Tháng 4/2023, cà phê muối với hương vị lạ bất ngờ thành hot trend. Từ quán sang đến hàng vỉa hè đều cập nhật món này vào thực đơn.
Tháng 5, dân tình đổ nhau đi thử món kem siêu rẻ chỉ 10.000 đồng của Mixue. Hàng loạt cửa hàng mọc lên như nấm sau mưa.
Tháng 6, từ khóa được nhắc đến nhiều nhất là "trà mãng cầu". Món này sốt tới mức mãng cầu "cháy hàng", bị thổi giá lên gấp nhiều lần vẫn không có để mua.
Tới tháng 10, bánh đồng xu 10 won - món ăn đường phố phổ biến của Hàn Quốc - bất ngờ gây sốt. Nhiều người bỏ hơn chục triệu đồng để mua máy, nhập nguyên liệu về bán kiếm lời.
Hiện tại, bánh đồng xu thưa dần; trà mãng cầu hầu như biến mất khỏi menu nổi bật; hàng loạt cửa hàng bán kem Mixue đã đóng cửa, chủ quán rao sang nhượng cửa hàng; trên các hội nhóm, nhiều người đăng bài thanh lý máy làm bánh đồng xu với giá chỉ vài triệu đồng.
Món trà chanh giã tay Quảng Đông gây sốt thời gian gần đây.
Mới đây nhất, trà chanh giã tay là món tiếp theo "nối chuỗi" khiến mọi người đổ nhau đi uống thử.
Điểm chung của những món ăn nổi tiếng này là đều xuất phát từ trend trên mạng xã hội, gây sốt trong khoảng thời gian ngắn rồi bị thay thế. Không ít cửa tiệm kinh doanh món ăn theo trend cũng rơi vào cảnh "sớm nở, tối tàn".
Trong khi nhiều người chọn sang nhượng mặt bằng, thiết bị trend thoái trào, một số người khác tìm được cách nâng cao chất lượng sản phẩm để phát triển hơn.
Quan trọng nhất là giá trị cốt lõi
Anh Hải, chủ quầy trà chanh giã tay trên đường Nguyễn Văn Nghi (quận Gò Vấp) là một trong những người đầu tiên ở TP.HCM bắt trend món đồ uống này.
Khi mới mở bán vào đầu tháng 11, quán của anh luôn trong tình trạng khách xếp hàng dài, đứng chờ mua. Hiện tại, dù không còn đông như trước, anh vẫn bán 400-500 ly mỗi ngày.
Quầy nước của anh Hải là một trong những nơi "bắt trend" trà chanh giã tay sớm nhất ở TP.HCM.
Trước đó, anh bán đồ ăn vặt vỉa hè như bắp nướng, bánh tráng nướng. Nhưng khi chuyển qua kinh doanh trà chanh giã tay, anh đã nghỉ bán các món khác để tập trung cho chất lượng đồ uống.
"Tôi tập trung vào một cái để làm cho tốt, cũng không mở rộng đồ uống ra nhiều loại như nhiều quán khác đang làm", anh Hải chia sẻ với Znews.
Khi thấy trà chanh giã tay gây sốt, anh Nguyễn Thuận Toàn (chủ chuỗi Boom Cà phê & Trà sữa) quyết định đưa nó vào thực đơn của quán. Cao điểm, quán bán 400-500 ly/ngày.
Hiện tại, tiệm của anh là quán hiếm hoi trên đường Ngô Tất Tố (quận Bình Thạnh, TP.HCM) còn giữ món này, trong khi một số quán khác trên cùng con đường này đã ngừng bán.
Lúc cao điểm, quán của anh Toàn bán trung bình 400-500 ly trà chanh Quảng Đông mỗi ngày.
Có 10 năm kinh doanh trong lĩnh vực F&B, đây không phải lần đầu tiên anh đưa một món "trào lưu" vào menu. Trước đó, anh cũng nghiên cứu để bán cà phê muối và trà mãng cầu.
"Khi thử món, tôi thấy chanh Quảng Đông có hương vị đặc biệt, rất thơm. Cảm nhận nó thực sự ngon, tôi mới bắt đầu nghiên cứu và xây dựng công thức riêng cho quán mình", anh nói với Znews.
Theo anh, xu hướng chung của những món hot trend là ban đầu khách rất đông, làm không đủ bán vì ai cũng tò mò muốn thử. Lúc đó, muốn tham gia vào thị trường rất dễ, song để duy trì lại là bài toán khó và rất ít cửa hàng có thể làm được.
"Chỉ với số vốn ban đầu khoảng 10 triệu đồng đã có thể mở bán, nên nhiều người dễ dàng tham gia. Tôi nghĩ mình có lợi thế là đã sẵn mặt bằng, nhân sự. Nhưng quan trọng vẫn là đảm bảo chất lượng", anh nói.
Không thể chỉ bám vào món trend
Giữa tháng 10, chị Quỳnh (32 tuổi, ở TP.HCM) quyết định nghỉ việc văn phòng để ra buôn bán. Chị chọn bánh đồng xu - món đang hot lúc đó - để bán.
