Theo lịch, TAND TP Hà Nội dự kiến đưa ra xét xử vụ án này vào đầu tháng 7/2023. Tuy nhiên do có một bị cáo có đơn xin hoãn phiên tòa nên Hội đồng xét xử quyết định tạm hoãn phiên tòa.
Theo đó, nhóm 6 bị cáo bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản gồm: Phạm Minh Tuấn (SN 1974, cựu Tổng giám đốc SMES), Phan Huy Chí (SN 1975, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc SMES), Nguyễn Huy Sơn (SN 1981, nhân viên SMES), Nguyễn Phương Lan (SN 1980, nhân viên SMES), Nguyễn Thanh Nam (SN 1975, cựu Giám đốc SMES chi nhánh TP.HCM) và Cao Tuấn Nghĩa (SN 1974, cựu Giám đốc CTCP Tư vấn Anh).
Nhóm bị cáo bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng gồm Chu Xuân Lai (SN 1967, cựu Tổng giám đốc PVFI), Lê Xuân Tân (SN 1979, cựu Phó tổng giám đốc PVFI), Vũ Xuân Công (SN 1980, cựu Phó Ban dịch vụ tài chính PVFI), Vũ Thị Hồng Lan (SN 1978, cựu Trưởng ban dịch vụ tài chính PVFI).
Vụ án này từng được đưa ra xét xử từ năm 2019 song nhiều lần bị trả hồ sơ điều tra bổ sung. Tại phiên tòa năm 2022, tòa án yêu cầu làm rõ số cổ phiếu của PVFI đứng tên SMES mà bị cáo Phan Huy Chí - cựu Chủ tịch HĐQT của SMES - đang nắm giữ và mục đích mua số cổ phiếu này liên quan thế nào đến số tiền hơn 79 tỷ đồng mà SMES nhận từ Công ty PVFI.
Kết quả điều tra bổ sung thể hiện, số cổ phiếu này được SMES cầm cố cho PVFI từ thời điểm tháng 8,9/2010 và không liên quan đến số tiền hơn 79 tỷ đồng.
Góp vốn bằng chứng khoán khống
Theo cáo trạng, SMES được thành lập từ năm 2006, vốn điều lệ 255 tỷ đồng. Do cần tiền sử dụng cá nhân và thanh toán các khoản nợ cũ, Phan Huy Chí, Phạm Minh Tuấn và các đồng phạm đã lợi dụng sơ hở, thiếu sót trong kinh doanh chứng khoán và sử dụng thủ đoạn gian dối trong việc tạo dựng khách hàng, đưa các mã chứng khoán khống vào hợp đồng hợp tác đầu tư, hợp đồng ủy thác, cầm cố, xác nhận phong tỏa các mã chứng khoán khống để lừa đảo, chiếm đoạt gần 300 tỷ đồng.
Cơ quan tố tụng xác định, các bị cáo chiếm đoạt CTCP Bảo hiểm dầu khí Việt Nam (PVI) số tiền 107 tỷ đồng, PVFI hơn 111 tỷ đồng, Ngân hàng Habubank 80 tỷ đồng.
Các bị cáo hầu tòa tại phiên tòa hồi tháng 5/2022.
Đơn cử tại PVI, Phạm Minh Tuấn và Phan Huy Chí đã thống nhất chọn khách hàng Hoàng Ngọc Anh và Cao Tuấn Nghĩa – giám đốc CTCP Tư vấn Anh, nhập khống số lượng mã chứng khoán nhằm hoàn thiện hồ sơ để ký 2 hợp đồng hợp tác đầu tư với PVI.
Theo đó, cùng ngày 21/4/2010, SMES, PVI ký 2 hợp đồng hợp tác với Hoàng Ngọc Anh giá trị hơn 168 tỷ đồng, với Cao Tuấn Nghĩa hơn 198 tỷ đồng... Trong đó, Ngọc Anh và Nghĩa góp bằng số dư các mã cổ phiếu phổ thông, không hạn chế chuyển nhượng. Ngày 22/4/2010, PVI chuyển 107,8 tỷ đồng đến SMES. Để hợp thức hóa việc sử dụng tiền, các bị can đã tạo dựng các hợp đồng hợp tác kinh doanh, ủy thác vốn.
Thực tế, 2 khách hàng này không sở hữu số chứng khoán trên. Sau đó, Phạm Minh Tuấn và Phan Huy Chí ký bổ sung thêm cổ phiếu nhưng thực chất là chứng khoán ảo.
Quá trình điều tra, anh Hoàng Ngọc Anh thừa nhận số CMND ghi trong các hợp đồng là của mình. Nhưng anh này cho biết bị mất CMND và đã làm lại CMND khác. Bản thân anh là sinh viên, không có tiền đầu tư chứng khoán, không biết và không có quan hệ với các bên trong hợp đồng.
Còn Cao Tuấn Nghĩa thừa nhận sai phạm trong việc ký hợp đồng nhưng cho biết bản thân không được hưởng lợi.
Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng
Tương tự, tại PVFI, các bị cáo tạo dựng hồ sơ hợp tác chứng khoán và nhập chứng khoán khống để làm hợp đồng hợp tác đầu tư giữa SMES, PVFI với 6 cá nhân mở tài khoản tại SMES.
Trong vụ án này, các bị cáo thuộc PVFI đã không thực hiện đúng, đầy đủ trách nhiệm quy trình hợp tác đầu tư chứng khoán niêm yết dẫn đến PVFI bị thiệt hại 109 tỷ đồng.
Cáo trạng xác định, các bị cáo này là những người có chức trách nhiệm vụ bảo toàn và phát triển vốn của nhà nước tại doanh nghiệp. Tuy nhiên các bị cáo không làm đầy đủ nhiệm vụ được giao, không làm đúng, đủ quy trình hợp tác đầu tư chứng khoán niêm yết của PVFI. Khi ký kết hợp đồng và niêm yết chứng khoán không có mặt các bên tham gia, không thực hiện đúng nội dung hợp đồng, để cho Phan Huy Chí và đồng phạm lợi dụng chiếm đoạt tiền.
Quá trình điều tra, ông Phan Huy Chí đã trả cho PVI hơn 65,6 tỷ đồng. Gia đình ông Chí đã khắc phục thêm 15 tỷ đồng, Phạm Minh Tuấn khắc phục hơn 2,3 tỷ đồng…
Cơ quan điều tra đã trả lại cho PVI hơn 18,3 tỷ đồng. Như vậy, tổng số tiền PVI được bồi thường là hơn 84 tỷ đồng.
Công an phong tỏa tài khoản của ông Phan Huy Chí tại Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam các mã gồm SGB, VBB, SHB, VCV, PXL; tài khoản của ông Phạm Minh Tuấn gồm các mã SME, SVP, PXL và tài khoản tại SMES gồm một số mã chứng khoán cùng hơn 738 triệu đồng.
