Trong phiên điều trần của Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ hôm 31/1, các thượng nghị sĩ đã thẩm vấn giám đốc điều hành từ loạt công ty công nghệ lớn, đặc biệt là Meta và TikTok.
Các quan chức Mỹ nhất quyết không lùi bước lùi bước và gây áp lực buộc các nhà lãnh đạo tại Meta, X, TikTok, Discord và Snap phải chịu trách nhiệm và xin lỗi vì tiếp tay làm hại trẻ em trên môi trường trực tuyến.
Công nghệ càng cao, số vụ xâm hại trẻ em càng tăng
Khi phiên điều trần về an toàn trẻ em trực tuyến bắt đầu, Ủy ban đã phát một video ghi lại cảnh nhiều đứa trẻ nói về việc trở thành nạn nhân trên các nền tảng mạng xã hội.”Cháu đã bị bóc lột tình dục trên Facebook", một đứa trẻ xuất hiện trong bóng tối nói.
Tại buổi điều trần, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham buộc tội CEO Meta Mark Zuckerberg và hàng loạt lãnh đạo công nghệ khác là những kẻ “dính máu trên tay”. "Các ông đang sở hữu một sản phẩm biết giết người”, vị quan chức khẳng định.
Sau khi Thượng nghị sĩ Josh Hawley - đảng viên Đảng Cộng hòa bang Missouri - ép CEO Meta phải xin lỗi về tổn hại do tập đoàn gây ra, Mark Zuckerberg đã đứng dậy khỏi ghế, xoay người lại và đối mặt với gia đình các nạn nhân bị lạm dụng trên ứng dụng của Meta.
Ông nói: “Tôi xin lỗi vì tất cả những gì các phụ huynh đã trải qua. Thật khủng khiếp. Không ai đáng phải trải qua những điều mà gia đình các em đã phải chịu đựng”. Ông cho biết công ty của ông đang nỗ lực để không có ai khác phải gánh chịu những điều như vậy, song lại không đề cập đến trách nhiệm của Meta.
Tại phiên điều trần, các bậc cha mẹ giơ ảnh con mình lên trong lúc các thượng nghị sĩ chất vấn các CEO. Nhiều người đeo dải ruy băng màu xanh có dòng chữ "Ngăn chặn những vụ xâm hại trực tuyến! Thông qua luật KOSA!" (Kids Online Safety Act - Đạo luật An toàn Trực tuyến cho Trẻ em).
Một số phụ huynh đã rít vì giận dữ khi Zuckerberg bước vào phòng điều trần hôm 31/1. Đại diện cho tập đoàn, Mark Zuckerberg đã phải đối mặt với sự giám sát và chỉ trích gay gắt trong nhiều năm qua, chủ yếu liên quan đến các vấn đề an toàn cho trẻ em trên nền tảng của Meta.
Các vị phụ huynh mang ảnh con mình đến buổi điều trần. Ảnh: Washington Post.
"Số lượng các vụ bóc lột tình dục trẻ em tăng lên một cách đáng lo ngại đến từ một nguyên nhân chính. Đó là cải tiến trong giới công nghệ", Thượng nghị sĩ Dick Durbin - Chủ tịch đảng Dân chủ của Ủy ban Tư pháp - nói trong phiên điều trần.
Trung tâm Quốc gia về Trẻ em Mất tích và Bị bóc lột (NCMEC) cho biết năm 2023 đã nhận được 4.700 báo cáo về nội dung được AI tạo ra, có liên quan đến bóc lột tình dục trẻ em. Con số này thậm chí dự kiến tăng lên khi công nghệ AI ngày càng được nâng cao.
Trong những tháng gần đây, các chuyên gia và nhà nghiên cứu về an toàn trẻ em đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ do AI tạo ra. Với khả năng tạo văn bản và hình ảnh theo yêu cầu người dùng, chúng sẽ làm trầm trọng thêm nạn khai thác tình dục trực tuyến.
Theo các nhà nghiên cứu tại Stanford Internet Observatory, AI có nguy cơ tiếp tay cho những kẻ lạm dụng tình dục trẻ em bằng cách tạo ra những hình ảnh giả, giống với ngoại hình của chúng.
