Trái ngược với diễn biến cuối năm 2021, thị trường bất động sản hiện nay đang ghi nhận gam màu trầm lắng. Thậm chí, một số khu vực gần như rơi vào trạng thái “ngủ đông”. Điều này đã ảnh hưởng mạnh tới thu nhập, đời sống của những người làm nghề môi giới bất động sản.
Thu nhập từ môi giới giảm 50%
Anh Thành Công, chuyên môi giới nhà đất khu vực Đông Anh, Sóc Sơn, Hòa L ạc, kể lại, năm 2021, một văn phòng bất động sản có thể thực hiện thành công tối thiểu từ 25 giao dịch/tháng, nhưng hiện nay, nếu hoạt động tốt mới đạt 10-12 giao dịch/tháng. Đặc biệt, với đất ven đô tầm giá từ 3-10 tỷ đồng/lô, tỷ lệ giao dịch thành công rất thấp. Trong khi năm ngoái, có những trường hợp người vừa mua chưa kịp ký gửi, khách đến sau đã xuống tiền đặt cọc.
“Đợt này, chẳng có khách hẹn đi xem đất hay nhờ tư vấn nên tôi tạm thời đóng cửa văn phòng môi giới của mình. So với tháng 8/2021, năm nay, thu nhập giảm 50%, nên tôi đang tính đến chuyển hướng sang hoạt động trong lĩnh vực khác”, anh Công chia sẻ.
Cùng chung cảnh ngộ, anh Trần Hải làm việc tại Văn phòng Bất động sản Đức Phát, huyện Mê Linh, làm một phép so sánh: “So với năm 2021, năm nay, thị trường bất động sản nói chung và ở huyện Mê Linh nói riêng trầm lắng hẳn. Vào các tháng giữa năm 2021, văn phòng môi giới bất động sản Đức Phát thực hiện khoảng 30 giao dịch/tháng, nhưng thời gian này chỉ đạt từ 1-3 giao dịch, thậm chí tháng 7 âm lịch, chúng tôi không thực hiện thành công một mối nào”.
Theo anh Hải, đất quanh khu vực huyện Mê Linh, người bán nhiều hơn người mua. Vừa qua, mỗi tháng anh nhận từ 15-30 trường hợp ký gửi bán đất. Nếu như trước kia, chỉ mất khoảng 30 ngày là bán hết thì nay bán trầy trật mãi mới được vài lô. Các nhà đầu tư không đẩy được hàng nên không có dòng tiền nhập vào, vì vậy thị trường càng trầm lắng.
“Là môi giới bất động sản, tôi chủ yếu sống bằng tiền hoa hồng, lương hỗ trợ từ văn phòng chỉ có 3 triệu/tháng. Khi không có giao dịch, thu nhập sẽ giảm. Tuy nhiên, để duy trì công việc, tôi vẫn phải bỏ chi phí để qua lại giữa các lô đất, chưa kể còn tiền điện thoại cho khách, chi phí chạy quảng cáo trên một số mạng xã hội… Tôi cố gồng gánh, kiểm soát chi tiêu nhưng thời gian tới, nếu thị trường không có tiến triển, chắc chắn sẽ phải xoay thêm nghề khác để kiếm sống”, anh Hải chia sẻ.
Theo báo cáo của nhiều đơn vị bất động sản, những tháng gần đây, giao dịch trên toàn thị trường diễn ra khá chậm, mức độ quan tâm bất động sản giảm. Các chuyên gia nhận định, về nguyên tắc, sau khi giá đất bị đẩy lên cao, vượt qua giá trị đóng góp của chính nó vào trong hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như đời sống người dân, giá đất sẽ lắng xuống và vừa qua thị trường đã lộ rõ sự “hạ nhiệt”.
Hơn nữa, nhiều địa phương đang triển khai hàng loạt giải pháp nhằm quản lý chặt thị trường bất động sản, hạn chế tình trạng phân lô bán nền, đầu cơ đất đai... Cùng với đó, việc ngân hàng siết chặt tín dụng bất động sản cũng khiến nhiều nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm, sử dụng đòn bẩy tài chính buộc phải rao bán vì không còn khả năng cầm cự.
Trong khi đó, người mua lại có tâm lý dè dặt, cẩn trọng chờ diễn biến của thị trường. Do vậy, những tháng cuối năm 2022, thách thức mà thị trường phải đối mặt vẫn là tình trạng giao dịch sụt giảm, thanh khoản chậm. Điều đó càng làm cho những người làm nghề môi giới bất động sản bất an hơn.
