Toyota Vios. Ảnh: Đức Trần.
Sedan từng là một trong những phân khúc chiếm vị trí lớn trong lòng người dùng ôtô Việt. Thế nhưng những năm gần đây, thị phần của nhóm xe gầm thấp đã nhanh chóng sụt giảm bởi tình hình chung của thị trường và sự cạnh tranh gắt gao từ nhóm SUV, MPV cỡ lớn, gầm cao. Nhiều giả thuyết cho rằng không sớm thì muộn, thị trường Việt sẽ vắng bóng những chiếc sedan.
Sedan đã không còn dẫn đầu
Theo báo cáo gần nhất vào tháng 11/2023 của Hiệp hội Những nhà Sản xuất ôtô Việt Nam, doanh số của những "ông vua" sedan như Toyota Vios hay Hyundai Accent cũng giảm mạnh sau 11 tháng "thấm đòn" với tình hình ảm đạm của cả thị trường.
Toyota Vios sau nhiều năm liền dẫn đầu cả thị trường ở bảng xếp hạng doanh số cũng dự kiến mất đi ngôi vương về tay Mazda CX-5 hoặc Mitsubishi Xpander bởi sức mua tương đối thấp. Trước đó, doanh số cả năm của Toyota Vios và Hyundai Accent luôn vượt mức 15.000 xe/năm.
Thế nhưng trong nhiều tháng liền của năm 2023, Toyota Vios luôn rơi vào cảnh chật vật bởi sức tuột dốc không phanh, chỉ sớm được cải thiện vào khoảng quý IV nhờ vào các chương trình ưu đãi từ đại lý và nhà sản xuất.
Lũy kế 11 tháng của 2023, Toyota Vios chỉ bán được 10.499 chiếc, chưa bằng 50% lượng xe bán được trong năm 2022 (23.529 chiếc). Con số này vừa đủ giúp "vua sedan B" chen chân vào nhóm 5 xe bán chạy nhất thị trường năm 2023 nhưng chắc chắn là không đủ để lấy lại ngôi vương.
Hyundai Accent, đối thủ chính của Toyota Vios, cũng chỉ tiêu thụ thành công 14.700 xe sau 11 tháng của năm 2023, tương đương mức giảm khoảng 34,12% so cùng kỳ năm 2022. Với kết quả bán hàng trên, Hyundai Accent cũng sẽ tạm trao lại vị trí thứ nhì cho Mazda CX-5 trên bảng tổng doanh số cả năm.
Trong khi đó, Mitsubishi Xpander hay Mazda CX-5 tuy vẫn giảm nhẹ doanh số song đã băng băng tiến lên ngôi đầu bảng. Gần như chắc chắn Mitsubishi Xpander sẽ là "vua doanh số" năm 2023, cả ở phân khúc MPV bình dân lẫn khi xét trên bình diện toàn thị trường ôtô Việt Nam, vượt qua ông vua sedan "Toyota Vios".
Giảm giá liên tục để kéo khách
Xuyên suốt nhiều tháng của năm 2023, thị trường xe Việt Nam chứng kiến những chương trình khuyến mại sâu đến bất ngờ nhằm cải thiện doanh số. Trong đó, các mẫu xe gầm thấp cũng thường xuyên phải tung ưu đãi nhưng đôi khi lại không ghi nhận sức mua tăng trưởng dương như kỳ vọng.
Honda Việt Nam và các đại lý đã liên tục triển khai chương trình khuyến mại lớn, trị giá hơn 220 triệu đồng đối với mẫu sedan cỡ D Honda Accord trong năm 2023. Tuy nhiên, Honda Accord vẫn loay hoay khi không thể tìm được chỗ đứng trong lòng người tiêu dùng, sức cạnh tranh không bằng các đối thủ do bị giới hạn phiên bản và tùy chọn động cơ. Tổng kết 11 tháng của năm 2023, doanh số của mẫu xe này thậm chí còn chưa vượt mốc 60 chiếc/năm.
Mitsubishi Attrage. Ảnh: Mitsubishi Việt Nam.
Toyota Camry trong nửa đầu quý III cũng được nhiều đại lý áp dụng chương trình ưu đãi, khuyến mại lên đến hàng chục triệu đồng nhằm kích cầu mua sắm. Đặc biệt, từng có thời gian mẫu sedan D này được một vài đại lý xả kho với mức giảm lên đến gần 100 triệu đồng. Dù vậy, lượng xe bán ra trong 3 tháng gần cuối năm lại không tăng mà còn giảm liên tục.
Hai mẫu xe Hyundai Accent và Toyota Vios trong giai đoạn quý II-III cũng liên tục được các đại lý áp dụng các chương trình giảm giá khi nhận thấy sức mua không thể cải thiện. Bên cạnh chương trình ưu đãi 50% phí trước bạ, khách mua Toyota Vios hay Hyundai Accent cũng đã được đại lý giảm thêm hàng chục triệu đồng.
Thế nhưng khuyến mại sâu chưa thật sự giúp được 2 ông vua sedan lấy lại vị thế vốn có của mình trước sức ép của những mẫu SUV cỡ lớn và MPV gầm cao.
Trong năm 2024, chắc hẳn phân khúc này sẽ còn gặp thêm nhiều khó khăn bởi nhóm xe thuần điện đã nhanh chóng thâm nhập thị trường xe Việt. Nhóm sedan cần nhiều hơn ngoài những chương trình khuyến mại để có thể giành lại thị phần cho mình trong năm tới.
Quá nhiều đối thủ mạnh
Trên thực tế các mẫu sedan vẫn giữ được ưu điểm vốn có của mình là khả năng vận hành ổn định, bền bỉ và ngày càng được bổ sung các công nghệ. Tuy nhiên nhóm xe khác cũng được khắc phục rất hiệu quả những nhược điểm và khiến sedan không còn có quá nhiều ưu thế nữa.
Mercedes-Benz EQS biến thể sedan.
Các mẫu SUV cỡ nhỏ, MPV phổ thông ngày càng đẹp hơn, vận hành đáng tin cậy hơn và cạnh tranh với nhóm sedan cỡ B, cỡ C. Trong khi ở phân khúc sedan cỡ D, nhóm SUV và crossover đang làm rất tốt nhiệm vụ của mình, đặc biệt là khả năng vận hành không thua kém gì sedan.
Ở nhóm xe điện, sedan cũng gặp khó khi phải mang thêm bộ pin kích thước lớn, trong khi điều đó không phải là vấn đề với SUV. Xu hướng mua xe của người dùng khắp nơi trên thế giới cũng đang tập trung vào xe gầm cao nhiều hơn là những chiếc xe 4 chỗ phổ biến ngày nào.
Tất nhiên vẫn còn lượng người dùng nhất định yêu thích cảm giác cầm lái những chiếc sedan, nhưng nếu so về sự tiện lợi hay phục vụ gia đình, sedan rõ ràng đang gặp rất nhiều khó khăn trên thị trường toàn cầu, trong đó có Việt Nam.