Những sinh viên tốt nghiệp vào năm 2023 phần lớn đã trải qua những năm tháng đại học trong thời kỳ dịch bệnh. Dù đã quen với sự gián đoạn do đại dịch gây ra, nhiều người vẫn mong muốn trải qua cuộc sống và sự nghiệp "bình thường".
Trong một báo cáo mới của Handshake - trang web nghề nghiệp dành cho sinh viên mới tốt nghiệp - 85% người tìm việc gen Z nói rằng họ ưu tiên sự ổn định trong quá trình tìm kiếm việc làm.
Handshake đã thực hiện khảo sát với hơn 1.800 người tìm việc từ ngày 30/8-18/9/2022. 81% người làm khảo sát tin rằng phúc lợi khi làm việc là một điều quan trọng, 80% cũng cho rằng mức lương khởi điểm là một yếu tố thúc đẩy sự nghiệp. Đối với gen Z, mức lương khởi điểm cao là khoảng 82.000 USD/năm.
Lạc quan dù thị trường khủng hoảng
Báo cáo của Handshake cho thấy những sinh viên sắp tốt nghiệp cảm thấy khá lo lắng về thị trường việc làm. Nhưng về tầm nhìn dài hạn, họ lại khá lạc quan về triển vọng tìm việc.
Ben Telerski (22 tuổi), sinh viên năm cuối Đại học Georgetown (Mỹ), cũng lạc quan như vậy. Nam sinh dự định làm việc trong lĩnh vực chính trị sau khi tốt nghiệp vào mùa xuân 2023. Đôi lúc, Telerski căng thẳng khi phải đi tìm việc, nhưng cuối cùng nam sinh lại cảm thấy lạc quan và hào hứng khi bước vào thế giới việc làm và được tìm hiểu mọi thứ.
Trưởng thành trong thời kỳ Covid-19, biến đổi khí hậu, gen Z như Telerski nghĩ rằng "cứ làm mọi việc theo cách của mình, nhất định bạn sẽ thành công".
Suy nghĩ này khá quan trọng trong lĩnh vực sau này Telerski sẽ làm việc - nơi các chiến dịch có thể thay đổi từ tháng này sang tháng khác. Không ai biết chuyện gì sẽ xảy ra nên chàng trai 22 tuổi tự động viên bản thân rằng mọi việc sẽ ổn và cậu có thể tìm kiếm những thứ hữu ích dù con đường phía trước đang khá lộn xộn.
Ben Telerski khá tự tin bản thân sẽ tìm được việc sau khi tốt nghiệp, nhưng cậu cũng muốn cân bằng giữa công việc đam mê và công việc kiếm sống. Do đó, nam sinh đang cân nhắc các công việc cộng đồng hoặc phi lợi nhuận. Dù lương có thể thấp, Telerski vẫn muốn thử sức để có được một công việc trọn vẹn, hài lòng.
Valerie Workman, Giám đốc pháp chế của Handshake, nói rằng bấp chấp các công ty đang thu hẹp quy mô, hầu hết người lao động vẫn có niềm tin vào thị trường việc làm hiện tại. Người lao động, đặc biệt là gen Z, vẫn nhận thấy họ có hàng chục triệu cơ hội việc làm trên thị trường nên họ bớt lo lắng khi tìm kiếm việc làm nói chung và quan tâm hơn đến việc tìm được công việc phù hợp, gắn bó lâu dài.
Mong muốn được minh bạch tiền lương
Bàn về những mong muốn của gen Z, bà Workman cho biết thêm lao động trẻ ngày nay mong muốn sự ổn định để phát triển sự nghiệp cũng như bảo vệ bản thân trước tình trạng lạm phát và nguy cơ suy thoái kinh tế. Những sinh viên mới tốt nghiệp không muốn bị bắt làm những công việc mà chuyên môn và đồng lương không đáp ứng được nhu cầu của họ.
Khác với thế hệ trước, thế hệ lao động trẻ ngày nay có nhiều kênh thông tin để định hướng sự nghiệp và mức lương cho mình. Melina Ressler (21 tuổi), sinh viên Đại học Missouri (Mỹ) cũng định hướng sự nghiệp thông qua các kênh tư vấn trên mạng xã hội. Cô cho rằng mạng xã hội là một nguồn tuyệt vời để học hỏi các mẹo tìm việc, trả lời phỏng vấn và thỏa thuận lương.
Hiện, Ressler bắt đầu rải hồ sơ trên LinkedIn. Nữ sinh hy vọng cô sẽ tìm được công việc trong lĩnh vực quan hệ công chúng sau khi tốt nghiệp đại học.
"Nói về tiền bạc và mức lương kỳ vọng không phải điều quá dễ dàng, nhưng nhiều cuộc thảo luận cởi mở đã giúp tôi không còn lo lắng về điều đó nữa vì tôi biết tôi và bạn bè đều chung chí hướng", nữ sinh nói với CNBC.
Bà Workman nói rằng việc gen Z cởi mở hơn khi nói về tiền lương và ủng hộ mức lương đủ sống trong bối cảnh lạm phát gia tăng là điều đoán hoan nghênh.
Theo bà, gen Z hiểu biết về kinh doanh, kinh tế vĩ mô và hiểu rõ mức lương đóng vai trò như thế nào trong cuộc sống. Thế hệ trẻ đang tạo ra sự khác biệt trong lực lượng lao động vì họ hiểu rõ các vấn đề và sẵn sàng cởi mở thảo luận.