Hiện nay, Luật việc làm 2013 có quy định những trường hợp tạm dừng hưởng trợ cấp thất nghiệp và có hướng dẫn xử lý đối với các trường hợp vi phạm. Nhiều người lao động trong lúc hưởng trợ cấp thất nghiệp tìm được việc làm mới băn khoăn về việc có bị chấm dứt hưởng chế độ này và phải trả lại tiền trợ cấp thất nghiệp hay không.
Có việc làm phải chấm dứt hưởng trợ cấp
Anh Nguyễn Văn N (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết trước đây anh làm trong lĩnh vực xây dựng hơn 10 năm, thất nghiệp từ trước Tết Nguyên đán nên lần đầu anh làm thủ tục nhận trợ cấp thất nghiệp trong lúc tìm kiếm một công việc phù hợp với sức khỏe và có nhu cầu tuyển dụng cao hiện nay.
Được nhận 10 tháng trợ cấp thất nghiệp, hiện anh đã nhận 8 tháng thì tìm được việc làm phù hợp nên thắc mắc không biết có được tiếp tục hưởng trợ cấp thất nghiệp nữa hay không, cũng như có được bảo lưu số thời gian chưa hưởng.
Căn cứ theo quy định của Luật Việc làm thì người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp mà tìm kiếm được việc làm, thì chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Nghị định số 28/2015/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp cũng hướng dẫn cụ thể người lao động được xác định là có việc làm khi thuộc một trong các trường hợp sau sẽ chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp gồm: Đã giao kết hợp đồng lao động, hoặc hợp đồng làm việc từ đủ 3 tháng trở lên. Ngày mà người lao động được xác định có việc làm là ngày hợp đồng lao động, hoặc hợp đồng làm việc có hiệu lực theo quy định của pháp luật.
Có quyết định tuyển dụng đối với những trường hợp không thuộc đối tượng giao kết hợp đồng lao động, hoặc hợp đồng làm việc. Ngày có việc làm trong trường hợp này được xác định là ngày bắt đầu làm việc của người đó ghi trong quyết định tuyển dụng.
Có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh đối với trường hợp người lao động là chủ hộ kinh doanh, hoặc có giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đối với trường hợp người lao động là chủ doanh nghiệp. Ngày mà người lao động được xác định có việc làm là ngày người lao động thông báo với Trung tâm Dịch vụ việc làm về việc hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp bắt đầu hoạt động kinh doanh.
Người lao động thông báo đã có việc làm cho Trung tâm Dịch vụ việc làm theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định. Ngày mà người lao động được xác định có việc làm là ngày ghi trong thông báo có việc làm của người lao động.
Như vậy, người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp mà có việc làm thì thuộc trường hợp bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Trường hợp người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp, bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp vào những ngày của tháng đang hưởng trợ cấp thất nghiệp, thì vẫn được hưởng trợ cấp thất nghiệp của cả tháng đó.
Những tháng còn lại chưa hưởng sẽ được bảo lưu làm căn cứ để tính hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần hưởng tiếp theo khi đủ điều kiện.
Trường hợp nếu người lao động đang trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, mà tìm kiếm được việc làm và ký hợp đồng thử việc/hợp đồng cộng tác viên/hợp đồng dịch vụ nhưng không phải ký hợp đồng lao động, thì vẫn được hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Thời gian chưa hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ được bảo lưu
Theo ông Trần Tuấn Tú, Trưởng phòng Bảo hiểm thất nghiệp, Cục Việc làm (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), nếu người lao động đã có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp rồi, sau đó đi làm, về nguyên tắc là đã có việc làm thì phải thông báo cho Trung tâm Dịch vụ việc làm, vì đó là trường hợp chấm dứt.
Trường hợp chấm dứt này sẽ bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp, tương ứng với số thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp còn lại.
“Nếu người lao động đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, có quyết định hưởng rồi đi làm, sẽ tính mốc thời điểm có việc làm, chấm dứt từ thời điểm người lao động có việc làm. Thời điểm có việc làm rơi vào tháng hưởng làm, thì tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp đó, người lao động vẫn được hưởng tiền trợ cấp thất nghiệp đó”, ông Trần Tuấn Tú thông tin.
Theo ông Tú, nếu người lao động thông báo theo đúng quy định, tức thông báo cho Trung tâm Dịch vụ việc làm trong vòng 3 ngày làm việc, kể từ ngày người lao động có việc làm, thì Trung tâm sẽ thực hiện thủ tục để chấm dứt và bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp, tương ứng với số tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp còn lại của người lao động.
Căn cứ tại Nghị định số 28/2015/NĐ-CP, nếu người lao động cố ý giấu không thông báo với Trung tâm Dịch vụ việc làm hoặc cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi đang nhận trợ cấp sẽ vi phạm quy định của pháp luật, và buộc phải trả lại tiền đã nhận sai quy định. Người lao động còn có thể bị phạt hành chính.
Hiện nay theo quy định, trong trường hợp người lao động mất việc và hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp, được hỗ trợ giới thiệu việc làm. Bà Vũ Thị Thanh Liễu, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết, người lao động khi đến Trung tâm sẽ được giới thiệu việc làm mới, đào tạo nghề miễn phí để sớm quay trở lại thị trường lao động.
Tại Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội đang đào tạo 4 nghề là: Kỹ thuật pha chế đồ uống, Kỹ thuật chế biến món ăn, Tin học văn phòng, May công nghiệp, sẵn sàng đào tạo, hỗ trợ cho người lao động học nghề để tìm công việc phù hợp ngay trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp.
