Chuyển đổi số để xóa đi sự mù mờ trong sản xuất nông nghiệp

Chiều 19/8/2022, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan và Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Huy Dũng đã cùng nhiều đại biểu doanh nghiệp bấm nút Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, quản lý mã số vùng trồng nông nghiệp.

Cùng với đó, là Lễ phát động Chuyển đổi số Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, với sự tham dự của đại diện các cơ quan, ban, ngành Trung ương và địa phương; đặc biệt là đại diện bà con nông dân, các hợp tác xã, doanh nghiệp tại 63 điểm cầu trên toàn quốc.

“Bật" hệ thống dữ liệu mã số vùng trồng

Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Trưởng ban chỉ đạo Chương trình chuyển đổi số nông nghiệp, cho biết Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã quyết liệt chỉ đạo việc triển khai thực hiện xây dựng hệ thống nền tảng số của ngành.

Cụ thể như: Hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản; Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quản lý thức ăn chăn nuôi và cơ sở chăn nuôi; Hệ thống cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng…

"Bước đầu chúng ta xây dựng được nền tảng cho chuyển đổi số nông nghiệp và nông thôn, đưa vào vận hành, bắt kịp những thay đổi của cách mạng 4.0. Qua đó nâng cao giá trị nông sản của Việt Nam trong nước và quốc tế", Thứ trưởng Tiến nhận định.

"Việc hoàn thành và đưa "Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng" vào khai thác tiếp ngay sau "Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quản lý thức ăn chăn nuôi và cơ sở chăn nuôi" thể hiện sự quyết tâm và nỗ lực lớn của ngành trong việc cam kết đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số lĩnh vực nông nghiệp. Điều này góp phần thay đổi tư duy, cách thức quản lý mới, tạo động lực thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp bền vững" – Thứ trưởng Tiến nhấn mạnh.

Ngay sau khi hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng nông nghiệp, nhiều doanh nghiệp từ các điểm cầu đã thực hành kết nối vào Hệ thống để đăng ký các thông tin về doanh nghiệp.

Trải nghiệm kết nối, ông Ngô Văn Tín, đại diện Công ty CP Bang Bình (huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận) cho biết Công ty đang có tổng diện tích sản xuất 900ha, bước đầu thông tin đăng ký có khá nhiều bước, mất một khoảng thời gian, song nếu so với làm việc trực tiếp thông qua văn bản, giấy tờ thì đây đúng là một "cuộc cách mạng".

"Doanh nghiệp cung cấp càng nhiều thông tin thì càng thuận lợi cho chính bản thân doanh nghiệp sau này. Trong đó, có những mặt hàng doanh nghiệp buộc phải công bố thông tin, có mã số vùng trồng", ông Tín chia sẻ.

Thương hiệu nông sản phải nằm trên bản đồ nông nghiệp số

Dẫn số liệu thống kê, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt, cho biết hiện nay cả nước có trên 4,8 triệu ha diện tích cây lâu năm. Trong đó: Cây ăn quả: 1,17 triệu ha; Cây công nghiệp: 2,2 triệu ha. Diện tích canh tác lúa là 3,9 triệu ha. Diện tích trồng thanh long là gần 64,2 nghìn ha… Năm 2021, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất trồng trọt đạt 2,7%, tỷ trọng trồng trọt chiếm 44,6% trong tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản.

Giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản từ trồng trọt đạt trên 21 tỷ USD năm 2021, tăng 13,5% so với năm 2020. Tính riêng 7 tháng năm 2022, trong tổng số gần 32,3 tỷ USD xuất khẩu nông lâm thủy sản, thì nhóm nông sản xuất khẩu chính đạt 13,3 tỷ USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước. Các mặt hàng, như: cà phê đạt trên 2,6 tỷ USD (tăng 46,2%); gạo trên 2 tỷ USD (tăng 9,0%); hồ tiêu trên 661 triệu USD (tăng 11,7%); rau quả đạt trên 1,9 tỷ USD; hạt điều ước đạt gần 1,8 tỷ USD…

Theo ông Cường, hiện nay ở nhiều địa phương đã và đang hình thành vùng sản xuất với sự liên kết chặt chẽ giữa người nông dân, các hợp tác xã với nhà máy chế biến, doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm… trong đó, nhiều vùng đã được cấp mã số định danh để theo dõi, kiểm soát tình hình sản xuất, truy xuất nguồn gốc, nâng cao chất lượng nông sản, như: Lúa gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long; cà phê, chanh leo ở Tây Nguyên; thanh long ở Bình Thuận; nhãn, vải thiều ở Hải Dương, Bắc Giang, Hưng Yên, Sơn La…

Tuy nhiên, khách quan nhìn nhận, quy mô vẫn còn “Manh mún, nhỏ lẻ” và chưa kết nối đầy đủ thông tin giữa sản xuất và thị trường; nhất là trước nhu cầu đỏi hỏi ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và quốc tế về truy xuất nguồn gốc, chất lượng nông sản… “Điều này đỏi hỏi phải đẩy nhanh việc chuyển đổi số lĩnh vực trồng trọt; trong đó, trước mắt là việc tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu cấp, quản lý mã số vùng trồng với cây thanh long, lúa gạo và một số cây trồng chủ lực khác để kết nối, nâng cao hiệu quả giữa sản xuất, thị trường và người tiêu dùng”, ồng Cường nhấn mạnh.

Chứng kiến các doanh nghiệp thao tác đăng ký dữ liệu trên màn hình, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhận định: Đây mới là những bước đi đầu tiên của chuyển đổi số, song đã đi thì sẽ có thành công!

Bộ trưởng Lê Minh Hoan phát biểu tại lễ phát động Chuyển đổi số Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

"Việt Nam đang ở tầng thấp nhất của nền kinh tế nông nghiệp, đó là bán thô nhiều năm trời. Vì vậy, thay đổi tư duy gặp khó khăn vì bị dính rất nhiều "rỉ sét" vào bánh xe, thay đổi cần nhiều thời gian, nhưng bây giờ chuyến xe, toa tàu đã chính thức chuyển động", Bộ trưởng nêu thực tế và bày tỏ cảm xúc.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng: "Chúng ta đi sau thì phải tăng tốc gấp nhiều lần. Đừng xem hôm nay là ngày phát động phong trào, chỉ mang tính thời điểm, mà chuyển đổi số là hành trình xuyên suốt, giúp nâng cao khả năng cạnh tranh của nông sản Việt với các quốc gia khác".

"Bằng chuyển đổi số, chúng ta sẽ xoá đi sự mù mờ trong sản xuất nông sản. Tôi vẫn nói với bà con nông dân thương hiệu là gì? Chính là "hiệu để người ta thương". Hiểu nhiều, tin nhiều thì mới thương và sẽ mua nông sản đó với giá cao. Xây dựng thương hiệu để nông sản Việt Nam tiến tới minh bạch, tích hợp hình ảnh, cảm xúc, truyền thông đa phương tiện vào sản phẩm. Thương hiệu nông sản của mỗi nông dân, doanh nghiệp phải nằm trên bản đồ chuyển đổi số", Bộ trưởng Lê Minh Hoan khẳng định.