Bộ Xây dựng vừa thông tin về tình hình hoạt động 6 tháng đầu năm 2023, trong đó có nhiều số liệu liên quan đến phát triển nhà ở xã hội.
Triển khai hàng loạt dự án
Bộ Xây dựng cho biết, cả nước đã khởi công 9 dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khu công nghiệp với tổng số 18.768 căn hộ. Cụ thể có 6 dự án nhà ở xã hội quy mô 7.730 căn hộ, gồm: Hải Phòng 4 dự án với 6.707 căn, Hà Nội 1 dự án với 720 căn, Lâm Đồng 1 dự án với 303 căn; 3 dự án nhà ở công nhân quy mô 11.038 căn hộ, gồm: Hải Phòng 1 dự án với 2.538 căn, Bình Định 1 dự án với 1.500 căn, Bắc Giang 1 dự án với 7.000 căn.
Đến nay, Bộ Xây dựng đã 3 lần công bố danh mục 21 dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ đủ điều kiện vay trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và gửi Ngân hàng Nhà nước. Quy mô 21 dự án này là 19.897 căn hộ, tổng mức đầu tư 20.179 tỷ đồng. Nhu cầu vay vốn theo đề xuất của địa phương là 7.139 tỷ đồng.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Tổ công tác liên ngành cũng vừa làm việc trực tiếp với Bắc Ninh, TP.HCM, Thái Nguyên, Hà Nam, Hưng Yên, Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Dương, Hòa Bình, Lào Cai, Quảng Trị, Bình Dương, Đồng Nai… để thúc đẩy triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư cũ; yêu cầu 22 địa phương trọng điểm báo cáo nhu cầu vay vốn…
Về đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp (giai đoạn 2021-2030)”, báo cáo của các địa phương cho hay, đến ngày 18/6/2023, cả nước hoàn thành 41 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, quy mô xây dựng 19.516 căn và đang tiếp tục triển khai 294 dự án, quy mô xây dựng 288.499 căn.
Trong đó, đã hoàn thành đầu tư xây dựng 126 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp, quy mô xây dựng 62.700 căn hộ, tổng diện tích 3.135.000m2; đang tiếp tục triển khai 127 dự án, quy mô xây dựng 160.900 căn hộ, tổng diện tích 8.045.000m2. Đồng thời, hoàn thành đầu tư xây dựng 181 dự án nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị, quy mô xây dựng 94.390 căn hộ, tổng diện tích khoảng 4.815.000m2; đang tiếp tục triển khai 291 dự án, quy mô xây dựng 271.500 căn hộ, tổng diện tích khoảng 14.520.000m2.
Hoàn thiện các luật liên quan
Thời gian tới nhằm tiếp tục đẩy mạnh việc phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đề nghị các Bộ, ngành liên quan phối hợp với cơ quan của Quốc hội hoàn thiện, ban hành Luật Nhà ở (sửa đổi) đồng bộ với Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Đấu thầu (sửa đổi), pháp luật về Thuế.
Trong đó, tập trung sửa đổi các cơ chế chính sách về nhà ở xã hội, bao gồm: quy định cụ thể đối tượng, điều kiện thụ hưởng; việc quy hoạch, dành quỹ đất phát triển nhà ở xã hội; việc lựa chọn chủ đầu tư dự án; trình tự thủ tục thực hiện dự án; các cơ chế chính sách ưu đãi của nhà nước… Đồng thời, có chính sách riêng về nhà lưu trú công nhân, nhà ở dành cho lực lượng vũ trang để có cơ chế khuyến khích, ưu đãi phát triển.
Bên cạnh đó, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và giai đoạn 2026 - 2030 để thực hiện chính sách nhà ở xã hội; chỉ đạo, phối hợp hướng dẫn địa phương, tổ chức tín dụng cho vay, giải ngân nhanh chóng, đúng trọng tâm, trọng điểm, đúng đối tượng đối với các doanh nghiệp, dự án bất động sản đủ điều kiện; ưu tiên danh mục cho vay các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đảm bảo công tác an sinh, xã hội.
Về phía địa phương, Bộ Xây dựng đề nghị: với những dự án đang triển khai đầu tư xây dựng, đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% của các dự án này theo tiến độ được phê duyệt; trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn, giao cho chủ đầu tư khác. Đối với dự án đã chấp thuận chủ trương đầu tư, cần khẩn trương thực hiện thủ tục lựa chọn chủ đầu tư để triển khai thực hiện; Rà soát các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư, trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Xây dựng và Ngân hàng nhà nước lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư để công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, để các ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay theo gói 120.000 tỷ đồng.
Đối với dự án trong giai đoạn tiếp theo, khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung Chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương. Trong đó làm rõ các mục tiêu về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp; có các cơ chế, giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng...; rà soát, phối hợp với Bộ ngành liên quan giải quyết các dự án còn gặp vướng mắc về pháp lý trong giai đoạn vừa qua, nhằm giải phóng nguồn lực này.
Đối với các doanh nghiệp, cần quan tâm hơn nữa đến đầu tư phát triển nhà ở xã hội dành cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp tại địa phương, nhằm đảm bảo công tác an sinh, xã hội; chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với UBND cấp tỉnh để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi.