Quặng sắt đã mất một nửa giá trị từ tháng 3 đến tháng 11/2022 và sau đó tăng khoảng 50% từ mức thấp nhất trong tháng 11/2022 (là khoảng 80 USD/tấn) lên 125 USD/tấn vào cuối quý I/2023 nhưng nhanh chóng giảm trở lại mức thấp nhất 3 tháng ở thời điểm hiện tại. Với tốc độ biến động đó, một số nhà giao dịch nói rằng kinh doanh mặt hàng này không dành cho những người yếu tim.
Quặng sắt vừa giảm giá tuần thứ 2 liên tiếp trong bối cảnh gia tăng lo ngại về nhu cầu nguyên liệu sản xuất thép ở Trung Quốc – nước sản xuất thép hàng đầu thế giới. Nghịch lý là giá giảm vào đúng lúc hoạt động xây dựng ở Trung Quốc đang mùa cao điểm.
Cụ thể, quặng kỳ hạn tháng 9 trên Sàn giao dịch hàng hóa Đại Liên (Trung Quốc) giảm 3% trong tuần xuống 768,5 nhân dân tệ (112,30 USD)/tấn; quặng kỳ hạn tháng 5 trên sàn Singapore giảm hơn 1% xuống 115,90 USD/tấn; và quặng hàm lượng 62% Fe nhập khẩu vào miền bắc Trung Quốc giảm xuống 118 USD/tấn, mức thấp nhất kể từ tháng Giêng. Giá thép thanh vằn – dùng trong xây dựng – tại Trung Quốc hiện cũng giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 12 năm ngoái.
Diễn biến giá quặng sắt năm 2023
Cơ quan dự báo về hàng hóa của Chính phủ Úc, Office of the Chief Economist (OCE) dự báo giá quặng sắt trung bình năm 2023 sẽ ở mức 100 USD/tấn, tức là thấp hơn gần 20 USD/tấn so với hiện tại.
Trong báo công bố mới đây, OCE cảnh báo: “Những rủi ro đối với sự phục hồi nhu cầu toàn cầu vẫn nghiêng về phía giảm, với sự suy thoái kinh tế toàn cầu ngày càng hiện hữu, gây ra tình trạng yếu kém hơn nữa trong lĩnh vực sản xuất thép”.
Tình hình từ đầu năm đến nay: Phục hồi hình chữ V
OCE cho biết: “Tại Trung Quốc, các đợt bùng phát mới dịch Covid-19, từ tháng 3 năm ngoái, đã khiến nước này thực hiện chính sách Zero-COVID dẫn tới hạn chế phần lớn hoạt động kinh tế và công nghiệp trong gần suốt năm 2022”.
“Nhu cầu thép yếu đi đã khiến nhập khẩu quặng sắt của Trung Quốc giảm 1,6% vào năm 2022”, báo cáo của OCE cho biết.
Tiêu thụ thép hàng tháng ở Trung Quốc.
Điều gì sẽ điều khiển thị trường quặng sắt năm 2023? Tất cả mọi thứ ở Trung Quốc
Câu chuyện về quặng sắt năm 2023 gắn liền với những vẫn đề ở Trung Quốc. Những yếu tố sau sẽ tác động tới thị trường quặng sắt năm nay, chủ yếu là các yếu tố tích cực:
• Kế hoạch cơ sở hạ tầng của Trung Quốc: Chính phủ Trung Quốc đã phân bổ 6,8 nghìn tỷ Nhân dân tệ (~1 nghìn tỷ USD) cho các dự án xây dựng và cơ sở hạ tầng vào năm 2022. OCE cho biết việc triển khai đầu tư cơ sở hạ tầng và các chính sách mới của Chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ “hỗ trợ hoạt động xây dựng và nhu cầu thép và quặng sắt ở Trung Quốc đến năm 2023.”
• Ngành thép bổ sung hàng tồn kho: “Hàng tồn kho được báo cáo tại các nhà máy thép Trung Quốc vẫn ở mức thấp so với các năm trước. Để chuẩn bị cho đợt tăng cường sản xuất thép sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, các nhà máy thép đã báo cáo việc mua quặng sắt tăng lên trong những tháng gần đây.”
• Nhu cầu tăng mạnh theo mùa: Các quý I và II là giai đoạn tăng trưởng điển hình đối với sản xuất thép của Trung Quốc, thường dẫn tới biên lợi nhuận của các nhà máy thép được cải thiện. “Tỷ suất lợi nhuận trung bình của các nhà sản xuất thép Trung Quốc vào đầu năm 2023 đã chuyển hướng tích cực. Và việc dỡ bỏ các hạn chế sản xuất trong mùa đông… cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu kim loại màu trong vài tháng sau đó.”
Cho tới thời điểm hiện tại, nhu cầu thép của Trung Quốc vẫn chưa thấy có dấu hiệu cải thiện tích cực. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng công suất của các lò cao do 247 nhà máy thép Trung Quốc vận hành theo khảo sát hàng tuần của Mysteel đã đạt mức cao nhất trong 22 tháng, là 91,8% trong tuần vừa qua.
• Hạn chế sản xuất thép: Trung Quốc có kế hoạch hạn chế sản lượng của các nhà sản xuất thép trong nước ở mức năm 2022. Chi tiết của kế hoạch dự kiến sẽ được công bố vào cuối tháng này.
• Sự hục hồi bên ngoài Trung Quốc: Hoạt động sản xuất thép bên ngoài Trung Quốc dự kiến sẽ “phục hồi vừa phải vào năm 2023 – sau khi giảm 5,7% trong năm 2022… Điều này dự kiến bao gồm sự gia tăng nhập khẩu quặng sắt thông qua các hợp đồng giao dịch lớn ở châu Âu , Đông và Đông Nam Á và Trung Đông, với sản lượng luyện thép lò cao được dự báo sẽ tăng gần 6% vào năm 2023.”
Dự báo xa hơn nữa: Giá sẽ giảm đáng kể
OCE dự báo giá quặng sắt sẽ tiếp tục giảm từ mức khoảng 100 USD/tấn năm 2023 xuống còn 63 USD/tấn năm 2028 do một số thay đổi về cơ cấu ở Trung Quốc làm thay đổi xu hướng nhu cầu thép ở Trung Quốc.
“Điều quan trọng nhất trong số những thay đổi đó là mục tiêu đã nêu của Trung Quốc (đạt sản lượng thép cao nhất vào năm 2030), và nước này dự kiến sẽ đạt được điều này trong vòng vài năm tới,” OCE cho biết.
“Trung Quốc cũng phải đối mặt với tình trạng tổng dân số (và trong độ tuổi lao động) giảm, với việc quốc gia này tuyên bố dân số năm 2022 giảm lần đầu tiên trong hơn 6 thập kỷ.”
“Điều này dự kiến sẽ dẫn tới nhu cầu quặng sắt của Trung Quốc giảm khoảng 1% mỗi năm trong giai đoạn từ nay đến năm 2028.”
Đồng thời, nguồn cung từ hai nhà sản xuất lớn nhất thế giới – Úc và Brazil – được dự báo sẽ tăng 3,2% mỗi năm trong cùng giai đoạn dự báo.
Triển vọng giá quặng sắt (hàng quý)
