Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ, tại thời điểm 31/12/2017, nợ xấu của Sacombank là 9.468 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ 4,28%, nếu tính cả nợ bán cho VAMC chưa xử lý thì tỷ lệ nợ xấu là 19,71% tương ứng 51.945 tỷ đồng.
Đến ngày 30/6/2018, nợ xấu là 8.137 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ 3,3%. Tuy nhiên, nếu tính cả nợ bán cho VAMC chưa xử lý thì tại thời điểm 30/6/2018, tỷ lệ nợ xấu của Sacombank là 17,19%, tương ứng với giá trị 49.465 tỷ đồng. Bên cạnh đó, một số khoản nợ nhóm 1, nhóm 2 được cơ cấu gia hạn thời gian trả nợ, tiềm ẩn chuyển thành nợ xấu là 1.819 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ kiểm tra hồ sơ tín dụng của 16 khách hàng, với tổng dư nợ tại thời điểm 31/12/2017 là 15.327tỷ đồng, dư nợ tại thời điểm 31/8/2018 là 15.218 tỷ đồng, phân loại nợ nhóm 1 chiếm 6,5% tổng dư nợ của ngân hàng.
Theo Thanh tra Chính phủ, nhà băng này đã có nhiều thiếu sót trong việc thẩm định điều kiện cho vay như phương án vay vốn không đảm bảo tính khả thi (Công ty TNHH Đầu tư và phát triển BĐS Office 85, CTCP Đầu tư Long Biên, CTCP Đồng Tâm), khả năng tài chính để trả nợ chưa đảm bảo (CTCP Đầu tư và phát triển BĐS Dấu ấn Sài Gòn, Công ty TNHH vina Alliance, Công ty TNHH BĐS Trí Đức)
Bên cạnh đó, nhà băng này cho vay để thực hiện dự án nhưng dự án chậm tiến độ, làm phát sinh chi phí lãi vay lớn, ảnh hưởng đến hiệu quả phương án đầu tư kinh doanh đã được ngân hàng phê duyệt và nguồn trả nợ theo phương án vay.
Đồng thời, Sacombank còn thiếu sót trong việc cấp tín dụng cho CTCP Đồng Tâm để trả nợ khoản vay tại chính ngân hàng. Ngoài ra, nhà băng này thực hiện phân loại nợ không đúng; bất cập trong quy định về giới hạn, điều kiện cấp tín dụng để mua phần vốn góp…
Đáng chú ý, 9/16 khách hàng vay vốn (Công ty CP Him Lam Thủ Đô, CTCP Đầu tư Hồng Bàng, Công ty CPĐT xây dựng Bảo Lộc, Công ty CPĐT TMDV Nam Thắng, Công ty CP ĐTXD Công Phúc, CTCP Hạ tầng Bảo Tín, Công ty CT ĐTXD Việt Phú Mỹ, Công ty CP QLĐTXD Việt Hà, Công ty CP XDTMDVDL Hiệp Ân) có dư nợ tại thời điểm 31/8/2018 là 9.262 tỷ đồng, chiếm 48,52% vốn tự có của ngân hàng.
Theo đó, mục đích vay vốn của 9 doanh nghiệp trên để nhận chuyển nhượng và đầu tư vào cùng dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An. 9 doanh nghiệp này không có mối quan hệ liên quan theo quy định Luật Các tổ chức tín dụng, không trực tiếp thực hiện dự án, mà vay vốn để chuyển cho bên thứ 3 qua hình thức ký hợp đồng nguyên tắc về chuyển nhượng các phân khu thuộc dự án.
Trong khi đó, theo Thanh tra Chính phủ, việc thẩm định năng lực tài chính để thực hiện dự án chỉ dừng lại ở khách hàng vay vốn, không thẩm định đối với đơn vị thực hiện dự án. Điều này tiềm ẩn rủi ro cho ngân hàng do đến thời điểm thanh tra dự án đang khó khăn về pháp lý đất đai, làm tăng chi phí lãi vay, ảnh hưởng chất lượng tín dụng, kết quả kinh doanh của Sacombank.
TTCP cho biết, kiểm tra hồ sơ vay vốn của 9 khách hàng tại Sacombank phát hiện một số vi phạm, cụ thể:
Một số khách hàng cung cấp số liệu BCTC có sự sai lệch giữa số liệu gửi Sacombank và cơ quan Thuế. Ngân hàng chưa kiểm soát chặt chẽ một số khách hàng cùng vay vốn tại Sacombank và ngân hàng khác để giải ngân cho hợp đồng nhận chuyển nhượng phân khu thuộc dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An của công ty SDI.
Việc kiểm tra sau cho vay chưa ghi nhận, đánh giá đầy đủ tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, khó khăn về pháp lý của dự án, cho vay để thực hiện dự án nhưng dự án chậm tiến độ, làm phát sinh chi phí lãi vay lớn, ảnh hưởng đến phương án đầu tư.
Rủi ro về tài sản đảm bảo dùng thế chấp chung cho khoản vay của 9 khách hàng là toàn bộ các quyền tài sản/lợi ích từ dự án khu đô thị Sài Gòn Bình An trong điều kiện dự án chưa có đầy đủ hồ sơ pháp lý về quyền sở hữu dự án.
Theo báo cáo của Ngân hàng, đến thời điểm 10/10/2021 có 14/16 khách hàng đã tất toán, 2 khách hàng còn dư nợ là Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Bất động sản Dấu ấn Sài Gòn nợ 2.335 tỷ đồng, nhóm nợ 1; Công ty Cổ phần Đồng Tâm nợ 29 tỷ đồng, nhóm nợ 1.
