Một siêu biệt thự tại Los Angeles (Mỹ). Ảnh: Wicked+.
Vào tháng 11/2022, các cử tri Los Angeles (Mỹ) đã ủng hộ “dự luật thuế ULA” - một loại thuế chuyển nhượng đối với giao dịch mua bán bất động sản có giá trị lớn. Thành phố kỳ vọng khoản thuế đó sẽ tạo ra một nguồn thu mới để phục vụ các dự án nhà ở giá rẻ và ngăn chặn tình trạng vô gia cư.
Được biết đến là “thuế biệt thự”, dự luật ULA sẽ áp thuế 4% đối với doanh thu bán bất động sản trên 5 triệu USD và 5,5% đối với bất động sản trên 10 triệu USD. Bên cạnh đó, người bán phải có trách nhiệm thanh toán khoản thuế này, theo New York Times.
Theo Sở Tài chính Los Angeles, dự luật này nhằm tài trợ cho các dự án nhà ở giá rẻ và hỗ trợ những người thuê nhà có nguy cơ vô gia cư. Thuế ULA được áp dụng cho các hoạt động chuyển nhượng bất động sản như trên từ ngày 1/4 trở đi.
Những căn biệt thự giá hời
Cuộc khủng hoảng vô gia cư của thành phố đã bùng nổ trong những năm gần đây. Những chiếc lều đã mọc lên trong công viên, trên vỉa hè,...
Theo Cơ quan Dịch vụ Người vô gia cư Los Angeles, ước tính có khoảng 42.000 người vô gia cư ở thành phố vào tháng 2/2022. Năm 2016, con số này là gần 28.000.
Một liên minh, gồm những nhà hoạt động và liên đoàn lao động, đã vận động để đưa dự luật thuế ULA vào cuộc bỏ phiếu ngày 8/11/2022 của thành phố. Dự luật này sau đó được thông qua với 57% phiếu bầu.
Những người đề xuất dự luật này nhận định nó sẽ giúp tăng thuế lên tới 1,1 tỷ USD để phục vụ các sáng kiến nhà ở giá rẻ. Tuy nhiên, tuần này thành phố đã hạ ước tính đó xuống còn 672 triệu USD.
Một căn biệt thự tại Los Angeles. Ảnh:Hilton & Hyland.
Trong khi đó, các nhà môi giới và đại lý bất động sản hàng đầu khẳng định việc áp thuế này không chỉ thiển cận, mà còn thúc đẩy một cuộc bán tháo rầm rộ trong giới chủ nhà hạng sang của thành phố.
Một số đại lý hàng đầu đang đưa ra các giao dịch hấp dẫn để giúp người bán chốt các giao dịch bất động sản trước khi luật thuế có hiệu lực.
Nhà môi giới bất động sản xa xỉ Jade Mills của Coldwell Banker và Josh Altman của Douglas Elliman đang treo thưởng một triệu USD cho bất cứ đại lý nào, nếu họ có thể thu hút được người mua bất động sản Bel Air có giá gần 28 triệu USD trước ngày 1/4.
Trong khi đó, Tyrone McKillen, một nhà môi giới của công ty xa xỉ Official, cho biết ông đã chứng kiến lượng người mua tăng đột biến muốn chốt giao dịch trước ngày 31/3. Họ muốn tận dụng hạn chót sắp tới làm đòn bẩy để ra giá mua thấp hơn.
“Tôi thậm chí vừa bán căn nhà riêng của mình”, ông nói. Trong khi đó, những nhà vận động vì người vô gia cư coi thuế là một cách để bắt đầu giải quyết một cuộc khủng hoảng khó chữa.
Tranh cãi
Trước cuộc bỏ phiếu, ban biên tập của tờ Los Angeles Times đã ủng hộ dự luật này.
“Thiếu nhà ở là nguyên nhân dẫn đến nghèo đói, từ đó cuộc sống của người lao động có thu nhập thấp gặp nhiều thách thức. California có tỷ lệ nghèo đói cao nhất đất nước vì chi phí sinh hoạt cao, và chủ yếu là chi phí nhà ở cao”, tờ báo này cho hay.
Los Angeles Times cũng lưu ý rằng biện pháp này có khả năng chỉ ảnh hưởng đến khoảng 4% tổng doanh số bán bất động sản tại thành phố Los Angeles.
Dẫu vậy, trong thị trường nhà đang tăng cao ở Los Angeles, một ngôi nhà trị giá 5 triệu USD không nhất thiết phải thuộc sở hữu của các triệu phú, ông Altman nói.
“5 triệu USD không phải là một biệt thự ở Los Angeles, như cách nó không phải là một biệt thự ở thành phố New York”, ông cho hay.
Bên cạnh đó, ông Altman cho biết sẽ ủng hộ mạnh mẽ hơn nếu khoản thuế này được áp dụng công bằng cho tất cả chủ sở hữu nhà.
“Làm thế nào để bạn đánh thuế một nhóm người nhất định, thay vì mọi người? Tại sao không áp dụng khoản thuế đó cho tất cả. Nếu bạn bán căn nhà của mình, bất kể giá là bao nhiêu, 1% đó có thể được dùng để giúp đỡ những người vô gia cư và xây dựng nhà ở giá cả phải chăng”, ông đặt câu hỏi.
Trong khi đó, những người phản đối khoản thuế này cho rằng nó có thể phản tác dụng khi khiến các nhà phát triển bất động sản cân nhắc chuyển các dự án nhà ở khỏi thành phố.
“Chúng ta đang có một cuộc khủng hoảng nhà ở. Và chúng ta đang lại đang không khuyến khích phát triển nhà ở. Điều này khiến tôi hoàn toàn không hiểu được”, ông McKillen nói.
Tuy nhiên, dự luật ULA quy định rằng việc chuyển nhượng bất động sản cho các tổ chức phi lợi nhuận, quỹ đất cộng đồng và hợp tác xã nhà ở sẽ được miễn thuế bổ sung này.
Lãi suất cao đã giảm số lượng giao dịch bất động sản trên toàn thành phố. Ngoài ra, các nhà phát triển thương mại, nhà đầu tư, nhà môi giới và nhiều nhân vật khác trong ngành cảnh báo việc thực thi dự luật này sẽ đóng băng doanh số bán bất động sản, Real Deal đưa tin.
Người đi bộ trên vỉa hè Đại lộ Hollywood ở Los Angeles. Ảnh: Los Angeles Times.
Và đây không phải là lần đầu tiên Los Angeles muốn dùng nguồn thu thuế để giúp giải quyết cuộc khủng hoảng vô gia cư.
Vào năm 2016, thành phố này đã thông qua dự luật HHH liên quan đến việc phát hành trái phiếu trị giá 1,2 tỷ USD để giúp xây dựng hàng nghìn đơn vị nhà ở giá rẻ.
Tuy nhiên, quá trình này diễn ra chậm chạp và trong số khoảng 12.000 căn hộ được lên kế hoạch xây dựng, chỉ khoảng 1/3 được hoàn thành, với giá cả tăng chóng mặt.
Một cuộc kiểm toán năm 2022 cho thấy một số căn hộ trong số đó có chi phí xây dựng đội lên hơn 800.000 USD. Trong khi đó, số người vô gia cư của thành phố đã tăng 45% kể từ khi đề xuất đó được thông qua.