Chị bỏ vốn khoảng 30 triệu đồng để mua bộ máy làm bánh đồng xu, bánh trứng và bánh hot dog.
Chị Quỳnh đầu tư 30 triệu để mua máy bán bánh đồng xu, bánh trứng.
Chị tìm hiểu và chế ra công thức pha bột riêng và được khách hàng yêu thích.
Tuy nhiên, khác với lúc đỉnh điểm của trend, nhiều quán có thể bán 200-300 bánh/ngày, hiện tại không còn nhiều người tìm mua bánh đồng xu.
Mở bán từ 16h đến 23h, mỗi ngày chị Quỳnh bán được khoảng 80 bánh đồng xu và chỉ hy vọng duy trì con số này. Theo chị, khi xác định kinh doanh lâu dài, không thể chỉ bám vào một trào lưu nhất định.
"Ăn bánh đồng xu ít lần, người ta cũng sẽ ngán. Nhưng tôi không quá lo lắng, vì tôi còn bán các loại bánh khác với topping đa dạng, khách có nhiều lựa chọn hơn. Tính đến giờ thì cũng đã hòa vốn", chị chia sẻ.
Trào lưu sớm nở, tối tàn?
Theo ghi nhận của Znews, trà chanh giã tay vẫn đang là đồ uống được nhắc tên nhiều nhất. Khắp các quận ở TP.HCM, hàng loạt quầy take away được mở, nhiều cửa hàng đồ uống cũng thêm món này vào menu.
Trên đường Nguyễn Văn Nghi - một tuyến đường ẩm thực của quận Gò Vấp - có tới 5-6 quán để biển quảng cáo trà chanh giã tay, có những quán cách nhau vài mét cùng bán món này.
Nhưng sau một tháng, trà chanh giã tay bắt đầu có dấu hiệu hạ nhiệt. Nhiều nơi cùng bán một món khiến mức độ "khan hiếm" giảm xuống. Các quán không còn cảnh khách xếp hàng chờ mua.
Trên tuyến đường Nguyễn Văn Nghi, hàng loạt điểm bán trà chanh giã tay mọc lên, nhưng không còn đông khách.
Trong khi đó, nhiều người đu trend bán bánh đồng xu cách đây ít tháng đăng bài thanh lý máy lẫn xe đẩy bán bánh.
Trên Facebook xuất hiện nhiều nhóm thanh lý - mua bán máy làm bánh đồng xu. Trong một nhóm có 18.000 thành viên, máy bán bánh đồng xu được nhiều người rao thanh lý với giá từ 1 triệu đồng.
Trong khi đó, trên các sàn thương mại điện tử, giá máy làm bánh mới có giá dao động 3-6 triệu đồng.
Trên hội nhóm, máy làm bánh đồng xu được thanh lý với giá từ 1 triệu đồng.
Việc các món ăn thành trào lưu rầm rộ trong thời gian ngắn rồi nhanh chóng hạ nhiệt, thậm chí biến mất đang dần trở nên phổ biến. Với nhiều món, khách chỉ ăn thử một lần vì tò mò rồi không quay lại.
Chị Tuyết (28 tuổi) kể chị từng một lần đi ăn bánh đồng xu nhưng không có ý định ăn lại món này.
"Lúc đó, đi đâu cũng nghe nhắc bánh đồng xu Hàn Quốc nên dọc đường thấy có chỗ bán, tôi cũng mua ăn thử vì tò mò. Mới cắn một miếng thấy cũng ngon, nhưng được nửa cái thì tôi thấy quá ngán nên chẳng muốn ăn lại", chị bày tỏ.
Hồng Anh (23 tuổi, nhân viên văn phòng tại TP.HCM) cho biết cô thường xuyên thử những món đang nổi, như bánh đồng xu hay trà chanh giã tay. Nhưng có món cô chỉ ăn một lần.
Cô cho biết không quá quan tâm đến trend mà chỉ xem liệu món đó có hợp khẩu vị của mình hay không. "Nếu thấy món đó ngon, giá cả xứng đáng thì tôi sẵn sàng chi tiền, ví dụ như trà chanh".
Là người kinh doanh, anh Hải hay anh Toàn đều nhận thấy trào lưu trà chanh giã tay cũng sẽ dần hạ nhiệt như nhiều món khác đã nổi lên trước đó.
Hiện tại, lượng khách mua trà chanh Quảng Đông của quán anh Toàn có dấu hiệu giảm nhiệt. Anh coi đó là điều bình thường vì người ta không còn tò mò như trước.
Theo quan sát của anh Toàn, "vòng đời" của những món theo trend ngày càng ngắn và liên tục bị thay thế.
"Vì vậy, thách thức lớn nhất của những người muốn kinh doanh nó là tạo điểm khác biệt và tạo sản phẩm chất lượng", anh nhận định.
Còn anh Hải cho biết ngay khi bắt đầu đã xác định món này sẽ tới lúc thoái trào nên luôn sẵn sàng thay đổi. "Tôi sẽ thêm các món đồ uống mới và mở bán lại các món ăn vặt ngày trước", bày tỏ.