Mohammed Dewji là nhân vật được gọi là “niềm tự hào của Tanzania” không chỉ vì sở hữu khối tài sản trị giá hàng tỷ USD, là tỷ phú trẻ nhất châu Phi mà còn vì tài kinh doanh cũng như đóng góp cho hoạt động từ thiện của mình.
Dưới đây là câu chuyện từ khi lập nghiệp đến lúc thành tỷ phú của Dewji:
Dewji sinh ngày 8/5/1975 tại Singida (Tanzania), trong một gia đình trung lưu. Tổ tiên của ông đã rời Ấn Độ vào cuối những năm 1800 để trở thành thương nhân ở Đông Phi.
Dewji sinh ra trong một ngôi nhà đầy cát và bùn với sự giúp đỡ của một nữ hộ sinh hàng xóm. Thời điểm đó, ông suýt mất mạng vì bị dây rốn quấn quanh cổ. Vài năm sau, khi ông đi học, cửa hàng chuyên buôn bán đồ xuất nhập khẩu của gia đình do cha ông điều hành đã bắt đầu có lãi. Lớn lên, Dewji lấy bằng cử nhân kinh doanh quốc tế và tài chính tại Đại học Georgetown ở Mỹ năm 1998.
Dewji về nước sau khi tốt nghiệp đại học và tiếp quản công việc điều hành Công ty trách nhiệm hữu hạn Mohammed Enterprises Tanzania (MeTL). Ông trở thành giám đốc tài chính (CFO) của MeTL sau hai năm gắn bó với công ty.
Quyết định kinh doanh tạo nên sự khác biệt của Dewji xuất hiện khi chính phủ Tanzania tư nhân hóa các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ vào đầu những năm 2000. Ông đã mua chúng với giá rẻ và biến thành những đơn vị có lợi nhuận bằng cách cắt giảm chi phí nhân công.
Mohammed Dewji.
Nhờ sự nhạy bén và tài lãnh đạo của Dewji, giá trị của tập đoàn MeTL đã tăng vọt từ 30 triệu USD lên hơn 1,5 tỷ USD trong giai đoạn từ năm 1999 đến năm 2018. Đây hiện là tập đoàn tư nhân lớn nhất Tanzania, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, nông nghiệp, thương mại, tài chính, di động, bảo hiểm, bất động sản, logistics, vận tải, thực phẩm và đồ uống. MeTL hoạt động tại 11 quốc gia trên thế giới và có hơn 28.000 nhân viên. Theo thống kê, hoạt động của MeTL chiếm khoảng 3,5% GDP của Tanzania.
Theo Forbes, giá trị tài sản ròng ước tính của Dewji tính đến năm 2021 là 1,6 tỷ USD, giúp ông trở thành tỷ phú trẻ nhất châu Phi. Theo danh sách tỷ phú của Forbes, Dewji hiện là người giàu thứ 1929 thế giới và giàu thứ 15 châu Phi. Năm 2013, ông trở thành người Tanzania đầu tiên xuất hiện trên trang bìa của tạp chí danh giá này. Ngoài kinh doanh, ông còn tham gia vào lĩnh vực chính trị trong 12 năm trước khi thôi chức vào năm 2015.
Tháng 10/2018, trong một lần tập luyện trong phòng gym và không có vệ sĩ đi kèm, Dewji đã bị một nhóm người có vũ trang bắt cóc. Trong 10 ngày sau đó, hàng nghìn người dân Tanzania đã đổ ra đường và cầu nguyện trên mạng xã hội để vị tỷ phú trở về bình an. Cuối cùng, những kẻ bắt cóc đã để cho Dewji bình an vô sự. Đến nay, vẫn chưa rõ liệu Dewji có phải trả khoản tiền chuộc nào để được thả tự do hay không.
Sự thành công của Dewji đã giúp ông trở thành một tấm gương sáng về nỗ lực xây dựng thành công trong kinh doanh. Dưới đây là một số bài học mà chúng ta có thể rút ra từ vị tỷ phú châu Phi:
1. Chuẩn bị kỹ lưỡng
Dewji đã chuẩn bị tinh thần và kiến thức để tiếp quản và điều hành công việc kinh doanh của cha mình thông qua những tấm bằng mà ông có được. Nhờ điều đó, ông có thể hòa nhập dễ hơn với môi trường công ty gia đình và từng bước nắm giữ các vị trí quan trọng.
2. Luôn sẵn sàng cho cơ hội nhỏ nhất
Đầu những năm 2000, khi chính phủ Tanzania đã tư nhân hóa các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ. Dewji quyết định chớp lấy thời cơ và mua chúng với giá rẻ rồi biến thành các doanh nghiệp có lợi nhuận. Có thể nói, bước đi khôn ngoan này của Dewji đã giúp MeTL trở thành tập đoàn tư nhân lớn nhất Tanzania, khẳng định sự nhạy bén của ông trong kinh doanh.
3. Kỹ năng lãnh đạo
Không ai có thể phủ nhận khả năng lãnh đạo của Dewji. Nó đã giúp giá trị của công ty tăng vọt trong 20 năm, mở rộng sang hàng loạt lĩnh vực khác nhau và chiếm lĩnh thị trường tại Tanzania.
4. Cho đi nhiều hơn
Năm 2014, Dewji thành lập Quỹ Mo Dewji. Bên cạnh đó, ông đã ký Giving Pledge, cam kết cho đi hơn một nửa tài sản của mình cho các hoạt động từ thiện để giải quyết những thách thức cấp bách nhất của xã hội.
Dewji là người Tanzania đầu tiên và là một trong ba người châu Phi trong số hơn 150 tỷ phú đã ký Giving Pledge, bao gồm những nhân vật lớn như Bill Gates, Warren Buffett, Mark Zuckerberg…
5. Làm việc chăm chỉ
Trên trang bìa tháng 7/2013 của tạp chí Forbes Châu Phi, Dewji cho biết ông đã làm việc tới 100 giờ/tuần để phát triển MeTL thành tập đoàn thành công như ngày nay.
“Mọi thứ diễn ra trong đầu tôi chạy nhanh như một đoàn tàu. Đôi khi, tôi phải tìm cách chậm lại. Bạn phải luôn ghi nhớ tầm nhìn của mình, tin tưởng, làm việc chăm chỉ và luôn hướng tới nó, ngay cả khi gặp phải trở ngại khiến bạn bị chậm lại hoặc tạm dừng”, tỷ phú 47 tuổi chia sẻ.
