Đây là phát biểu của TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế về tác động của lãi suất cho vay cao ảnh hưởng tới nền kinh tế tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam 2023 (Vietnam Wealth Advisor Summit 2023) vừa mới diễn ra.
Theo khảo sát của MarketTimes, lãi suất cho vay thế chấp ngân hàng tháng 8/2023 tại các nhà băng dao động từ 6,4 – 9,0%. Cụ thể: lãi suất cho vay thế chấp VPBank từ 6.9% (hạn mức TSĐB 75%) kỳ hạn 10 năm; TBBank từ 6,4% (TSĐB 95%) kỳ hạn 20 năm; BIDV từ 7,8% (TSĐB 80%), kỳ hạn 7 năm; ACB từ 9% (TSĐB 75%), kỳ hạn 10 năm…
Đối với vay tín chấp ngân hàng tháng 8/2023, Agribank từ 10% hạn mức tối đa 300 triệu đồng; Vietcombank từ 15% hạn mức tối đa 1 tỷ; Vietinbank từ 9.6% hạn mức tối đa 300 triệu đồng; Techcombank từ 13.78% hạn mức tối đa 300 triệu đồng; HD Bank từ 24% hạn mức tối đa 500 triệu đồng… Còn lãi suất cho vay mua nhà thấp nhất thuộc về MSB 4,99%; VPBank 11,8%; VIB 8,5%; Techcombank 10,5%; Vietinbank 8,2%; Vietcombank 9,5%...
Trước việc lãi suất cho vay vẫn còn cao, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế cho rằng, đây là một trong các rủi ro lớn của nền kinh tế. Hiện nhiều doanh nghiệp đang phải chịu lãi vay 14-15%/năm, bất chấp NHNN đã có nhiều nỗ lực giảm lãi suất điều hành.
Theo TS. Nghĩa, một trong những nguyên nhân thấy lãi suất vẫn đang khá cao là do ngành ngân hàng vẫn đang phải dè chừng biến động tỷ giá. Tuy vậy, có 3 yếu tố để thấy tỷ giá năm nay giảm, USD khó “sốt” trở lại và NHNN có thể có thêm dư địa để giảm lãi suất điều hành hơn nữa.
Thứ nhất, chỉ số USD index đã giảm từ mức 115 điểm cuối năm ngoái còn 102 điểm và có thể giảm thêm về ngưỡng 100 điểm. USD index khó tăng trở lại trong bối cảnh thế giới đa cực, sử dụng nhiều đồng tiền như hiện nay.
Thứ hai, giá hàng hóa nguyên liệu nhập khẩu có thể tăng, nhất là giá nhiên liệu – gây áp lực với tỷ giá – song Bộ Tài chính vẫn còn dư địa để can thiệp (thuế, phí xăng dầu).
Thứ ba, cán cân thanh toán của Việt Nam vẫn dương.
Đây là các yếu tố cho thấy áp lực tỷ giá thời gian tới không còn nguy hiểm, NHNN có thể mua ngoại tệ tăng dự trữ ngoại hối quốc gia. Dự đoán, tỷ giá năm 2023-2024 sẽ duy trì ổn định.
“Với một quốc gia mở cửa như Việt Nam, tỷ giá ổn định là điều kiện để thị trường tài sản, thị trường chứng khoán có thể đứng vững, phục hồi nhẹ”, TS. Nghĩa nhận xét.
Về lãi suất, theo TS. Lê Xuân Nghĩa, nhiều khả năng cuối năm nay Fed dừng tăng lãi suất và có thể giảm lãi suất từ cuối năm sau. Châu Âu cũng có thể dừng tăng lãi suất từ cuối năm nay do lạm phát giảm nhanh hơn dự đoán. Đây là cơ hội để NHNN giảm thêm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp.