Hoạt động sản xuất xe điện chủ yếu ở các địa điểm sản xuất ở Trung Quốc đại lục, châu Âu và Mỹ. Nhưng các quốc gia Đông Nam Á đang tận dụng cuộc đua toàn cầu để khử cacbon và thiết lập chuỗi cung ứng xe điện của riêng họ. Chuỗi cung ứng rất quan trọng trong việc hỗ trợ sản xuất xe điện. Thành phần chính của xe điện là pin và pin lithium-ion là loại phổ biến nhất vì chúng nhẹ, nhỏ và tích trữ được nhiều năng lượng. Sản xuất pin đòi hỏi một số nguyên liệu thô, trong số đó có lithium, niken và coban. Các nhà sản xuất khoáng sản chính là Australia, Chile, Trung Quốc đại lục và Argentina.
Chuỗi cung ứng pin tập trung ở Trung Quốc, nơi sản xuất 3/4 tổng số pin lithium-ion. Ngoài ra, hơn một nửa công suất chế biến và tinh chế lithium, coban và graphit của thế giới nằm ở quốc gia Bắc Á. Trong khi đó, châu Âu sản xuất hơn một phần tư lượng xe điện trên thế giới. Tuy nhiên, nó có một vai trò rất nhỏ trong chuỗi cung ứng. Mỹ có vai trò thậm chí còn nhỏ hơn, vì nước này chỉ chiếm 10% sản lượng EV và 7% công suất sản xuất pin. Sự tập trung nguồn lực này tạo cơ hội cho các quốc gia Đông Nam Á và các công ty hoạt động trong khu vực. Nhu cầu về xe điện đã tăng lên trong thời gian gần đây. Nhưng không có sự gia tăng sản lượng song song do sự gián đoạn chuỗi cung ứng. Đông Nam Á đã thành lập một trung tâm giúp các nhà sản xuất xe điện đa dạng hóa cơ sở sản xuất và chuỗi cung ứng của họ - thể hiện cả cơ hội đầu tư và thách thức. Mỗi quốc gia đang phát huy thế mạnh của riêng mình - cho dù đó là nguồn dự trữ khoáng sản có sẵn hay nguồn tài năng công nghệ - và sử dụng chiến lược riêng của mình, bao gồm cả những ưu đãi hấp dẫn của chính phủ.
Đặc biệt, Indonesia và Thái Lan đang chạy đua để giành lấy danh hiệu trung tâm sản xuất xe điện đáng thèm muốn trong khu vực. Cả hai đều thành công trong việc thu hút các công ty thành lập các cơ sở sản xuất, bao gồm cả những người chơi phi truyền thống tham gia vào lĩnh vực này trong toàn bộ chuỗi giá trị. Tận dụng nguồn khoáng sản dồi dào, Indonesia hy vọng sẽ sản xuất 400.000 ô tô điện vào năm 2025. Quần đảo này, với trữ lượng niken lớn nhất thế giới - theo ước tính của Bộ Đầu tư là 30% hoặc 21 triệu tấn - mang lại cơ hội rộng lớn cho những nhà sản xuất gần hơn với nguồn nguyên liệu thô của họ cũng như đa dạng hóa khỏi Trung Quốc. đã ở trong các ranh giới địa chính trị. Indonesia có khả năng là nguồn cung cấp hầu như toàn cầu tăng trưởng toàn cầu trong việc cung cấp niken tinh chế cho pin EV trong thập kỷ tới, do đầu tư đáng kể của nước này vào lĩnh vực tinh chế niken. trong thập kỷ qua, lợi thế về chi phí và nguồn tài nguyên dồi dào. Indonesia gần đây đã vượt qua sản lượng hàng năm trên 1 triệu tấn niken tinh chế. Con số này có thể tăng hơn gấp đôi trong thập kỷ tới, tùy thuộc vào nhu cầu.
Đầu tư vào tinh chế niken ở Indonesia một phần được kích hoạt bởi yêu cầu pháp lý để xử lý khoáng sản ở quần đảo trước khi nó có thể được xuất khẩu. Nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á đã kết hợp những gì họ quảng cáo là nhà sản xuất pin EV đầu tiên trong khu vực. Nhà máy này là khoản đầu tư 1,1 tỷ đô la Mỹ của một tập đoàn Hàn Quốc bao gồm nhà sản xuất pin EV lớn thứ ba thế giới, LG Energy Solution, cũng như Hyundai Motor Manufacturing Indonesia và chính phủ Indonesia. Cơ sở này dự kiến sẽ bắt đầu sản xuất pin vào năm 2024. Hyundai hy vọng pin sẽ được sử dụng cho các xe điện do Indonesia sản xuất, nâng cao khả năng cạnh tranh về giá của các sản phẩm của mình. Hyundai đã đầu tư 1,55 tỷ USD để phát triển trung tâm sản xuất xe điện đầu tiên tại ASEAN. Nhà máy ở Indonesia đã bắt đầu đi vào sản xuất vào nửa cuối năm 2021 với công suất hàng năm là 250.000 chiếc. Công ty sẽ tạo ra các mô hình phù hợp chiến lược với nhu cầu của thị trường địa phương và khu vực. Nhà sản xuất Hàn Quốc cho biết, các sáng kiến này thể hiện sự cống hiến của Hyundai trong việc mở rộng tại thị trường Đông Nam Á.
