CEO Jamie Dimon của JPMogan Chase ngày 24/10 cảnh báo về những rủi ro của việc phụ thuộc vào một dự báo kinh tế duy nhất, đặc biệt khi xét tới lịch sử dự báo kinh tế kém uy tín của các ngân hàng trung ương như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Đây là cảnh báo u ám mới nhất mà JPMorgan Chase, ngân hàng lớn nhất của Mỹ về giá trị tài sản, đưa ra về những gì đang đợi nền kinh tế Mỹ nói riêng và thế giới nói chung trong thời gian tới. Trong cảnh báo này, ông Dimon cho rằng hiện nay đang có nhiều nhân tố có thể khiến cho việc dự báo kinh tế càng trở nên khó hơn.
“Hãy chuẩn bị sẵn sàng cho các khả năng và tình huống có thể xảy ra, đừng chỉ hành động theo một hướng, vì tôi chưa bao giờ thấy có ai dự báo đúng cả”, ông Dimon phát biểu tại một phiên thảo luận tại thượng đỉnh Sáng kiến đầu tư tương lai (Future Investment Initiave) đang diễn ra ở Riyadh, Saudi Arabia.
“Tôi muốn chỉ ra rằng các ngân hàng trung ương trong 18 tháng qua đã dự báo sai bét. Tôi thận trọng về những gì có thể xảy ra vào năm tới”, ông Dimon nói.
Nhận định này của vị CEO là một sự đề cập đến dự báo của Fed hồi đầu năm 2022 và phần lớn thời gian của năm 2021, khi giới chức Fed khẳng định việc lạm phát tăng mạnh chỉ là tạm thời. Cùng với việc dự báo sai về lạm phát, Fed còn dự báo sai về lãi suất.
Trong dự báo “dot plot” đưa ra vào tháng 3/2022, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ của Fed cho rằng lãi suất cơ bản sẽ chỉ tăng lên mức 2,8% vào cuối năm 2023. Trong khi đó, lãi suất quỹ liên bang của Fed hiện đang ở mức 5,25-5,5%.
Cũng trong dự báo đó, Fed cho rằng lạm phát lõi vào cuối năm 2023 sẽ là 2,8%, trong khi lạm phát lõi hiện nay - nếu tính theo chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) lõi, thước đo lạm phát được Fed ưa chuộng - đang là 3,9%.
Ông Dimon chỉ trích “cảm giác về sự siêu quyền năng rằng các ngân hàng trung ương và các chính phủ có thể giải quyết tất cả những việc này. Tôi thận trọng”.
Phố Wall hiện đang quan tâm đến việc liệu Fed có tăng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm nữa trước khi kết thúc năm 2023. Tuy nhiên, ông Dimon nói “tôi không cho rằng việc tăng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm sẽ tạo ra sự khác biệt so với không tăng”.
Trong một cảnh báo khác đưa ra gần đây, ông Dimon cảnh báo về một kịch bản mà ở đó Fed có thể nâng lãi suất lên ngưỡng 7%. Khi JPMorgan Chase công bố báo cáo tài chính quý 3/2022 vào đầu tháng này, ông Dimon nhận định: “Đây có thể là thời điểm nguy hiểm nhất mà thế giới từng chứng kiến trong nhiều thập kỷ”.
“Liệu lãi suất có thể tăng thêm 1 điểm phần trăm nữa hay không? Tôi muốn chuẩn bị sẵn sàng cho điều đó. Tôi không biết lãi suất có tăng đến như vậy hay không, nhưng những gì đang diễn ra hiện nay rất giống với hồi thập niên 1970. Chi tiêu công đang rất lớn, và một phần lớn trong số đó là lãng phí”, ông nhấn mạnh.
Chi tiêu của Chính phủ Mỹ đang ở mức cao kỷ lục nếu không tính đến thời chiến tranh, và mức thâm hụt cũng rất cao. “Chí ít thì việc này cũng sẽ gây ra biến động trên thị trường tài chính”, ông Dimon nói hồi đầu tháng này, cho rằng chi tiêu tài khóa cao trong dài hạn cũng gây ra áp lực lạm phát, từ đó buộc lãi suất phải tăng.
Số liệu do Bộ Tài chính Mỹ công bố tuần trước cho thấy thâm hụt ngân sách liên bang trong tài khóa 2023 là 1,695 nghìn tỷ USD, tăng 23% so với tài khóa trước. Trước đó, đại dịch Covid-19 khiến thâm hụt ngân sách của Mỹ tăng lên mức 3,1 nghìn tỷ USD vào năm 2020 và 2,8 nghìn tỷ USD vào năm 2021.
