Trả lời chất vấn các Đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV diễn ra chiều 3/11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã nêu nguyên nhân thiếu nguồn cung nhà ở xã hội và đưa ra giải pháp trong thời gian tới.
Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người dân được Nhà nước quan tâm, nhất là đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội để giải quyết nhu cầu của người thu nhập thấp, công nhân.
Thống kê của Bộ trưởng cho thấy, đến nay cả nước mới đạt 7,79 triệu m2/12,5 triệu m2 theo yêu cầu, trong đó nhà ở công nhân là 3,13 triệu m2 với 62.700 căn hộ; nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp đô thị là 4,65 triệu m2 với 93.090 căn hộ và quỹ đất dành cho nhà ở xã hội mới đáp ứng được 36,31%.
Theo ông Nghị, một số tồn tại là quy định pháp luật còn vướng mắc đặc biệt là Luật Nhà ở và các Luật khác có liên quan đến trình tự thủ tục đầu tư, giá nhà ở xã hội, chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư, quy định nhà ở xã hội phải dành tối thiểu 20% cho thuê. "Đây là những hạn chế trong phát triển nhà ở xã hội. Việc bố trí nguồn vốn xây nhà xã hội cũng gặp khó khăn, mới đáp ứng được 35% yêu cầu", Bộ trưởng nói.
Một số địa phương cũng chưa thực sự quan tâm xây dựng nhà ở xã hội, nhà công nhân, nên chưa đưa vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm, hàng năm; chưa xác định rõ quỹ đất; chưa quan tâm xây dựng hạ tầng kỹ thuật quanh khu vực làm nhà ở xã hội; chưa quan tâm tháo gỡ khó khăn vướng mắc để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tham gia xây nhà ở xã hội.
Theo ông Nghị, thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ hoàn thiện hệ thống pháp luật, tháo gỡ vướng mắc tạo điều kiện thuận lợi nhằm tăng nguồn cung nhà ở xã hội. Đồng thời, các cơ quan sẽ tập trung triển khai đề án phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân.
Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) nêu thực trạng giá nhà ở xã hội đang ở mức rất cao so với thu nhập của người lao động. Số liệu cho thấy, giá trung bình ở mức trên 15 triệu đồng/m2, có nơi từ 21-25 triệu đồng/m2. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết nguyên nhân của thực trạng này và có thể đưa giá nhà ở xã hội phù hợp với khả năng của công nhân, người lao động có thu nhập thấp hay không? Nếu được thì giải pháp nào và trong thời gian bao lâu?
Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị giá cho biết, nhà ở xã hội đang ở mức cao so với thu nhập của người dân, người lao động. Nhiều nguyên nhân được ông Nghị nêu ra, trong đó có nguồn cung chưa được đảm bảo; quỹ đất dành cho phát triển nhà ở xã hội còn hạn chế; nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội yếu; chính sách ưu đãi nhà đầu tư chưa thực sự thu hút; quy trình, thủ tục xây nhà ở xã hội còn phức tạp.
"Thời gian tới chúng tôi sẽ đẩy mạnh sửa đổi quy định pháp luật đồng bộ, để thu hút nguồn lực, cố gắng đáp ứng mục tiêu đảm bảo nhà ở cho người thu nhập thấp", Bộ trưởng Nghị nói.
Đề án xây dựng một triệu căn nhà xã hội mà Bộ đã trình Thủ tướng, theo ông Nghị, sẽ đảm bảo giá nhà ở xã hội sẽ phù hợp với người dân thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp.
Vì vậy để nâng cao hiệu quả thực hiện mục tiêu nhà ở xã hội hướng tới người lao động có thu nhập thấp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh việc điều chỉnh pháp luật để thu hút phát triển nhà ở xã hội, trong đó Bộ Xây dựng đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Đề án phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội, cố gắng đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp.
“Trong thời gian tới với những giải pháp đồng bộ, nhà ở xã hội sẽ được tăng thêm, tạo điều kiện về nguồn cung, cố gắng đáp ứng mục tiêu nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp với giá nhà ở phù hợp hơn,” Bộ trưởng nói.
