Ngày 20/3, TAND TP.HCM tiếp tục phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi), Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) và 80 bị cáo khác trong đại án Vạn Thịnh Phát.
Trương Mỹ Lan: "Tôi không quanh co, chối tội"
Có khoảng 15 phút trình bày lời bào chữa bổ sung, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát nói cảm thấy "rất đau xót" khi quá trình luận tội, kiểm sát viên cho rằng bản thân bà quanh co, chối tội. "Tôi không quanh co, chối tội, không đổ lỗi cho thuộc cấp", bà Lan giãi bày.
Bị cáo Trương Mỹ Lan tại tòa sáng 20/3. Ảnh: Duy Hiệu.
"Bị cáo nhận thấy trách nhiệm của bản thân trong vụ án, nên đã tự nguyện làm đơn bán hết tài sản nhằm khắc phục hậu quả", bà Lan nói và cho biết có nhiều nhà đầu tư nước ngoài, các tổ chức, tập đoàn tài chính nước ngoài muốn đầu tư, hợp tác với bà để giúp đỡ SCB.
Song, chủ tọa nhắc nhở nếu có nhà đầu tư, tổ chức, cá nhân nước ngoài nào muốn khắc phục hậu quả giúp bị cáo, thì HĐXX sẽ tạo điều kiện ngay.
Bà Trương Mỹ Lan cũng mong HĐXX xem xét tòa nhà số 19 Nguyễn Huệ (Hội sở SCB), vì bà cho SCB thuê bất động sản này. Tuy nhiên, hơn một năm nay, SCB chưa trả tiền thuê, bà đề nghị SCB trả tiền thuê nhà để khắc phục hậu quả.
Luật sư đề nghị xem xét lại tội danh của Trương Mỹ Lan
Bào chữa cho bà Trương Mỹ Lan, luật sư Phan Trung Hoài (Đoàn Luật sư TP.HCM) đề nghị HĐXX xem xét lại tội danh Tham ô tài sản và mức án tử hình mà VKS đề nghị đối với thân chủ.
Theo luật sư Hoài, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến vụ án đặc biệt nghiêm trọng này là do các vấn đề trong cơ chế vận hành, quy trình hoạt động cho vay của Ngân hàng SCB.
Luật sư Phan Trung Hoài - một trong 5 luật sư bào chữa cho bị cáo Trương Mỹ Lan. Ảnh: Duy Hiệu.
Ngoài ra, luật sư cũng đề nghị HĐXX xem xét về nguyên nhân, bối cảnh, hoàn cảnh xảy ra vụ án... Theo luật sư, HĐXX cần xem xét thân chủ của mình trong thời điểm tham gia tái cơ cấu SCB.
Quá trình hợp nhất suốt 10 năm, trải qua nhiều giai đoạn, đạt được một số kết quả nhất định, có những khoản vay là để trả nợ cũ và dòng tiền không ra khỏi ngân hàng, không thể bóc tách các khoản vay nào là cho vay mới trả nợ cũ hay khoản vay mới hoàn toàn. Luật sư Hoài cũng đề nghị HĐXX ghi nhận có sự chuyển biến trong nhận thức của bị cáo.
Luật sư cũng đề nghị HĐXX xem xét cách xác định lại thiệt hại của vụ án.
Cùng quan điểm với luật sư Phan Trung Hoài, luật sư Nguyễn Huy Thiệp (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng hồ sơ vụ án thể hiện bà Trương Mỹ Lan không phải là người quản lý, điều hành hoạt động của SCB, nên không có trách nhiệm quản lý tài sản của ngân hàng này. Nếu có căn cứ xác định bà Lan đã chiếm đoạt tiền của SCB cũng không cấu thành tội Tham ô tài sản...
Các luật sư bào chữa cho bà Trương Mỹ Lan cũng cho rằng bị cáo đã nhìn nhận trách nhiệm của bản thân; có nhiều đóng góp cho sự phát triển của TP.HCM, Việt Nam; gia đình bị cáo tự nguyện dùng toàn bộ tài sản, phối hợp cơ quan tiến hành tố tụng, khắc phục giải quyết hậu quả trong vụ án. Do đó, các luật sư đề nghị HĐXX xem xét để có chính sách khoan hồng, nhân đạo đối với bị cáo Trương Mỹ Lan.
Các bị cáo tại tòa sáng 20/3. Ảnh: Duy Hiệu.
Trước đó, nêu quan điểm luận tội, đại diện VKS cho rằng trong gần 2 tuần xét hỏi đối với các bị cáo, đã chứng minh được Trương Mỹ Lan lợi dụng việc tái cơ cấu ngân hàng, sau khi hợp nhất 3 ngân hàng từng bước nắm giữ cổ phần của SCB đến 95%.
Đồng thời, bị cáo Lan đã sử dụng SCB như công cụ tài chính, rút tiền SCB; bố trí những người thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại SCB; chỉ đạo thành lập các công ty “ma”; thông đồng với các công ty thẩm định giá nâng khống giá trị tài sản đảm bảo; chỉ đạo tạo lập số lượng lớn hồ sơ vay vốn khống tại SCB; mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn của Ngân hàng Nhà nước để che giấu sai phạm tại SCB.
VKS ghi nhận bị cáo Trương Mỹ Lan có các tình tiết giảm nhẹ như tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, đặc biệt trong giai đoạn phòng chống Covid-19, được Chủ tịch nước và nhiều cơ quan chức năng khác tặng bằng khen, giấy khen. Trong vụ án này, bị cáo tự nguyện dùng tài sản nhằm khắc phục hậu quả.
Tuy nhiên, theo VKS, hành vi của bị cáo Trương Mỹ Lan đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước, bị cáo cố ý phạm tội trong thời gian dài, thực hiện hành vi phạm tội với thủ đoạn tinh vi, phạm tội có tổ chức từ 2 lần trở lên, đây là những tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
"Quá trình xét hỏi công khai tại tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan quanh co, chối tội, không ăn năn hối cải; đổ lỗi cho các thuộc cấp..., VKS nêu và đánh giá hậu quả vụ án đặc biệt nghiêm trọng, không có khả năng thu hồi. Vì vậy, cần có hình phạt nghiêm khắc đối với bị cáo Trương Mỹ Lan, cần loại bỏ bị cáo ra khỏi đời sống xã hội".
Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan 19-20 năm tù về tội Đưa hối lộ, 19-20 năm tù về tội Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và tử hình về tội Tham ô tài sản. Tổng hình phạt chung là tử hình.
VKS đề nghị HĐXX tuyên Đinh Văn Thành (cựu chủ tịch SCB, đang trốn truy nã), Bùi Anh Dũng (cựu chủ tịch SCB), Võ Tấn Hoàng Văn (cựu tổng giám đốc) mức án tù chung thân về các tội Tham ô tài sản; Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng hoặc Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng.
Đỗ Thị Nhàn (cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát thuộc Ngân hàng Nhà nước) bị đề nghị mức án tù chung thân về tội Nhận hối lộ. Các bị cáo còn lại bị đề nghị mức án từ 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo đến 20 năm tù.