Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã cắt giảm lãi suất điều hành 4 lần trong năm nay, giảm 150 điểm cơ bản xuống còn 4,5% (đối với lãi suất tái cấp vốn), trái ngược với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã tăng lãi suất 4 lần trong năm 2023, tăng 100 điểm cơ bản lên 5,5%.
Trong báo cáo mới đây, ông Michael Kokalari, CFA Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital đánh giá việc cắt giảm lãi suất điều hành của NHNN thúc đẩy các ngân hàng thương mại giảm lãi suất huy động và cho vay, góp phần giúp VN-Index tăng hơn 20% kể từ đầu năm (tính đến 8/8).
Điều gì khiến tăng trưởng kinh tế trong năm 2023 chậm lại?
Theo nhận định của vị chuyên gia VinaCapital, kinh tế Việt Nam tăng trưởng chậm lại trong năm 2023 chủ yếu do sự sụt giảm nhu cầu đối với các sản phẩm "Made in Vietnam", điều này tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất.
Thêm vào đó, VinaCapital ước tính rằng tiêu dùng hộ gia đình tại Việt Nam hiện chỉ đang tăng với tốc độ khoảng 2-3%. Nếu loại bỏ yếu tố về lạm phát, tiêu dùng hộ gia đình tại Việt Nam thường tăng với tốc độ 8-9%, nhưng những biến động thị trường bất động sản và các vấn đề khác đã làm giảm tốc độ tăng trưởng tiêu dùng trong thời điểm hiện tại.
Song, nếu xét tổng thể, tăng trưởng tiêu dùng tại Việt Nam vẫn đang được hỗ trợ bởi lượng khách du lịch nước ngoài quay trở lại, đạt gần 70% so với mức trước đại dịch COVID-19.
VinaCapital dự báo tăng trưởng sẽ được cải thiện trong nửa cuối năm nhờ vào các chính sách thúc đẩy tăng trưởng từ phía Chính phủ, trong đó có việc cắt giảm lãi suất. Hơn nữa, kinh tế của Việt Nam đã đi qua giai đoạn khó khăn nhất do hoạt động sản xuất và xuất khẩu có sự hồi phục.
Động lực duy trì đà tăng của VN-Index đến từ tăng trưởng lợi nhuận cao hơn trong 2024
Theo những đánh giá trên, VinaCapital kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam sẽ tăng vọt, từ 6% trong năm 2023 lên hơn 20% vào năm 2024. Do đó, sự phục hồi hiện tại của VN-Index, ban đầu được thúc đẩy bởi lãi suất thấp sẽ tiếp tục được duy trì nhờ vào tăng trưởng lợi nhuận cao hơn trong năm sau.
Đại diện VinaCapital cho biết, sự phục hồi của VN-Index nhờ giá cổ phiếu ngân hàng và bất động sản tăng gần 30% tính từ đầu năm đến thời điểm hiện tại bởi tỷ trọng lớn của hai ngành này trong chỉ số VN-Index (ngân hàng chiếm 35% và bất động sản chiếm 18%).
Sự cải thiện tâm lý thị trường đối với giá cổ phiếu ngân hàng đến từ việc nhà đầu tư bớt lo ngại về chất lượng tài sản và kỳ vọng vào tăng trưởng tín dụng cao hơn trong nửa cuối năm nay do lãi suất thấp hơn. Tuy nhiên, cần chú ý lãi suất cho vay giảm không đồng đều giữa các ngân hàng, phần lớn do tình trạng thắt chặt thanh khoản, đây là một vấn đề khá nghiêm trọng ở một số ngân hàng với quy mô nhỏ hơn.
Mặt khác, lãi suất thấp đã cải thiện tâm lý của nhà đầu tư đối với thị trường bất động sản khi các hoạt động giao dịch đang có dấu hiệu phục hồi trở lại, một phần là do lãi suất vay mua nhà đã giảm hơn 50 điểm cơ bản tại nhiều ngân hàng trong tháng qua.
Vị chuyên gia VinaCapital kỳ vọng lãi suất vay mua nhà sẽ giảm thêm 50-100 điểm cơ bản trong 6-12 tháng tới. Từ đây, tâm lý cải thiện đối với thị trường bất động sản sẽ tác động tích cực đến cổ phiếu bất động sản lớn và các công ty hưởng lợi từ hoạt động phát triển bất động sản (điển hình như cổ phiếu xây dựng, thép, v.v.).
