Dòng tiền vào các tài sản tài chính rủi ro giảm mạnh
Trong báo cáo mới đây, SSI Research đánh giá dòng tiền vào các tài sản tài chính trong tháng 9 đã tiếp tục suy giảm trong bối cảnh nhà đầu tư giảm tỷ trọng các tài sản rủi ro trong danh mục. Tỷ trọng tiền mặt trong danh mục đã tăng lên 6,1%, cao nhất kể từ năm 2001; ngược lại tỷ trọng vào thị trường cổ phiếu giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử. Dòng vốn vào thị trường cổ phiếu nới rộng đà giảm trong tháng 9 khi rút ròng 8,5 tỷ USD (từ mức 2,2 tỷ tháng 8). Dòng tiền vào các quỹ trái phiếu (rút ròng 25,5 tỷ USD) và tiền tệ (rút ròng 30,9 tỷ USD) cũng cho thấy sự suy yếu rõ nét.
Trạng thái thận trọng xuyên suốt tháng 9 của dòng vốn vào thị trường phát triển (DM). Dòng vốn DM rút 9 tỷ USD với đóng góp chủ yếu đến từ khu vực Tây Âu trong bối cảnh lo ngại khu vực này sẽ nhanh chóng rơi vào suy thoái ngay trong năm nay hoặc đầu năm sau. Dòng tiền giải ngân vào thị trường Mỹ cũng suy yếu, khi chỉ vào ròng 3,2 tỷ USD – mức thấp nhất kể từ Covid 19.
Cùng xu hướng, dòng vốn vào cổ phiếu thị trường mới nổi (EM) vào ròng nhẹ 489 triệu USD – mức thấp nhất kể từ tháng 4/2019. Dòng tiền vào thị trường Trung Quốc cải thiện trong tháng 9 với giá trị vào ròng 8,6 tỷ USD. Trong khi đó, ngoại trừ Ấn Độ, Indonesia (nhờ triển vọng dòng vốn FDI tích cực), dòng vốn vào các nước Châu Á khác đều yếu đi rõ nét khi đồng USD mạnh lên.
SSI Research duy trì quan điểm thận trọng về việc phân bổ dòng vốn vào các tài sản tài chính, đặc biệt là tới các quỹ cổ phiếu cho tới cuộc họp FED vào tháng 11, khi các rủi ro lớn như NHTW đẩy mạnh thắt chặt chính sách tiền tệ và rủi ro suy thoái kinh tế ngày càng đến gần hơn. Mặc dù điểm tích cực là định giá thị trường cổ phiếu ở các quốc gia đã về mức thấp, song, trạng thái tâm lý của thị trường sẽ chỉ trở nên tích cực hơn và kích hoạt dòng vốn vào các quỹ cổ phiếu khi các tín hiệu về lạm phát có xu hướng giảm rõ nét và liên tục hơn, cũng như các thông điệp điều hành chính sách tiền tệ của FED mang tính chất nới lỏng hơn. Còn hiện tại, SSI chưa quan sát thấy có sự biến chuyển lớn trong tâm lý thị trường. Tương tự, dòng vốn cổ phiếu vào thị trường mới nổi sẽ ảnh hưởng mạnh bởi xu hướng của đồng USD và sẽ không có sự bứt phá trong thời gian còn lại của năm.
Dòng vốn ETF và quỹ chủ động rút ròng trên thị trường Việt Nam trong tháng 9
Tại Việt Nam, SSI Research cho biết dòng vốn ETF trong tháng 9 tiếp tục có sự phân hóa rõ rệt giữa các quỹ. Dòng vốn giải ngân từ các quỹ ETF vào Việt Nam chậm lại, nhưng xu hướng rút ròng cũng đã được thu hẹp lại. Cụ thể, xu hướng giải ngân từ nhóm các quỹ ngoại như Fubon, FTSE hay quỹ nội như SSIAM VNFinlead vẫn được duy trì, tuy nhiên với tốc độ chậm lại rõ rệt. Cụ thể, quỹ Fubon vào ròng 129 tỷ đồng, giảm 50% so với tháng 8, FTSE Vietnam vào ròng 77 tỷ đồng, giảm 88% hay SSIAM VNFIN Lead vào ròng 38 tỷ đồng, giảm 73%. Ngược lại, nhóm quỹ ETF liên quan đến VFM vẫn tiếp tục rút song khối lượng thu hẹp lại như VFM VNDiamond (-407 tỷ đồng, cải thiện từ mức -891 tỷ đồng trong tháng 8) hay VFM VN30 (-33 tỷ, từ mức -205 tỷ đồng tháng 8).
Nhìn chung, hoạt động thận trọng ở chiều giải ngân khiến dòng vốn ETF bị rút ròng tổng cộng 316 tỷ đồng trong tháng 9 – chỉ sau mức rút ròng vào tháng 3/2022. Tính chung cho 9 tháng đầu năm, các quỹ ETF vẫn ghi nhận dòng vốn vào ròng gần 8.200 tỷ đồng, với đóng góp chủ yếu từ Fubon và VNDiamond.
Trong khi đó, xu hướng giải ngân từ các quỹ chủ động trong tháng 8 đã không được duy trì trong tháng 9, hầu hết đều ghi nhận rút ròng. Điều này đã khiến tổng lượng rút ròng trong tháng 9 ghi nhận ở mức hơn 440 tỷ đồng. Trên thực tế, việc rút ròng tương đồng với xu hướng giảm tỷ trọng vào các quỹ cổ phiếu trên thế giới, trong bối cảnh rủi ro suy thoái khiến các nhà quản lý quỹ sẽ giảm thiểu vào các tài sản tài chính rủi ro. Kể từ đầu năm, các quỹ chủ động đã rút ròng tổng cộng khoảng 840 tỷ đồng.
Giao dịch khối ngoại đảo chiều bán ròng trên thị trường chứng khoán trong tháng 9, với tổng giá trị là 3.500 tỷ đồng, mức cao nhất kể từ tháng 3 năm nay. Tính chung cho 9 tháng và loại trừ các giao dịch đột biến, khối ngoại mua ròng 2,5 nghìn tỷ đồng, tỷ trọng giao dịch chưa có nhiều cải thiện với mức 6,7% tổng giao dịch trên thị trường.
Theo SSI Research, diễn biến dòng vốn vào TTCK Việt Nam trong tháng 9 tiếp tục không có quá nhiều khác biệt so với kỳ vọng và chịu ảnh hưởng mạnh bởi xu hướng của thế giới. Đội ngũ phân tích duy trì góc nhìn thận trọng đối với xu hướng dòng tiền vào thị trường, ít nhất cho tới cuộc họp của FED vào tháng 11. Bên cạnh rủi ro đến từ bên ngoài, nhân tố nội tại có tác động không tích cực đến tâm lý thị trường ngày càng xuất hiện rõ ràng hơn, như tăng trường chậm lại hay NHNN có thể tiếp tục tăng lãi suất điều hành nhằm ổn định môi trường tỷ giá. Trong khi đó, yếu tố tích cực đến từ việc định giá thị trường hiện đang ở mức thấp có thể giúp dòng tiền chủ động giải ngân nhằm thăm dò.
