Ruja Ignatova sải bước trên sân khấu trong chiếc váy dạ hội màu đỏ tía bồng bềnh, được trang trí bởi các hạt lấp lánh màu đen. Những tia sáng từ pháo bông lóe lên, những quả cầu lửa xuất hiện và bài hát “Girl on Fire” của Alicia Keys khiến cả hội trường rộn ràng.
“Mang dáng vẻ của một cô gái nhưng cô ấy đang bừng cháy. Thật rực rỡ, cô gái ấy có thể đốt cháy đôi mắt của bạn. Bởi thế, tốt hơn hết là nhìn sang hướng khác”, lời bài hát ngân vang ở nhà thi đấu Wembley tại London, Vương quốc Anh trong tiếng hò reo của đám đông.
Đó là vào tháng 6/2016, khi tiền số đang trong giai đoạn bùng nổ và các nhà đầu tư tranh nhau xuống tiền. Ignatova tự gọi mình là “Nữ hoàng tiền số” và quảng bá cho công ty của cô – OneCoin – là đối thủ nặng ký của Bitcoin.
“Trong 2 năm nữa, sẽ không còn ai nói về Bitcoin”, Ignatova tuyên bố trong tiếng vỗ tay, tiếng huýt sáo của đám đông.
Mười tháng sau, Ignatova lên máy bay ở Sofia, Bulgaria và biến mất. Không ai còn nhìn thấy Ignatova kể từ lúc đó.
Nhà chức trách cho biết OneCoin là một mô hình đa cấp, đã lừa của các nhà đầu tư hơn 4 tỷ USD. Bằng cách nào đó, Ignatova đã thuyết phục những người có tiền ở Mỹ và trên khắp toàn cầu ném một lượng tiền mặt khổng lồ vào công ty của cô. Các công tố viên liên bang mô tả OneCoin là một trong những kế hoạch lừa đảo quốc tế lớn nhất từng được thực hiện.
Và bây giờ, Ignatova là một trong 10 kẻ bị truy nã gắt gao nhất bởi Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FDI), cùng với thủ lĩnh băng đảng, những kẻ giết người. Và ả cũng là người phụ nữ duy nhất nằm trong danh sách đó. Trong số 529 người nằm trong danh sách bị truy nã gắt gao nhất của FBI kể từ năm 1950, chỉ có 11 phụ nữ.
Ignatova và các đồng phạm của cô ta đã “lừa các nạn nhân cả tin số tiền hàng tỷ USD chỉ với tuyên bố OneCoin là tử thần với Bitcoin”, Damian Williams, công tố viên hàng đầu của New York, cho biết. Tài liệu của tòa án cũng khẳng định Ignatova có âm mưu lừa đảo từ ban đầu.
Kể từ khi biến mất vào tháng 10/2017, chân dung của Ignatova được đăng tải trên trang web của FBI và các hãng tin lớn trên toàn cầu. Ả cũng là một trong những kẻ bị truy nã gắt gao nhất tại châu Âu. Ở cuối tờ truy nã mà FBI công bố còn có dòng chữ: “Ignatova được cho là đi cùng với các vệ sĩ hoặc cộng sự có vũ trang. Ignatova có thể đã phẫu thuật thẩm mỹ hoặc thay đổi ngoại hình”.
Dù FBI từ chối cung cấp thông tin ngoài dữ liệu của tòa án nhưng chỉ ngần ấy thông tin cũng đã tiết lộ một kịch bản lừa đảo gây sốc.
Tòa án nhấn mạnh Ignatova và người đồng sáng lập OneCoin Karl Sebastian Greenwood âm mưu lừa đảo ngay từ đầu. Trong bức thư điện tử gửi cho nhau, họ gọi OneCoin là “đồng xu rác rưởi”. Cô ta gọi nhà đầu tư vào dự án của mình là “những kẻ ngốc” và “điên rồ” trong bức thư điện tử gửi cho anh trai của Ignatova – kẻ cũng tham gia vụ lừa đảo và nắm quyền lãnh đạo OneCoin sau khi chị gái y biến mất.