Theo ông Lê Đại Việt, thành viên Tổ công tác nghiên cứu thị trường Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), trong ngắn hạn, động thái tăng cường kiểm soát tín dụng vào thị trường bất động sản khiến tính thanh khoản giảm sút. Phần lớn nhà đầu tư đang chờ đợi những tín hiệu mới về chính sách tài khóa hay thông tin nới lỏng room tín dụng từ cơ quan nhà nước để đưa ra quyết định. Các dự án đầy đủ pháp lý, đã xây dựng và hoàn thành cơ bản, hỗ trợ vấn đề tài chính, thanh toán tiến độ nhỏ giọt theo tháng hay hỗ trợ mức lãi suất 0%/năm vẫn được nhà đầu tư quan tâm xuống tiền.
Có chuyên môn, bám sát nghề mới tồn tại
Ông Việt cho rằng thị trường bất động sản đang trong giai đoạn sàng lọc mạnh mẽ để chọn ra những môi giới đủ tiềm lực và đi đúng hướng. Việc siết tín dụng chỉ là tình trạng ngắn hạn trong 1-2 quý, các nhân viên môi giới cá nhân không có chuẩn bị tốt phải đổi nghề, các sàn nhỏ phải tái cơ cấu, thu hẹp nhân sự để thích ứng với sự thay đổi của thị trường.
Đồng quan điểm, ông Tuấn Anh, Trưởng phòng kinh doanh phụ trách mảng bất động sản, Tập đoàn OCD Group, thừa nhận khi thị trường bất động sản đi xuống chính là lúc nhìn rõ hơn bức tranh toàn cảnh của nghề môi giới. Năm 2021, ngay cả công nhân, người bán trà đá, người làm giáo viên, thậm chí người nghỉ hưu ở nhà đều có thể giới thiệu đất để bán và nhận hoa hồng, hiện nay chỉ ai có chuyên môn, sẵn sàng bám sát nghề và hiểu rõ thị trường mới có thể tồn tại.
Bổ sung thêm cho thông tin này, ông Phạm Hùng, Giám đốc khối Công ty bất động sản Phố Xanh Group, nhìn nhận rằng thị trường đi xuống thì môi giới bất động sản thuộc phân khúc nào cũng gặp khó khăn. Chỉ những người đủ năng lực về tài chính, kỹ năng và sự yêu nghề mới gắn bó được lâu dài. Khi họ có tích lũy, việc vượt qua thời điểm chững như quý 2, quý 3/2022 là hoàn toàn khả dĩ.
Cũng theo ông Phạm Hùng, môi giới bất động sản gồm hai trường phái khác nhau: môi giới sản phẩm dự án và môi giới lĩnh vực thổ cư. Đối với môi giới dự án đòi hỏi trình độ chuyên môn cao hơn môi giới thổ cư. Những môi giới này được đào tạo chuyên nghiệp sẽ nhận thức đúng đắn về kỹ năng, kinh nghiệm và thời gian làm nghề. Họ sẵn sàng chấp nhận trong vòng 1-2 quý không thu nhập mà vẫn theo đuổi và cống hiến với công việc.
Còn với môi giới thổ cư, yêu cầu về kinh nghiệm, kỹ năng và quy trình đào tạo thổ cư đơn giản hơn, dẫn đến đối tượng tham gia rộng, từ độ tuổi đến trình độ học vấn. Do đó, để tồn tại trong nghề phải là người có trải nghiệm, thu nhập và xác định dài lâu. “Nhân sự bất động sản thường xuyên di chuyển từ đơn vị này qua đơn vị khác, từ dự án này qua dự án khác. Chưa kể, thị trường rất dễ biến động, nếu không kiên nhẫn và đủ năng lực thực sự thì khó trụ vững”, ông Hùng nhận định.
Đại diện Hội Môi giới bất động sản Việt Nam thừa nhận rằng vai trò của người môi giới bất động sản đang ngày càng được đánh giá cao, với những yêu cầu ngày càng khắt khe. Mỗi người môi giới thực thụ đều phải có kiến thức pháp luật, kỹ năng hành nghề và trách nhiệm xã hội. Trong những năm qua, Hội đã tổ chức hàng trăm khóa học đào tạo, thi sát hạch, cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản cho hơn 8.000 người môi giới trên cả nước. Ngày 11/9/2022 vừa qua, kỳ thi sát hạch chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản do VARS tổ chức đã diễn ra thành công tốt đẹp với sự tham gia của hơn 600 học viên trên toàn quốc.
Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam Nguyễn Văn Đính đưa ra thống kê sơ bộ: cả nước hiện có hơn 300.000 người hoạt động môi giới bất động sản. Trong đó, số người môi giới có chứng chỉ hành nghề khoảng 30.000. Môi giới không có chứng chỉ hành nghề hầu hết đều là “cò đất” nghiệp dư, tham gia khi thị trường bất động sản tăng nóng nhưng khi thị trường trầm xuống thì họ rút rất nhanh.
