Một số KOL từng bị kiện vì tội phỉ báng và rao bán khóa đào tạo kiếm tiền "dỏm".
James Coupland (28 tuổi) tạo tài khoản Instagram hơn 10 năm trước và thường chia sẻ những khoảnh khắc đời thường cùng bạn bè.
Sau khi từ bỏ sự nghiệp cầu thủ bóng đá, anh theo học khóa biểu diễn thể thao và cố gắng xây dựng tên tuổi trong lĩnh vực thể hình. Nhưng không có bài đăng nào của Coupland nhận được hơn vài chục lượt thích.
Vào năm 2016, khi James 21 tuổi, anh đã mua ngôi nhà trị giá 53.000 bảng Anh ở Goole (phía đông Yorkshire) với khoản đặt cọc 5.300 bảng Anh từ tiền tiết kiệm và một khoản thế chấp nhỏ.
Một năm sau, Coupland chuyển đi và bán địa điểm này với giá gần gấp đôi (khoảng 92.500 bảng Anh). Anh tiếp tục đầu tư lợi nhuận vào ngôi nhà tiếp theo và tạo ra một danh mục bất động sản mua để cho thuê.
Trong đợt phong tỏa đầu tiên của đại dịch tại xứ sở sương mù, Coupland đăng ảnh về tài sản của mình và các sản phẩm tự làm lên mạng. Điều này chỉ mang lại những tác động khiêm tốn cho đến đầu năm 2021, mọi thứ bắt đầu thay đổi khi nó trở nên phổ biến trên TikTok.
“Tôi không nghĩ sẽ có người quan tâm đến thứ này. Video đầu tiên của tôi đạt 60.000 lượt xem chỉ sau một đêm và nó tăng vượt khỏi tầm kiểm soát”, chàng trai 28 tuổi nói với The Guardian.
Theo James Coupland, mua bất động sản để cho thuê là cách kiếm tiền nhanh chóng. Ảnh: The Guardian.
Coupland đã mua thêm căn nhà với giá 47.000 bảng Anh và đang xây 5 phòng ngủ có toilet riêng. Anh định cho thuê với giá 100 bảng Anh một tuần, tổng cộng là 26.000 bảng Anh/năm.
Coupland hiện là một trong những KOL có tiếng tăm trên Internet về mảng bất động sản cho thuê.
Qua các ứng dụng truyền thông, anh tiết lộ các mánh khóe trong giao dịch bằng hashtag #PropertyTok.
Rủi ro từ làm giàu nhanh
Với sự phát triển của mạng xã hội sáng tạo video ngắn, ngày càng nhiều influencer (người có ảnh hưởng) tự xưng là bậc thầy thuyết giảng về “thu nhập thụ động” trong các khóa học đắt tiền.
Hiện nay, việc sở hữu đất đai không còn được xem là thứ dành riêng cho những người trung niên có tiền nhưng chưa kịp nghỉ hưu, mà còn là cơ hội cho thế hệ trẻ và nhóm hướng đến tự do tài chính.
Tuy nhiên, nhiều người lo lắng điều này có thể khiến sự hám lợi của chủ nhà tăng lên qua việc điều chỉnh tiền thuê, tiết kiệm chi phí bảo trì và đẩy giá bán lên cao. Họ thường lấy lý do đang bị siết bởi lãi suất tăng vọt và quy định thắt chặt.
Nhưng không phải ai cũng có xu hướng đồng cảm với hoàn cảnh khó khăn của chủ nhà hoặc nội dung do những người có ảnh hưởng này tạo ra. Các nhà phê bình cáo buộc những tài khoản này đang phá vỡ thị trường nhà ở bằng cách phóng chiếu hình ảnh những ngôi nhà là tài sản làm giàu nhanh chóng cho một thế hệ mới.
“Người cho thuê tử tế có rất nhiều nghĩa vụ và trách nhiệm với việc kinh doanh của mình. Tôi e rằng có rủi ro khi bán những mô hình này như một cách dễ dàng để kiếm tiền”, Dan Wilson Craw, phó giám đốc của nhóm chiến dịch Generation Rent, nói.
