Kế hoạch đóng băng giá khí đốt và điện trong hai mùa đông tới có thể khiến chính phủ Anh tiêu tốn hơn 118 tỷ USD, nhiều hơn số tiền lương trợ cấp cho người dân trong đại dịch Covid-19.
"Số tiền này còn lớn hơn cả trong đại dịch. Đó là một cuộc khủng hoảng lớn trên toàn quốc", Keith Anderson, Giám đốc điều hành của Scottish Power, một trong những công ty năng lượng lớn nhất tại Anh, nói với STV, hôm 22/8.
Đầu năm nay, chính phủ Anh đã cố gắng hỗ trợ các hộ gia đình trước mức tăng giá năng lượng dự kiến, thông qua cắt giảm thuế, giảm giá năng lượng và thanh toán trực tiếp. Tuy nhiên, giá khí đốt tự nhiên và giá điện vẫn tăng vọt và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt trong thời gian tới.
Giới chuyên gia dự đoán nếu không có kế hoạch trợ giá, xứ sở sương mù có thể rơi vào một cuộc khủng hoảng nhân đạo, theo CNN.
Đóng băng giá năng lượng
Các nhà nghiên cứu tại Viện Chính phủ Anh ngày 23/8 cho biết nước này cần chi thêm 27 tỷ USD cho đến tháng 4/2023 và thêm 90 tỷ USD cho đến tháng 4/2024, để hỗ trợ các hộ gia đình trước mức tăng giá năng lượng.
Dự báo này tương tự đề xuất của Scottish Power. Cụ thể, Scottish Power đã kêu gọi chính phủ Anh hỗ trợ hàng triệu hộ gia đình bằng cách đóng băng hóa đơn năng lượng trong 2 năm, theo Financial Times.
Hóa đơn trung bình hàng năm hiện ở mức 2.318 USD, tăng 54% trong năm nay. Con số này được dự báo sẽ vượt mức 4.117 USD trong 3 tháng cuối năm.
Các nhà phân tích tại công ty nghiên cứu Auxilione cho biết trung bình một hộ gia đình có thể phải trả tới 7.579 USD /năm cho khí đốt tự nhiên và điện vào mùa xuân 2023, nếu chính phủ không can thiệp.
Do đó, Scottish Power đề xuất chính phủ Anh nên giới hạn hóa đơn năng lượng ở mức 2.356 USD, đồng thời hỗ trợ tài chính cho các nhà cung cấp để ứng phó với giá khí đốt và điện tăng cao.
Chính phủ cần tăng vay nợ để đáp ứng khoản trợ cấp 118 tỷ USD này, và bù đắp bằng thuế trong một thập kỷ tới hoặc lâu hơn, Financial Times dẫn lời một nguồn thạo tin.
Kế hoạch hỗ trợ người lao động trong đại dịch Covid-19, kéo dài 18 tháng, đã tiêu tốn gần 82 tỷ USD của chính phủ Anh. Vào tháng 3/2020, khi đại dịch bùng phát khiến các doanh nghiệp phải đóng cửa, chính phủ đã trợ cấp lương cho công nhân để ngăn chặn tình trạng sa thải hàng loạt.
Cảnh báo lan rộng
Trong năm nay, chính phủ Anh đã cung cấp khoảng 39 tỷ USD để hỗ trợ chi phí năng lượng cho các hộ gia đình. Và giới chức Anh cho biết họ đang làm nhiều hơn thế.
“Chúng tôi biết những áp lực mà người dân đang phải đối mặt khi chi phí gia tăng, đó là lý do chúng tôi liên tục hành động để giúp đỡ các hộ gia đình, bằng cách từng bước triển khai gói hỗ trợ 43 tỷ USD”, phát ngôn viên của Bộ Năng lượng, Thương mại và Chiến lược công nghiệp Anh, cho biết.
"Chúng tôi đang giảm giá 400 bảng (474 USD) cho hóa đơn năng lượng trong mùa đông này. 8 triệu hộ gia đình dễ bị tổn thương nhất cũng sẽ được hỗ trợ thêm 1.400 USD mỗi hộ. Mặc dù không chính phủ nào có thể kiểm soát giá khí đốt toàn cầu, hơn 22 triệu hộ gia đình vẫn được bảo vệ bởi giới hạn giá”, người phát ngôn nói thêm.
Tuy nhiên, cảnh báo đang lan rộng trong ngành năng lượng Anh. Hôm 23/8, Philippe Commaret - Giám đốc điều hành của EDF - nói với BBC rằng nếu không nhận thêm hỗ trợ, khoảng một nửa số hộ gia đình ở Anh có thể rơi vào mức nghèo kể từ đầu năm 2023. Họ sẽ phải chi hơn 10% thu nhập khả dụng cho năng lượng.
Tuần trước, các nhà lãnh đạo của Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh cũng cảnh báo về một "cuộc khủng hoảng nhân đạo".
Nhiều người có thể đổ bệnh trong mùa đông này khi "phải đối mặt với sự lựa chọn tồi tệ giữa việc bỏ bữa để sưởi ấm nhà hoặc sống trong điều kiện lạnh giá, ẩm ướt, rất khó chịu", cơ quan này cho biết.
Giá bán buôn khí đốt tự nhiên bắt đầu tăng vào năm 2021, khi các quốc gia mở cửa trở lại sau quãng thời gian phong tỏa vì đại dịch Covid-19, khiến nhu cầu toàn cầu tăng đột biến.
Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine bắt đầu vào cuối tháng 2 tiếp tục đẩy giá tăng cao, dẫn đến khủng hoảng năng lượng.
Các nước phương Tây đã cấm nhập khẩu than và dầu của Nga. Và châu Âu cũng đang cố gắng loại bỏ khí đốt tự nhiên từ Moscow.
Vào tháng 6, Vương quốc Anh đã ghi nhận tháng đầu tiên không nhập khẩu bất kỳ nhiên liệu nào từ Nga - nhà cung cấp chính của nước này - theo dữ liệu do Văn phòng Thống kê Quốc gia công bố hôm 24/8.
Giá cao ngất ngưởng đã khiến 29 nhà cung cấp năng lượng nhỏ ở Anh phá sản kể từ mùa hè năm 2021. Trong khi đó, những công ty sống sót đang chuyển phần lớn chi phí cho khách hàng của họ.