Steve Jobs được biết đến như một bậc thầy trong lĩnh vực truyền đạt những bài thuyết trình phi thường. Trong một tập podcast của Armchair Expert With Dax Shepard, Bill Gates đã nhận định: "Steve là một thiên tài bẩm sinh".
Câu nói này đã thu hút sự chú ý của Carmine Gallo, giảng viên ĐH Harvard và tác giả của một trong những cuốn sách nổi tiếng nhất về phong cách thuyết trình của Steve Jobs. Chia sẻ trên Inc., ông khẳng định nhà đồng sáng lập Apple đã bỏ thời gian luyện tập liên tục về kỹ năng thuyết trình.
Vậy ông Gates có bị "đánh lừa" rằng ông Jobs là "thiên tài bẩm sinh" không? Câu trả lời là không.
Nhà đồng sáng lập Microsoft hiểu rõ hơn thế và ngay lập tức nói thêm: "Jobs sẽ tập dượt rất kỹ. Việc xem ông ấy luyện tập thực sự thú vị. Phần 'thiên tài' của Jobs mà tôi nói tới là vào cuối màn thuyết trình, ông ấy khiến đám đông tưởng rằng mình chỉ vừa mới nghĩ ra những lời nói đó ngay tại chỗ".
Bill Gates nói đúng. Steve Jobs đã bỏ ra rất nhiều công sức tập luyện thuyết trình để mọi thứ trông có vẻ không tốn sức.
Theo Carmine Gallo, ai cũng có thể đạt được phong cách thuyết trình tự nhiên và hoàn hảo này nhờ làm theo chiến lược luyện tập thuyết trình. Ông cũng khẳng định ít diễn giả nào được sinh ra là "thiên tài bẩm sinh". Họ đều làm việc chăm chỉ và tập luyện hiệu quả để mọi thứ trông có vẻ tự nhiên.
1. Bắt đầu tập dượt từ sớm
Steve Jobs dành nhiều tuần để tập luyện các bài thuyết trình quan trọng trước khi sự kiện diễn ra.
Trong khi đó, ông Gallo cho biết hầu hết doanh nhân hoặc lãnh đạo doanh nghiệp mà ông từng hướng dẫn đều đợi đến đêm hôm trước hoặc ngay buổi sáng diễn ra bài thuyết trình để tập luyện. Họ rất ngạc nhiên khi ông Gallo đưa ra lịch trình tập luyện với thời gian bắt đầu sớm hơn nhiều so với trước đây.
2. Tập dượt thành tiếng
Hãy thực hiện bài thuyết trình giống như chúng ta sẽ trình bày thực tế.
Trong các buổi tập dượt, Steve Jobs thực hiện với chỉ một vài người ngồi bên dưới.
Một giám đốc điều hành từng chứng kiến buổi tập dượt này cho biết ông rất ngạc nhiên khi thấy Jobs bước lên sân khấu, nâng cao giọng nói và thực hiện bài thuyết trình như thể đang nói với một khán phòng đông đúc.
Thực tế, việc mở miệng và diễn đạt ý tưởng bằng lời khó hơn nhiều so với việc đọc thầm trong đầu. Vì vậy, hãy tập dượt bài thuyết trình thành tiếng.
3. Tinh chỉnh slide, câu nói và cử chỉ
Steve Jobs chú ý đến mọi khía cạnh của bài thuyết trình: hình ảnh, ngôn từ và ngôn ngữ cơ thể. Nếu không hài lòng với thiết kế của một slide hoặc một lời giải thích nào đó, ông sẽ cải thiện nó vào buổi tập dượt tiếp theo.
Trong khi tập dượt, hãy ghi chú lại các slide hoặc câu từ cần thay đổi. Ngoài ra, hãy chú ý đến ngôn ngữ cơ thể và cách truyền đạt của bạn.
Tốt nhất, hãy ghi hình quá trình tập dượt và xem lại. Nhờ đó, chúng ta có thể phát hiện ra những thói quen gây khó chịu mà mình không hề hay biết. Đồng thời, hãy tìm những khoảnh khắc mà cử chỉ có thể nâng cao sức mạnh của ý tưởng.
4. Yêu cầu feedback
Khi tập dượt, Steve Jobs khuyến khích sự hợp tác. Sau khi thực hành một phần của bài thuyết trình, ông sẽ bước xuống sân khấu và hỏi những người trong phòng về suy nghĩ của họ đối với bản demo, slide hoặc cách dùng từ. Ông ấy muốn lắng nghe ý kiến từ những người khác, và chúng ta cũng nên vậy.
Thay vì luyện tập một mình, hãy nhờ những người bạn hoặc đồng nghiệp đáng tin cậy xem bài thuyết trình của chúng ta, đồng thời yêu cầu phản hồi và cân nhắc một số lời khuyên của họ.
Xét cho cùng, họ đang xem bài thuyết trình của chúng ta với tư cách là người ngoài cuộc, giống như những khán giả khác.
5. Nghiêm túc lên lịch buổi tập dượt
Không phải lúc nào Steve Jobs cũng mặc set trang phục đặc trưng, gồm quần jean xanh và áo cổ lọ đen, đến văn phòng. Nhưng ông lại mặc chúng vào các buổi thuyết trình và cả những ngày tập dượt.
Đặc biệt, ông luôn lên lịch cụ thể cho các buổi luyện tập như thể chúng là cuộc họp quan trọng, và chúng ta có thể học hỏi từ đây.
Hãy thể hiện sự cam kết đối với hoạt động tổng duyệt bằng cách nghiêm túc lên lịch giống như bất kỳ cuộc hẹn quan trọng nào. Và khi tham dự, hãy "ăn mặc chỉnh tề".
Điều này có nghĩa rằng hãy mặc loại quần áo mà chúng dự định diện vào buổi thuyết trình. Trong trường hợp của Jobs, đó sẽ là quần jean xanh và áo cổ lọ đen.
Hành động này sẽ giúp đưa chúng ta vào trạng thái thuyết trình. Khi quen với trang phục, chúng ta cảm thấy thoải mái và tự tin hơn khi bước lên sân khấu vào ngày diễn ra buổi thuyết trình.