Đồng thời, anh cũng đề cập đến hình thức nhà ở đa nghề nghiệp (HMO) hoặc không gian chung như căn hộ sinh viên, văn phòng đã được chuyển đổi và một phiên bản gây tranh cãi khác được gọi là “thuê - cho thuê” (Rent2Rent).
Đây là xu hướng phổ biến ở các quốc gia hoặc khu đô thị có mật độ dân cư lớn và nhu cầu chỗ ở luôn ở mức cao. Nhà đầu tư sẽ thuê lại bất động sản của cá nhân khác rồi cho mướn toàn bộ hoặc chia nhỏ.
Mô hình "rent to rent" và nhà ở chung nở rộ trong bối cảnh "đất chật, người đông". Ảnh: New York Times.
Hiệp hội Chủ nhà ở Quốc gia, có hơn 100.000 thành viên, nhận thấy mối đe dọa tiềm ẩn về uy tín của các KOL hiện nay.
Chris Norris, giám đốc chính sách, nhắc đến vụ bê bối Inside Track, một công ty đã sử dụng quảng cáo và ảnh chụp để dụ khách hàng tậu bất động sản mua để cho thuê ở Anh, Mỹ và Tây Ban Nha. Kết quả là hàng nghìn người đã cạn túi khi nó sụp đổ vào năm 2008.
“Điều khác biệt bây giờ là TikTok đưa những thông điệp này đến với nhiều đối tượng hơn. Những người thiếu kinh nghiệm và không biết cách xác minh điều họ nhìn thấy có thể bị sập bẫy”, Norris nhận xét.
Khóa học về bất động sản tràn lan
Coupland nhận thức sâu sắc về những lời chỉ trích như vậy và cho rằng các chủ nhà như mình đang phải chịu hậu quả do hành động của một thiểu số bất hảo.
Theo anh, việc mở rộng cánh cửa tiếp cận tài sản qua mạng xã hội đang giúp nâng cao tiêu chuẩn trong lĩnh vực này. Mục tiêu chính của Coupland là truyền cảm hứng cho mọi người mua bất động sản.
Samuel Leeds (31 tuổi), lớn lên trong một ngôi nhà khiêm tốn ở Walsall ở West Midlands, là KOL gây tranh cãi nhiều nhất về mảng cho thuê.
Leeds bắt đầu tham gia YouTube vào năm 2016 và TikTok sau đó 4 năm. Anh đã đăng hàng trăm video và thu hút 40 triệu lượt xem với các tiêu đề như “Giải thích về Rent2Rent cho người mới bắt đầu”, “Cuốn sách cuối cùng bạn sẽ cần đọc” và “23K một tháng ở tuổi 23”.
Năm 2017, Leeds bán dịch vụ đào tạo thông qua công ty của mình, nơi tổ chức các sự kiện trực tiếp trị giá 1 bảng Anh, bao gồm chuyến tham quan “Rent to Rent Revolution” tính phí lên tới 12.000 bảng Anh cho 12 tháng huấn luyện.
Leeds cho biết khóa học của anh đã tiếp cận tới 20.000 người và nhận được đánh giá tích cực. Nhưng không phải khách hàng nào cũng hài lòng, Leeds đã bị buộc tội phóng đại sự dễ dàng mà sinh viên có thể kiếm tiền và sử dụng luật phỉ báng để dập tắt các nhà phê bình.
Samuel Leeds bị nhiều người kiện vì khóa học làm giàu kém chất lượng. Ảnh: Krystian Data.
Theo The Guardian, năm ngoái, luật sư đại diện cho Leeds đã đưa ra các thủ tục pháp lý hoặc đe dọa kiện 15 cá nhân, trang web bất động sản mà họ cho là một phần của cuộc tấn công phối hợp nhằm vào Leeds.
Trong đó có Carrie Jones, em gái của Danny Butcher, một người lính từ Doncaster, người đã tự sát sau khi trả 13.000 bảng Anh cho khóa đào tạo của Leeds.
Vanessa Warwick, cựu người dẫn chương trình MTV, lo ngại về vai trò của một số KOL liên quan đến nhà đất. Cô từng bị Leeds kiện và đã kháng cáo chống lại anh vì tội phỉ báng và quấy rối.
“Nhiều người đang bị thu hút bởi những 'chuyên gia tạo ra sự giàu có' này”, cô nói.