Đây là thông tin được lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cập nhật tại Hội nghị đẩy mạnh triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay với chủ đầu tư và người mua nhà ở xã hội diễn ra mới đây.
Giải ngân chưa nổi 1%
Cụ thể, cơ quan quản lý cho biết đến nay mới có 28 UBND tỉnh gửi văn bản hoặc công bố trên cổng thông tin điện tử về danh mục dự án tham gia chương trình với 68 dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người có thu nhập thấp. Trong đó, 30 dự án có nhu cầu vay vốn, các dự án còn lại không có nhu cầu vay vốn do đã hoàn thành hoặc đã thu xếp nguồn vốn khác.
Theo NHNN, trong 30 dự án nhà ở xã hội có nhu cầu vay vốn, các ngân hàng đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền cam kết khoảng 7.000 tỷ đồng. Trong đó, 10 dự án đã có nhu cầu giải ngân, gồm 7 dự án cấp tín dụng cho chủ đầu tư, 2 dự án cấp tín dụng cho người mua nhà và 1 dự án cấp tín dụng cho cả 2 bên.
Đến nay, số tiền cam kết cấp tín dụng cho 8 chủ đầu là 1.965 tỷ đồng, nhưng mới được giải ngân 640 tỷ đồng; và cam kết cấp tín dụng cho người mua nhà tại 3 dự án là 7 tỷ đồng, số tiền đã giải ngân là 6 tỷ đồng.
Trong đó, BIDV đã giải ngân cho 3 chủ đầu tư dự án tại các tỉnh Phú Thọ, Thanh Hóa và Bình Dương với số tiền là 95,7 tỷ đồng. VietinBank đã giải ngân cho 1 chủ đầu tư dự án tại tỉnh An Giang với số tiền là 128,6 tỷ đồng và cho người mua nhà tại 1 dự án với số tiền là 400 triệu đồng.
Bên cạnh đó, Agribank đã giải ngân cho 4 chủ đầu tư dự án tại các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Ninh và Kiên Giang với số tiền 415,7 tỷ đồng và cho người mua nhà tại 2 dự án vay với số tiền 5,7 tỷ đồng. Như vậy, cả 3 ngân hàng kể trên mới giải ngân được số tiền gần 650 tỷ đồng, tương đương 0,5% tổng quy mô gói tín dụng.
Nhiều khó khăn trong việc triển khai gói tín dụng
Chia sẻ về những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai, Ngân hàng Nhà nước cho biết hiện nay, nguồn cung nhà ở xã hội còn hạn chế. Hiện mới có 28 tỉnh, thành công bố danh mục nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư.
Trong đó, các tỉnh tập trung công bố kể từ tháng 7/2023 đến nay. Tổng cộng mới có 68 dự án được công bố thuộc danh mục vay vốn chương trình này.
"Ngoài ra, các ngân hàng qua tiếp cận, thẩm định các dự án nhận thấy một số dự án còn gặp vướng mắc về mặt pháp lý, về giải phóng mặt bằng, về thủ tục tính tiền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất... Điều này dẫn tới các ngân hàng chưa có cơ sở để cấp tín dụng cho chủ đầu tư dự án", cơ quan quản lý nhìn nhận.
Về phía người mua nhà, Ngân hàng Nhà nước cho biết việc triển khai cho vay đối với người mua nhà ở xã hội còn gặp nhiều vướng mắc do nguồn cung nhà ở xã hội tại các địa phương hạn chế, nhiều đối tượng có nhu cầu nhưng qua rà soát không đủ điều kiện để mua nhà, không đủ điều kiện để vay vốn.
Hơn nữa, người mua nhà sẽ có xu hướng lựa chọn vay vốn tại Ngân hàng Chính sách Xã hội với lãi suất cho vay ưu đãi hơn (chương trình có sự hỗ trợ từ nguồn ngân sách Nhà nước). Nhiều khách hàng hiện nay cũng ưu tiên cho việc duy trì nhu cầu cuộc sống, chưa xem xét việc mua nhà trong thời điểm này.
Thời gian tới, để đẩy mạnh chương trình 120.000 tỷ đồng, Ngân hàng Nhà nước cho rằng cần có sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống, các bộ, ngành, địa phương quyết liệt đẩy nhanh tiến độ triển khai Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ, từ đó tạo ra các dự án nhà ở để các ngân hàng thương mại xem xét cho vay.
Về phía Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng trong việc xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn Luật Nhà ở; theo dõi tình hình triển khai Chương trình để đề xuất sửa đổi cho phù hợp với thực tế triển khai. Bên cạnh đó, chỉ đạo các ngân hàng tiết giảm chi phí, hạ lãi suất, tạo cơ sở để hạ lãi suất cho vay.