Tìm mua điện thoại cũ trở thành xu hướng trong giai đoạn khó khăn. Ảnh: WSJ.
Báo cáo từ các công ty nghiên cứu cho thấy sự chững lại của thị trường di động. Nhu cầu của người dùng cho thiết bị smartphone mới không còn nhiều, bởi ảnh hưởng của kinh tế vĩ mô. Về mặt số liệu, toàn ngành vẫn có tăng trưởng. Nhưng đó là mức được so sánh với năm 2021, vốn gần như đóng băng. Thực tế, lượng smartphone đến tay khách hàng trong nước chỉ bằng mức 7 năm trước.
Trong giai đoạn khó khăn, điện thoại cũ trở thành mặt hàng được nhiều người tìm kiếm. Đây là lựa chọn có ưu thế về giá thành khi khách hàng thắt chặt chi tiêu. Tuy nhiên, người dùng phải chấp nhận nhiều rủi ro khi quyết định mua loại hàng này.
Điện thoại cũ được săn đón
Theo thống kê từ nền tảng rao vặt Chợ Tốt, lượng bài đăng thanh lý điện thoại tăng mạnh trong năm 2022. Sau những biến động ở giai đoạn dịch bệnh, số lượng máy qua sử dụng được rao bán trên thị trường thứ cấp xuất hiện nhiều hơn đáng kể.
“Người dùng thận trọng hơn trong 2023. Khách hàng ưu tiên mua điện thoại cũ để tiết kiệm chi phí. Trong khi mức tìm kiếm điện thoại mới giảm 28%, sản phẩm qua sử dụng chỉ bị ảnh hưởng khoảng 7%”, đại diện Chợ Tốt trả lời Zing.
Các mẫu iPhone có pin tốt là lựa chọn được nhiều người tìm mua. Ảnh: PhoneArena.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Lạc Huy, đại diện truyền thông nhà bán lẻ di động CellphoneS cho biết vì tình hình kinh tế khó khăn, lượng người dùng tìm đến sản phẩm qua sử dụng nhiều hơn. Đồng thời, khách hàng cũng chọn chính sách thu cũ, đổi mới nhằm tối ưu chi phí. Nhờ vậy, có thêm nguồn máy qua sử dụng được cung ứng ra thị trường.
Trao đổi với Zing, ông Tuấn Thanh, chủ cửa hàng kinh doanh iPhone tại quận 10, TP.HCM cho biết lượng hàng máy qua sử dụng không nhiều, chủ yếu từ nguồn tiểu ngạch. Việc vận chuyển máy xách tay hiện không đủ nhu cầu đáp ứng nhu cầu trong nước, dẫn đến tăng giá ở một số model.
Theo chủ một đơn vị chuyên cung ứng điện thoại xách tay tại TP Hà Nội, lượng máy qua sử dụng được tiêu thụ tại Việt Nam chủ yếu là iPhone. Nguyên nhân là ở phân khúc dưới 10 triệu đồng, người dùng không có lựa chọn điện thoại mới từ Apple.
Báo cáo từ Chợ Tốt cũng cho thấy đây là nhóm thiết bị di động được rao bán, tìm mua nhiều trên nền tảng. Trong đó, các model pin lớn như iPhone XR, iPhone 11 hoặc phiên bản Pro Max được người dùng quan tâm nhiều hơn.
“Máy qua sử dụng thường bị hao tổn nhiều ở phần pin. Do đó, các sản phẩm có dung lượng pin cao được khách hàng tìm mua nhiều hơn so với phiên bản mini hay Pro”, người bán giấu tên tại Hà Nội chia sẻ.
Thận trọng với mặt hàng cũ
Smartphone qua sử dụng là thành phần tồn tại lâu năm trong ngành di động Việt Nam. Tuy nhiên, đây là mặt hàng nhạy cảm, được xếp vào vùng xám bởi nhiều lý do. Những năm gần đây, các đại lý chuyên bán hàng cũ, xách tay dần chuyển dịch sang kinh doanh máy chính hãng. Do đó, sản phẩm qua sử dụng không được truyền thông, quảng cáo nhiều. Tuy nhiên, chúng vẫn có sức sống riêng.
Các đại lý lớn như Thế Giới Di Động, FPT Shop vẫn kinh doanh điện thoại cũ. Tuy nhiên, số lượng rất hạn chế. Đây vốn là sản phẩm lỗi, đổi trả từ khách hàng được công ty thu hồi, tân trang và bán lại với giá rẻ hơn 10-30% so với mặt hàng mới.
Người dùng phải chấp nhận rủi ro khi mua các loại máy đã qua sử dụng. Ảnh: Swapie.
Các cửa hàng nhỏ vẫn bán iPhone qua sử dụng từ các thị trường như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, nhập đường tiểu ngạch. Loại hàng này không có hóa đơn và chỉ được phía người bán bảo hành. Những năm gần đây, các đơn vị bán máy xách tay dần thu gọn quy mô, chuyển đổi mô hình bởi mức phạt cho hành vi này có thể lên đến 200 triệu đồng.
Ngoài ra, điện thoại cũ cũng được xếp vào loại hình hàng điện tử qua sử dụng, bị cấm nhập khẩu vào Việt Nam. Do đó, các loại máy tân trang (refurbished) khá phổ biến ở các nước phương Tây, không xuất hiện ở thị trường trong nước.
Người dùng tại Việt Nam vẫn còn hình thức mua bán thông qua thị trường thứ cấp, các trang rao vặt hay mạng xã hội. Khi giao dịch theo hình thức này, bên mua chịu rủi ro nếu thiết bị gặp vấn đề, khó khăn trong bảo hành. Ngoài ra, mặt hàng cũ thường tiềm ẩn nhiều nguy cơ hư hỏng linh kiện, giảm tuổi thọ, độ bền sau thời gian dài sử dụng. Vì vậy, khách hàng cần cân nhắc trước quyết định chọn mua.