Thậm chí, Ignatova còn lên kế hoạch để rút lui trong êm đẹp nếu dự án lừa đảo của họ thất bại. Trong một email năm 2014 gửi cho Greenwood, Ignatova nói rằng họ nên “lấy tiền rồi biến mất đồng thời đổ lỗi cho kẻ khác về sự sụp đổ của OneCoin”.
Ruja Ignatova, 42 tuổi, mang quốc tịch Đức nhưng sinh ra ở Bulgaria, nơi cha cô là kỹ sư và mẹ cô là giáo viên. Trong cuốn sách có tên “The Missing Crypto Queen” – sự mất tích của nữ hoàng tiền số, tác giả Jamie Bartlett đã kể chi tiết về cuộc đời của Ignatova, từ khi còn nhỏ tới lúc trở thành ngôi sao trên thương trường.
Khi còn bé, gia đình Ignatova chuyển tới Đức, nơi cô ta trở thành một học sinh xuất sắc và dành thời gian rảnh để chơi cờ vua. Các bạn cùng lớp mô tả Ignatova là người thông minh nhưng không gần gũi mọi người.
Ignatova đã giành được học bổng tại một trường đại học ở Konstanz, Đức, nơi cô gặp và kết hôn với một sinh viên luật. Ignatova khẳng định mình không muốn có con bởi con cái sẽ cản trở cô đạt được sự giàu có. Cô ta cũng nói với mọi người về việc muốn trở thành triệu phú ở tuổi 30.
Barlett viết: “Ả ta rất muốn trở nên giàu có, thậm chí đọc ngấu nghiến những cuốn sách làm giàu từ khi còn rất nhỏ. Sau khi học luật Châu Âu tại Đại học Oxford, Ignatova nhận được một công việc ở Sofia (thủ đô của Bulgaria) với tư cách là cố vấn cho McKinsey & Company – một công ty tư vấn quốc tế.
Các nhà đầu tư tin tưởng Ignatova một phần bởi cô ta vươn lên từ khởi đầu khiêm tốn với một khát khao trở nên giàu có tới mãnh liệt. Việc thông thạo các ngôn ngữ, bao gồm tiếng Nga, tiếng Đức, tiếng Anh và tiếng Bungaria cũng giúp ích rất nhiều cho ả trong việc lôi kéo niềm tin của mọi người.
Trong khi đó, ngoại hình cũng là yếu tố rất quan trọng với Ignatova, người thường tham gia các sự kiện trong trang phục dạ hội, tô son đỏ tươi với những viên kim cương lủng lẳng trên tai. “Cô ta bị ám ảnh bởi phong cách và hình ảnh của bản thân nên mọi thứ đều thể hiện sự thành công và hào nhoáng”, tác giả Bartlett cho biết.
Đến thời điểm hiện tại, tiền số vẫn là ngành công nghiệp phần lớn không được kiếm soát và có tính biến động cao. Dẫu vậy, các chuyên gia vẫn tin rằng tiền số sẽ không bao giờ biến mất. Những người ủng hộ thì hình dung về một tương lai mà trong đó các nền kinh tế vận hành bởi tiền số, được xác thực bởi cộng đồng người dùng thay vì các Ngân hàng Trung ương. Những người phản đối thì coi nó như một mô hình đa cấp hoặc ít nhất cũng là khoản đầu tư có tính rủi ro cao.
Vào năm 2014, Ignatova và Greenwood đã bắt đầu giới thiệu về OneCoin cho các nhà đầu tư châu Âu, New York và trên toàn thế giới. Họ tổ chức hội thảo trực tuyến để kêu gọi các nhà đầu tư tiềm năng chuyển tiền vào một tài khoản cho phép mua các gói OneCoin.
Các công tố viên liên bang cho biết công ty này hoạt động như một mạng lưới đa cấp, khi các nhà đầu tư nhận được hoa hồng khi giới thiệu người khác xuống tiền mua gói giống họ đã làm. Các gói này cũng phân cấp rõ ràng, từ người mới bắt đầu cho tới các “nhà tài phiệt”. Ignatova và các đồng phạm hứa rằng các nhà đầu tư có thể nhận gấp 5, thậm chí gấp 10 lần số tiền họ đầu tư.