Meta và TikTok là trung tâm của cuộc chỉ trích
Mặc dù tất cả CEO của loạt mạng xã hội Meta, Snap, Discord, X và TikTok đều được triệu tập đến phiên điều trần, Mark Zuckerberg tại Facebook và Shou Chew tại TikTok lại là những người bị “tấn công” nhiều nhất. Các thượng nghị sĩ đã liên tục tra hỏi hai vị giám đốc về số vụ lạm dụng trên nền tảng của họ.
Theo NBC News, Zuckerberg có lẽ là vị CEO đối mặt với loạt câu hỏi hóc búa nhất tại phiên điều trần. Các thượng nghị sĩ liên tục tạo sức ép, chất vấn về những hình ảnh khiêu dâm trẻ em không có sự đồng thuận trên Instagram, những cái chết do sử dụng ma túy, liên quan đến mạng xã hội của Meta và một loạt vấn đề khác.
Meta còn phải đối mặt với một vụ kiện liên bang khi hàng chục bang cáo buộc rằng Facebook và Instagram cố tình tạo ra các tính năng "thao túng tâm lý" để khiến trẻ em nghiện. Nền tảng mạng xã hội còn giấu dữ liệu nội bộ tiết lộ về tác hại của chúng đối với người dùng nhỏ tuổi.
Các vị CEO của loạt mạng xã hội Facebook, TikTok, X, Snap, Discord có mặt tại phiên điều trần. Ảnh: Bloomberg.
Về phía TikTok, các nhà lập pháp liên tục ép CEO Shou Chew về mối quan hệ của nền tảng video ngắn với chính phủ Trung Quốc. Mặc dù sinh ra ở Singapore và định cư cùng 3 đứa con, người đứng đầu TikTok nhận được câu hỏi liệu ông có hộ chiếu Trung Quốc hay đã từng nộp đơn xin quốc tịch Trung Quốc hay không. Ông cũng bị thẩm vấn về tiến độ kế hoạch trị giá hàng tỷ USD của TikTok nhằm ngăn chặn dữ liệu nhạy cảm của người dùng Mỹ.
Sau 4 tiếng điều trần, CEO Evan Spiegel của Snap và người đứng đầu X Linda Yaccarino đều đồng ý ủng hộ Đạo luật An toàn Trực tuyến cho Trẻ em. Luật này yêu cầu các dịch vụ trực tuyến như mạng xã hội, trò chơi điện tử và ứng dụng nhắn tin thực hiện “các biện pháp hợp lý” để ngăn chặn tác hại lên trẻ vị thành niên sử dụng dịch vụ. Các tác hại này bao gồm bắt nạt trực tuyến, quấy rối, bóc lột tình dục, chán ăn, tự làm hại bản thân và marketing săn mồi.
Trong khi đó, Zuckerberg, Chew và Jason Citron - giám đốc điều hành của Discord - không cam kết ủng hộ đạo luật. Họ cho rằng nó có tác dụng về mặt định hướng nội dung, nhưng một số hạn chế lại quá rộng nên có thể xung đột với các vấn đề về tự do ngôn luận.
Nói tại phiên điều trần, Thượng nghị sĩ Thom Tillis liên tục thúc ép các CEO cam kết về đạo luật nhằm tạo ra sự cân bằng giữa tính nhân văn và hoạt động kinh doanh của công ty.
“Thật khó tin rằng những người từng thành lập công ty từ thời trẻ hay thậm chí là trong phòng ký túc xá đại học, lại là những người tạo ra tội ác hoành hành trên các mạng xã hội. Tôi hy vọng rằng mỗi giờ, mỗi phút, các ông sẽ làm mọi thứ có thể để giảm thiểu tội ác đó”, vị thượng nghị sĩ nói.
Sau 4 giờ trao đổi căng thẳng giữa các thượng nghị sĩ và CEO công nghệ, phiên điều trần đã kết thúc mà không có giải pháp rõ ràng nào được đưa ra.