Cựu CEO của Luckin Coffee có tên là Jenny Qian từng thề rằng chuỗi cà phê do cô đồng sáng lập sẽ có nhiều cửa hàng ở Trung Quốc hơn Starbucks tới cuối năm 2019. Nhưng điều đó đã không xảy ra, và thay vào đó, startup này đã trở nên hỗn loạn sau bê bối kế toán vào năm ngoái.
Qian hiện đã từ bỏ Luckin và theo đuổi giấc mơ khác.
Với một vài cựu nhân viên cũ từ Luckin, Qian đã lập nên một chuỗi cà phê mới vào tháng 10 có tên gọi Cotti – viết tắt của “biscotti” – có nghĩa là “cookies” trong tiếng Ý. Cotti đã mở hơn 200 cửa hàng ở 80 thành phố Trung Quốc và có những kế hoạch to lớn trong tương lai: Đạt 2.500 cửa hàng tính tới cuối năm, 6.000 cửa hàng vào năm 2024 và 10.000 cửa hàng vào năm 2025.
Chiến lược của Qian cũng khá giống Luckin: Mở rộng nhanh chóng bằng cách thu hút những người yêu cà phê nhưng lại “nhạy cảm” về giá. Theo đó, khách hàng sẽ chỉ phải trả ít hơn 2 USD (gần 50.000 đồng) cho 1 cốc cà phê của họ. Qian khởi nghiệp với dự án mới chỉ bằng 200 triệu USD tiền đầu tư và hiện đang phát triển nhờ mô hình nhượng quyền thu phí thiết kế và dịch vụ hàng tháng.
“Người tiêu dùng đang ngày càng quan tâm về một sản phẩm tốt và giá cả tốt hơn là tình hình tài chính của công ty”, theo Yi Yongjian – một chuyên gia phân tích tại Ping An Securities ở Thượng Hải. Chuyên gia này nói thêm rằng thị trường cà phê Trung Quốc đang phát triển nhanh và vẫn còn room cho những người chơi mới. “Tuy nhiên là một startup, Cotti và đội ngũ sáng lập vẫn cần phải làm rất nhiều để chứng minh năng lực. Họ cần tập trung vào các sản phẩm và hoạt động trước khi có đủ sức mạnh để cạnh tranh với những chuỗi dẫn đầu thị trường”.
Qian tự gọi mình là “kẻ mơ mộng cà phê”. Cô mất ghế CEO tại Luckin vào tháng 5/2020 sau khi các điều tra nội bộ cho thấy những giao dịch tài chính gian dối. Chuỗi này sau đó đã bán cho một quỹ tư nhân, họ mua phần lớn cổ phần của Qian và đồng sáng lập Lu Zhengyao. Với số tiền đó công ty đã trả được cho các chủ nợ như một phần tái cấu trúc nợ. Hiện cả Qian và Lu Zhengyao đều không còn là cổ đông lớn nữa.
Trong khi phần lớn trong khối tài sản có lúc đỉnh điểm lên tới 2 tỷ USD của Qian liên quan tới 15% cổ phần tại Luckin vào thời điểm năm 2019 nhưng Bloomberg ước tính, tài sản của Qian vẫn ở mức nhiều triệu USD sau khi rời Luckin. Điều đó giải thích tại sao cô vẫn có tiền đầu tư cho chuỗi mới.
Qian – sinh năm 1976 sau khi tốt nghiệp đại học ra trường, cô đầu quân cho một công ty xây dựng. Sau đó cô làm việc cho một nhà cung cấp dịch vụ gọi đường dài cho các công ty – nơi cô gặp Lu. Cả 2 đã thành lập nên doanh nghiệp thuê xe ô tô CAR trước khi khởi nghiệp Luckin vào năm 2017. Lu sau đó bị buộc phải từ chức Chủ tịch Luckin vào năm 2020.
Hiện rất khó có thể xác định cổ đông và các nhà đầu tư của Cotti do cấu trúc sở hữu phức tạp.
Cotti hiện đang mở rộng nhanh với mô hình nhượng quyền, chấp nhận mất một phần lợi nhuận mỗi tháng. Họ nhắm tới những toà nhà văn phòng, trung tâm mua sắm, khuôn viên trường đại học và bến tàu để đặt cửa hàng. Mức giá nhượng quyền từ 115.000 NDT (17.000 USD) – 510.000 NDT.
Dẫu vậy, con đường phía trước không hề trải toàn hoa hồng với Cotti. Họ sẽ đối mặt với hàng loạt thách thức – từ triển vọng kinh tế ảm đạm tới việc cạnh tranh gay gắt. Bản thân Luckin – dưới đội ngũ quản lý mới hiện cũng đã vượt Starbucks với hơn 8.000 cửa hàng tại Trung Quốc. Cùng lúc đó, các chuỗi nước ngoài như % Arabica của Nhật Bản và Tim Hortons của Canada cũng đã tấn công thị trường này. Riêng chuỗi Tim Hortongs nhắm tới mở hơn 2.700 cửa hàng ở Trung Quốc vào năm 2026.
Cotti hiện vẫn còn khá nhỏ và trên thực tế nhà đầu tư vẫn lo ngại về quá khứ của các nhà sáng lập. Eric Wen – chuyên gia phân tích từ Blue Lotus nói: “Chiến lược giá rẻ có hiệu quả hay không phụ thuộc vào việc liệu Cotti có huy động đủ tiền hay không”.