Thật khó tin, những lời ngon ngọt đó đã khiến các nhà đầu tư ồ ạt xuống tiền. Từ quý 4/2014 đến quý 4/2016, các nhà đầu tư đã nộp cho OneCoin hơn 4 tỷ USD. Khoảng 50 triệu USD trong số đó tới từ các nhà đầu tư Mỹ.
“Ignatova tính toán thời gian cho kế hoạch lừa đảo của mình một cách hoàn hảo. Họ tận dụng thành công sự điên cuồng đầu cơ trong những ngày đầu của kỷ nguyên tiền số”, công tố viên Williams cho biết.
OneCoin cũng không được khai thác như các loại tiền số khác. Thay vì cần tới các máy chủ mạnh mẽ, OneCoin được tạo ra bởi phần mềm. Trong email gửi tới Greenwood tháng 8/2014, Ignatova nói rằng: “Chúng ta đâu có khai thác mà chỉ đang nói với mọi người về thứ rác rưởi đó”. Giá trị của đồng tiền này không dựa trên cung cầu thị trường mà do chính những kẻ giật dây điều khiển.
Với bản chất là một dự án lừa đảo, những rạn nứt bắt đầu xuất hiện vào năm 2016, khi các nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc bán OneCoin để thu lại khoản đầu tư ban đầu. Tin tức bắt đầu lan nhanh, truyền thông vào cuộc và các nhà điều tra quốc tế cũng đã bắt tay vào tìm hiểu nguyên nhân.
Không ai rõ chuyện gì đã xảy ra với hôn nhân của Ignatova nhưng người phụ nữ này biết mình bị điều tra khi nghe lén trong căn hộ của bạn trai người Mỹ và phát hiện ra anh ta đang hợp tác với FBI. Tới tháng 10/2017, Bộ Tư pháp Mỹ mới buộc tội Ignatova lừa đảo có tổ chức và gian lận chứng khoán cùng nhiều tội danh khác với mức tù tối đa 20 năm. Lệnh bắt giữ cũng đã được ban hành.
Chưa đầy 2 tuần sau, vào ngày 25/10/2017, Ignatova lên một chuyến bay thương mại từ Sofia, Bulgaria tới Athens, Hy Lạp rồi biến mất để lại vô số các nạn nhân. FBI cho rằng Ignatova có thể đã tới Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, Đức, Nga hoặc một quốc gia Đông Âu nào đó. Tuy nhiên, đó vẫn chỉ là suy đoán và khoản tiền thưởng 100.000 USD cho ai cung cấp thông tin dẫn tới việc bắt giữ Ignatova vẫn chưa có chủ.
Michael Driscoll của FBI nói với các phóng viên rằng: “Cô ta biến mất với lượng tiền mặt khổng lồ. Tiền có thể mua được rất nhiều bạn bè và tôi cho rằng ả ta đang tận dụng điều đó”.
Tuy nhiên, các đồng phạm của Ignatova không may mắn như vậy. Greenwood bị bắt vào tháng 7/2018 tại nhà riêng ở Koh Samui, Thái Lan và bị dẫn độ sang Mỹ. Tháng 12, anh ta nhận tội lừa đảo, âm mưu lừa đảo có tổ chức và âm mưu rửa tiền với mức án tối đa lên tới 20 năm tù cho mỗi trong số các tội ranh đó.
Em trai của Ignatova, Konstantin Ignatov, đã bị bắt vào tháng 3 năm 2019 tại Sân bay Quốc tế Los Angeles. Anh ta có chuyến công tác ở Mỹ và đang chuẩn bị lên chuyến bay về Bulgaria. Kẻ này cũng đã nhận tội và sẽ hầu tòa trong tháng 2 năm nay.
OneCoin đã ngừng hoạt động và trang web của nó đã biến mất. Tuy nhiên, người sáng lập của nó vẫn đang bặt vô âm tín.