Hôm 19/12, Apple bất ngờ thông báo sẽ gỡ Apple Watch khỏi cửa hàng trực tuyến từ ngày 21/12. Sau ngày 24/12, thiết bị này cũng sẽ biến mất khỏi Apple Store.
Đây là lần đầu tiên một gã khổng lồ công nghệ như Apple phải rơi vào tình huống này. Dĩ nhiên, Táo Khuyết vẫn có cách tiếp tục bán đồng hồ, nhưng việc trở lại hẳn sẽ khiến hãng này tổn thất không ít.
Thiệt hại có thể lên tới 400 triệu USD
Nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities ước tính việc ngừng bán đồng hồ có thể khiến Apple mất khoảng 300-400 triệu USD doanh thu trong mùa lễ. Đó là mức ảnh hưởng khá lớn đối với Apple, vì các nhà phân tích dự kiến Apple sẽ tạo ra doanh thu gần 120 tỷ USD trong khoảng thời gian tháng 10-12, bao gồm cả mùa mua sắm nghỉ lễ.
Tất cả bắt nguồn từ vụ tranh chấp về bằng sáng chế của Apple với công ty sản xuất thiết bị y tế Masimo. Trước đó, Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC) đã ra phán quyết về việc Apple vi phạm 2 bằng sáng chế của Masimo. Do đó, ITC sẽ áp dụng lệnh cấm nhập khẩu đối với Apple Watch Series 9 và Ultra 2 từ ngày 26/12 tới.
Năm 2021, Masimo đệ đơn kiện Apple thuê nhân viên đánh cắp công nghệ đo nồng độ oxy trong máu (hay còn gọi là cảm biến SpO2), sau đó tích hợp vào Apple Watch. Đến tháng 10/2023, ITC đã ban hành lệnh cấm Apple nhập khẩu đồng hồ thông minh.
Cảm biến SpO2 giúp đo nồng độ oxy trong máu được tích hợp trong Apple Watch. Ảnh: The Verge.
Trong khi đó, phía Apple khẳng định kết luận của ITC là không chính xác và tìm cách kháng cáo lên tòa án liên bang Mỹ.
Hiện Apple đã gửi bằng chứng chứng minh lệnh cấm có khả năng tác động tiêu cực đến người dùng Apple Watch trong việc chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu khoa học, y tế và sử dụng các tính năng khác có liên quan.
Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ xem xét quyết định nói trên đến hết ngày 25/12. Nếu không bị phủ quyết, lệnh cấm sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 26/12.
Theo ông Andrei Iancu - đồng chủ tịch Hội đồng Xúc tiến Đổi mới (C4IP), việc Tổng thống Mỹ lật ngược quyết định của Ủy ban Thương mại Quốc tế là rất khó xảy ra.
Để có được quyền phủ quyết, một công ty thường phải thể hiện lợi ích công cộng hoặc cơ sở chính sách y tế - và trường hợp này không xảy ra ở đây.
Mặc dù vậy, Apple từng có lần “đánh bại” ITC vào năm 2013, khi Tổng thống Barack Obama phủ quyết lệnh cấm nhập khẩu iPhone. Thời điểm đó, Samsung cáo buộc Apple vi phạm bằng sáng chế dữ liệu di động của mình.
Tuy nhiên, theo luật sư Ben Levi, người có kinh nghiệm tham gia nhiều vụ kiện liên quan đến ITC, Apple khi đó đã đưa ra nhiều lập luận thuyết phục, cho thấy việc cấp phép là công bằng, hợp lý và minh bạch. Các bằng sáng chế liên quan được coi là tiêu chuẩn và thiết yếu trong sản xuất.
Ngoài ra, chính quyền của ông Obama cũng lo ngại lệnh cấm nhập khẩu sẽ mang lại cho Samsung “đòn bẩy quá mức”.
Trong vụ tranh chấp với Masimo lần này, Apple chưa đưa ra được bất kỳ lập luận nào như vậy.
Lối thoát nào cho Apple?