Một nhóm do LG Energy Solution dẫn đầu cũng có thể đang đầu tư vào một dự án lớn trị giá 9 tỷ đô la Mỹ để thiết lập một chuỗi giá trị EV ở Indonesia, sau khi ký một thỏa thuận khung không ràng buộc vào đầu năm nay. Nhà sản xuất pin EV lớn nhất thế giới Contemporary Amperex Technology của Trung Quốc cũng đang đầu tư vào một dự án pin trị giá gần 6 tỷ USD tại quần đảo này.
Và, Indonesia đã cởi mở về việc mời Tesla thiết lập một nhà máy ở quần đảo; mặc dù dường như không có động thái nào từ nhà sản xuất xe điện Mỹ. Thái Lan có dấu chân mạnh nhất trong lĩnh vực sản xuất ô tô ở Đông Nam Á, mang lại cho mình danh tiếng là Detroit của khu vực (sau thành phố Michigan, ở Mỹ, thường được gọi là thủ đô ô tô của thế giới). Quốc gia này đứng thứ 11 trên toàn cầu về sản lượng và cán mốc 1,7 triệu chiếc xe vào năm 2021. Nước này dự kiến 30% sản lượng của mình là chạy bằng điện vào năm 2030 và 50% vào năm 2035. Với một hệ sinh thái đã có, vương quốc này có một khởi đầu trong cuộc đua trở thành trung tâm sản xuất xe điện ở Đông Nam Á. Các ưu đãi đầu tư đang giúp theo dõi nhanh động thái: giảm thuế doanh nghiệp và cho vay lãi suất thấp cho hầu hết mọi mảnh ghép của EV, từ xe cộ đến các bộ phận cho đến các trạm sạc. Trong số các nhà đầu tư đã phản hồi là Foxconn của Đài Loan, sẽ sản xuất xe điện ở Thái Lan bắt đầu từ năm 2024, với sản lượng hàng năm ban đầu là 50.000 và mục tiêu đạt 150.000 vào năm 2030, dưới khoản đầu tư chung 1 tỷ đô la Mỹ với công ty dầu khí nhà nước Thái Lan.
Với lực lượng lao động có tay nghề cao, mặc dù không hề rẻ, Singapore đang chiếm ưu thế so với các nước láng giềng bằng cách tập trung vào cấp cao hơn của chuỗi giá trị. Tập đoàn Hyundai Motor đang thành lập tại Singapore một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) và cơ sở sản xuất quy mô nhỏ với sản lượng lên đến 30.000 xe mỗi năm với vốn đầu tư 400 triệu đô la Singapore. Trung tâm Đổi mới của Tập đoàn Hyundai Motor tại Singapore là “nhà máy thông minh” đầu tiên của tập đoàn, có nhiệm vụ phát triển, xây dựng và chứng minh chuỗi giá trị di chuyển thông minh trong tương lai và các doanh nghiệp mới để hiện thực hóa tầm nhìn di chuyển trong tương lai của tập đoàn. Tập đoàn công nghiệp khổng lồ của Hàn Quốc cho biết Singapore được chọn vì các chính sách và môi trường năng động thân thiện với doanh nghiệp.
Ngoài ra, Singapore có sự hiện diện mạnh mẽ của các công ty khởi nghiệp quốc tế và các tổ chức cạnh tranh để hợp tác và tiến hành nghiên cứu về các giải pháp di chuyển mới trong tương lai, cũng như một nguồn tài năng đặc biệt để đáp ứng nhu cầu của các công nghệ trí tuệ tinh vi. Nhà sản xuất xe điện Nio của Trung Quốc cũng đang mở một trung tâm R&D về trí tuệ nhân tạo và lái xe tự động. Trong khi đó, nhà sản xuất xe điện Việt Nam VinFast đã chuyển trụ sở sang Singapore trước khi phát hành lần đầu ra công chúng ở Mỹ. Điều này sẽ cung cấp thêm động lực để mở rộng hoạt động trong khu vực, khai thác các cơ hội tiềm năng để tham gia vào các dự án xe điện được thiết kế hoặc xây dựng ở Đông Nam Á. Memtech bắt đầu sản xuất tại Việt Nam cách đây 3,5 năm theo lời mời của các khách hàng không sử dụng ô tô lớn của Mỹ có cách tiếp cận Trung Quốc + 1 - một chiến lược đối phó với thuế quan thương mại mà Mỹ áp đặt đối với Trung Quốc.
Chuyên gia Gregory Seow về tài chính của Maybank, cho biết việc thiết lập cơ sở ở Đông Nam Á cho phép các công ty tiếp cận nguồn nguyên liệu thô sẵn có ở khu vực này cũng như mở ra các cơ hội liên doanh tiềm năng. Sự sẵn có của nguồn tài chính để hỗ trợ các hoạt động giao dịch và hậu cần của các nhà sản xuất xe điện trong khu vực sẽ đảm bảo đôi bên cùng có lợi. Ngoài môi trường sản xuất thuận lợi, dân số 660 triệu người ở Đông Nam Á là một động lực bổ sung cho các nhà sản xuất đặt cơ sở của họ tại đây. Các chính phủ đang giúp thúc đẩy nhu cầu bằng cách giảm giá hoặc giảm thuế để khuyến khích áp dụng xe điện.
