân viên không được sử dụng chất cấm, kể cả CEO. Ảnh: WSJ.
Biện hộ cho những hành vi bốc đồng hay những lần vạ miệng khiêu khích, Elon Musk thường nói đó là biểu hiện của tư duy sáng tạo, hay sức khỏe tinh thần đi xuống, suy sụp vì căng thẳng, thiếu ngủ.
Song, trong những năm gần đây, những người thân cận với vị tỷ phú tỏ ra lo ngại về một nguyên nhân quan trọng dẫn đến hành vi khác thường của ông. Đó là sử dụng chất kích thích.
Chủ đề nhức nhối đối với các giám đốc dưới quyền Musk
Những người xung quanh Musk từ lâu đã quen với cách hành xử thất thường của ông. Tuy nhiên, một số giám đốc điều hành của SpaceX - người làm việc nhiều năm với ông - đã nhận thấy thay đổi rõ rệt tại một sự kiện cuối năm 2017.
Trong cuộc họp tổng về tên lửa mới nhất, hàng trăm nhân viên SpaceX đã tập trung ở trụ sở Hawthorne, California chỉ để đợi Musk đến muộn cả tiếng đồng hồ. Đến khi bước lên sân khấu, Elon Musk bắt đầu lắp bắp và nói huyên thuyên suốt 15 phút. Ông còn liên tục gọi tên lửa Big Falcon Rocket của SpaceX là “Big F*cking Rocket”.
Theo WSJ, Elon Musk từng sử dụng chất kích thích trước những cuộc họp quan trọng ở Tesla. Ảnh: Christian Marquardt.
Đến năm 2018, một sự việc khác đã cho thấy dấu hiệu sử dụng chất kích thích và ảnh hưởng của nó đối với hoạt động kinh doanh của Musk. Xuất hiện trong một buổi podcast Joe Rogan, vị tỷ phú đã hút cần sa giữa chương trình phát sóng. Hậu quả là CEO SpaceX và cả công ty bị chính quyền thường xuyên kiểm tra chất kích thích đột xuất trong suốt một năm liền.
Theo nguồn tin thân cận, việc sử dụng các loại chất kích thích là một chủ đề nhức nhối đối với các giám đốc dưới quyền Musk. Nhiều người trong số họ là bạn thân, thường xuyên tham dự các bữa tiệc và đi du lịch cùng ông.
Elon Musk vốn nổi tiếng là người tham gia các sự kiện tại Burning Man, lễ hội âm nhạc ở Nevada. Đây là nơi ma túy được sử dụng phố biến. Theo những người đã đến bữa tiệc, ông cũng tổ chức các sự kiện riêng tư - nơi việc sử dụng ma túy là chuyện bình thường.
Anh trai Kimbal Musk cũng tham dự những đêm thác loạn tương tự. Tại sự kiện Art Basel ở Miami cuối năm 2021, cả hai đã sử dụng ketamine để giải trí. Kimbal Musk còn nói với bạn bè về lợi ích của thuốc gây ảo giác, ủng hộ sử dụng trong điều trị sức khỏe tâm thần.
Năm 2023, Wall Street Journal đưa tin Elon Musk tiêm một liều lượng nhỏ ketamine để điều trị chứng trầm cảm và sử dụng trong nhiều bữa tiệc. Sau khi bài báo đăng tải, Musk nói trên mạng xã hội X rằng ketamine là cách hiệu quả để đối phó với chứng trầm cảm. Ông cho rằng nó tốt hơn so với các loại thuốc chống trầm cảm được kê đơn và “làm biến đổi” con người.
Elon Musk từng bị chỉ trích vì hút cần sa trên podcast Joe Rogan. Ảnh: YouTube.
Nói thêm về vấn đề này, Musk cho biết ông được bác sĩ kê thuốc ketamine. Loại thuốc giống như thuốc gây ảo giác này có thể được kê đơn để điều trị bệnh trầm cảm và rối loạn căng thẳng hậu chấn thương (PTSD). Nó cũng được sử dụng phổ biến trong tiệc tùng và có thể được mua bất hợp pháp thông qua các đại lý.
Hậu quả từ những phát ngôn thiếu tỉnh táo của Elon Musk
Chính thói quen độc hại của Musk đã làm hội đồng quản trị đau đầu. Họ phải vật lộn để giải quyết vấn đề lạm dụng chất kích thích tại công ty.
Việc sử dụng ma túy bất hợp pháp sẽ vi phạm điều khoản trong hợp đồng trị giá hơn 14 tỷ USD SpaceX ký với chính phủ Mỹ về các sứ mệnh không gian dân sự, quân sự. Hợp đồng này yêu cầu nơi làm việc không được phép có chất cấm dù một số tiểu bang hợp pháp hóa nó.
Ngoài việc vi phạm các hợp đồng liên bang, bất kỳ hình thức sử dụng ma túy bất hợp pháp nào cũng sẽ vi phạm chính sách của công ty ở cả SpaceX và Tesla, đồng thời đặt câu hỏi về vai trò điều hành của Musk.
Bộ quy tắc ứng xử của Tesla có quy định nơi làm việc không được có ma túy. Họ cấm tất cả nhân viên, bao gồm cả giám đốc điều hành, sử dụng chúng. Thậm chí, bên ngoài văn phòng cũng không được dùng.
Thế nhưng, nhiều nhà đầu tư thường nhắm mắt làm ngơ trước những lo ngại về Musk, bao gồm cả việc ông sử dụng các loại chất kích thích, đặc biệt là khi Tesla còn đang hoạt động tốt. Trên thực tế, trong những năm gần đây, Tesla và SpaceX đều có thành tích xuất sắc. Cổ phiếu Tesla đã tăng khoảng 1.000% trong 5 năm qua. Doanh thu tại SpaceX cũng tăng vọt.
Sự tin tưởng này đặt dấu chấm hết vào năm 2018. Người quen của vị tỷ phú bắt đầu lo ngại ông đang mất kiểm soát khi nhìn thấy một tweet về Tesla vào tháng 8/2018. Ông nói mình sẽ tư nhân hóa start-up xe điện với giá 420 USD/cổ phiếu. “420” là tiếng lóng để chỉ việc hút cần sa.
Đoạn tweet gây rúng động của Elon Musk năm 2018. Ảnh: Twitter/X.
Dòng tweet nổi tiếng này đã gây ra một cơn bão trong giới đầu tư. SEC đã vào cuộc điều tra, phạt công ty 40 triệu USD và yêu cầu giám sát vị CEO. Nói với cơ quan quản lý, các thành viên hội đồng quản trị khẳng định họ không biết về kế hoạch của Musk và rất ngạc nhiên trước hành động của ông. Nguồn tin thân cận cho biết một số người lo ngại rằng Musk sử dụng ma túy khi đăng bài viết.
Không lâu sau đó, trong một cuộc phỏng vấn với New York Times, Musk nhiều lần nghẹn ngào khi nói về những tổn thất nặng nề mình gánh chịu khi lãnh đạo Tesla. “Năm vừa qua là năm khó khăn và đau khổ nhất trong sự nghiệp của tôi”, Elon Musk nói.
Ở hậu trường, mọi chuyện còn hỗn loạn hơn nhiều. Vị CEO đã không thông báo cho bộ phận truyền thông của Tesla rằng ông sẽ thực hiện cuộc phỏng vấn này.