Khả năng phủ quyết rất khó xảy ra, nhưng điều đó không có nghĩa là Apple phải chấp nhận lệnh cấm nhập khẩu đối với phân khúc kinh doanh trị giá 17 tỷ USD của mình.
Theo The Verge, người phát ngôn Nikki Rothberg của Apple cho biết công ty đang “thực hiện nhiều biện pháp về pháp lý và kỹ thuật để đảm bảo Apple Watch có sẵn cho khách hàng”. Điều này có nghĩa là sản phẩm chắc chắn sẽ được bán trở lại. Điều khiến giới công nghệ tò mò hơn cả là cách Apple vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Apple Watch SE 2022 là mẫu đồng hồ không bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm, do không có cảm biến SpO2. Ảnh: The Verge.
Apple có kế hoạch kháng cáo, nhưng việc kháng cáo mất rất nhiều thời gian, có thể lên tới 18 tháng. Công ty cũng có thể yêu cầu hoãn lại lệnh cấm nhập khẩu. Nhưng theo các chuyên gia, điều này “khó hơn lên trời” vì Apple sẽ phải chứng minh hãng sẽ phá sản nếu không bán được Apple Watch tại Mỹ.
Tin mừng cho Táo Khuyết là vẫn còn những dòng Apple Watch không bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm. Chẳng hạn như dòng SE vì nó không được tích hợp khả năng cảm biến oxy trong máu.
Theo luật sư Levi, Apple có thể thiết kế lại Apple Watch để tránh vi phạm các bằng sáng chế cho đến khi quá trình kháng cáo được thực hiện. Về mặt lý thuyết, Apple phải vô hiệu hóa hoàn toàn cảm biến SpO2 trong Apple Watch.
Có nhiều dấu hiệu cho thấy nhà sản xuất iPhone đang tích cực theo đuổi lựa chọn đó. Theo Bloomberg, các kỹ sư của Apple đang nỗ lực thay đổi các yếu tố liên quan đến cảm biến SpO2. Cụ thể, một phát ngôn viên giấu tên của Apple cho biết công ty có kế hoạch đệ trình giải pháp lên Cơ quan hải quan Mỹ để đưa đồng hồ trở lại thị trường.
Mặc dù vậy, việc chỉnh sửa cũng không hề dễ dàng. Masimo tiết lộ các bằng sáng chế đều liên quan đến phần cứng. Do đó, việc vô hiệu hóa cảm biến SpO2 cũng có thể là vô ích, tùy thuộc vào nội dung của bằng sáng chế. Apple cũng có thể loại bỏ nó hoàn toàn khỏi thiết kế, nhưng hành động này sẽ kéo theo hàng loạt sửa đổi trong chuỗi cung ứng của Apple. Cách làm này cực kỳ mất thời gian.
Apple đang xem xét các biện pháp pháp lý và kỹ thuật để vượt qua lệnh cấm nhập khẩu này. Ảnh: The Verge.
Một lựa chọn dễ dàng hơn cho Apple là ngồi lại với Masimo và đạt được thỏa thuận cấp phép cho các bằng sáng chế bị vi phạm. Tuy nhiên, Apple dường như không hề có ý định làm vậy.
Theo phân tích của luật sư Smith Brittingham, Apple là một công ty “cứng đầu”, thậm chí có phần kiêu ngạo do có tiềm lực tài chính vững chắc, cộng thêm hãng đã quá quen với việc kiện tụng. Apple là công ty bị kiện nhiều nhất tại Thung lũng Silicon.
Việc đưa một công ty như vậy ra tòa là rất tốn kém. Ví dụ, Masimo được cho là đã chi 60 triệu USD để kiện Apple.
“Tôi nghĩ Apple cố tình không đàm phán vì nghĩ phía Masimo sẽ sớm nản lòng”, Brittingham nhận định.
Cuối cùng, Apple có thể tránh hoàn toàn lệnh cấm nhập khẩu bằng cách sản xuất đồng hồ ngay tại Mỹ thay vì ở nước ngoài. Song, đây là một sự thay đổi lớn trong chuỗi cung ứng và khó xảy ra ở tương lai gần.