Bộ Tài chính vừa có báo cáo gửi Quốc hội về các nhóm vấn đề chất vấn tại Phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 18/3/2024.
Doanh thu xổ số tăng 11% so với 2022
Bộ này cho biết đến nay, cả nước có 64 doanh nghiệp Nhà nước đang kinh doanh xổ số, bao gồm: 63 công ty xổ số kiến thiết tại 63 tỉnh, thành phố kinh doanh xổ số truyền thống; 1 Công ty TNHH MTV Xổ số điện toán Việt Nam bắt đầu kinh doanh xổ số điện toán từ 2017 trên địa bàn toàn quốc.
Năm 2023, doanh thu toàn thị trường xổ số đạt 153.037 tỷ đồng, tăng 11% so với năm 2022 (trong đó dùng để trả thưởng là khoảng 50%), nộp ngân sách là 45.016 tỷ đồng, tăng 10,3% so với năm 2022, trong đó xổ số điện toán chiếm 3,4%.
Toàn bộ nguồn thu từ xổ số được nộp vào ngân sách địa phương và hàng năm được Quốc hội phê duyệt để chi cho đầu tư phát triển; ưu tiên đầu tư cho lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề và lĩnh vực y tế; phần còn lại chi thực hiện các công trình, dự án án đầu tư chống thiên tai, chống biến đổi khí hậu, nông thôn mới và các nhiệm vụ đầu tư quan trọng khác thuộc đối tượng đầu tư của ngân sách địa phương.
Mỗi năm, Bộ Tài chính kiểm tra trực tiếp hoạt động kinh doanh xổ số của 5 đến 11 doanh nghiệp và giám sát từ xa thông qua cơ chế báo cáo.
Mặc dù thị trường xổ số tăng trưởng ổn định, đáp ứng nhu cầu giải trí của người dân, góp phần tăng thu ngân sách và tạo công ăn việc làm tại địa phương, song Bộ Tài chính cho biết thị trường còn nhiều hạn chế. Cụ thể, sản phẩm xổ số thủ công vẫn chiếm tỷ trọng lớn; phát triển không đồng đều giữa các khu vực. Ngoài ra, gần đây có tình trạng một số tổ chức, cá nhân lợi dụng pháp luật dân sự để kinh doanh, phân phối vé xổ số qua ứng dụng điện tử, internet, các trung gian thanh toán...; một số đại lý xổ số ép không cho người bán vé dạo trả lại vé ế.
Những tồn tại hạn chế này chủ yếu do thị hiếu của người tiêu dùng, tập quán vùng miền và xổ số điện toán mới đưa vào hoạt động được 7 năm nên thị phần còn nhỏ.
Lợi dụng dịch vụ trò chơi điện tử có thưởng để đánh bạc
Đối với lĩnh vực trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài, hiện nay, thị trường có 69 điểm kinh doanh trên cả nước, bố trí tại các khách sạn 5 sao tập trung tại các tỉnh, thành phố có kinh tế xã hội và du lịch phát triển như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Đà Nẵng...
Giai đoạn 2019 - 2022, hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng bị ảnh hưởng nặng bởi dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa dừng kinh doanh. Năm 2023 kết quả kinh doanh đạt kết quả tốt hơn so với năm 2022, nộp ngân sách nhà nước 2.189 tỷ đồng, tăng 26,5% so với năm 2022. Tuy nhiên, thị trường chưa phục hồi được như năm 2019, thời điểm trước khi diễn ra dịch Covid-19.
Triển khai quy định tại các Nghị định, hàng năm Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành: Công an, Kế hoạch và Đầu tư, Văn hóa Thể thao và Du lịch, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện kiểm tra định kỳ và quản lý, giám sát từ xa đối với hoạt động kinh doanh này.
Lũy kế đến 2023, Đoàn liên ngành đã kiểm tra trực tiếp đối với 61 doanh nghiệp, xử phạt vi phạm hành chính đối với 23 doanh nghiệp với tổng số tiền 3,039 tỷ đồng; tước quyền kinh doanh có thời hạn của 1 doanh nghiệp; chuyển 3 công văn đến Bộ Công an đề nghị phối hợp theo dõi đối với một số trường hợp cụ thể..
Bên cạnh công tác kiểm tra của liên Bộ, hàng năm Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cũng thường xuyên kiểm tra định kỳ và đột xuất tại doanh nghiệp trên địa bàn. Lũy kế đến nay đã có 10 ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện kiểm tra tại 20 doanh nghiệp trò chơi điện tử có thưởng như Khách sạn Sheraton Nha Trang, Pullman Vũng Tàu... lợi dụng để đánh bạc, cơ quan công an địa phương đã kiểm tra và xử lý hình sự theo quy định. Đến nay, các điểm kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng cơ bản đáp ứng điều kiện kinh doanh.
Trong năm 2024, Bộ Tài chính có kế hoạch kiểm tra hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng tại 11 doanh nghiệp.
Số lượng người Việt vào casino giảm
Năm 2017, được sự đồng ý của Bộ Chính trị và căn cứ quy định của pháp luật về đầu tư, Chính phủ ban hành 3 Nghị định về kinh doanh casino, Bộ Tài chính ban hành 2 Thông tư hướng dẫn. Các văn bản này đã tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho hoạt động kinh doanh casino.
Kể từ sau khi Nghị định số 03/2017/NĐ-CP được ban hành, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận chủ trương đầu tư cho 3 dự án kinh doanh casino đã được Bộ Chính trị chấp thuận theo đề nghị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại tỉnh Phú Quốc, Khánh Hòa và Thừa Thiên Huế.
Hiện tại, có 9 dự án casino đang hoạt động. Cụ thể: 6 casino quy mô nhỏ gồm Đồ Sơn - Hải Phòng (vốn đầu tư 27 triệu USD, được kinh doanh tối đa 50 máy và 10 bàn trò chơi), Lợi Lai - Quảng Ninh (vốn đầu tư 10 triệu USD, được kinh doanh tối đa 100 máy và 14 bàn trò chơi), Hoàng Gia - Quảng Ninh (vốn đầu tư 42 triệu USD, được kinh doanh tối đa 70 máy và 18 bàn trò chơi), Khách sạn Hồng Vận - Quảng Ninh (được kinh doanh tối đa 70 máy và 18 bàn trò chơi), Khách sạn Quốc tế - Lào Cai (vốn đầu tư 1,3 triệu USD, được kinh doanh tối đa 300 máy và 8 bàn trò chơi), Silver Shores -Đà Nẵng (vốn đầu tư 27 triệu USD, được kinh doanh tối đa 100 máy và 8 bàn trò chơi).
Năm 2023, khách chơi người Việt vào casino giảm đáng kể (chiếm 39% tổng lượng khách vào chơi, bằng 87% so với trước dịch Covid). Độ tuổi của người Việt vào chơi tại casino Phú Quốc là từ đủ 21 tuổi tới 97 tuổi, nhiều nhất là độ tuổi 39.
(Bộ Tài chính)
Ba casino quy mô lớn là: Hồ Tràm - Bà Rịa Vũng Tàu (tổng vốn đầu tư 4.230 triệu USD, được kinh doanh tối đa 1.000 máy và 90 bàn trò chơi), Nam Hội An -Quảng Nam (tổng vốn đầu tư 4.000 triệu đô la Mỹ, được kinh doanh tối đa 1.000 máy và 140 bàn trò chơi), Phú Quốc -Kiên Giang (tổng vốn đầu tư 50.000 tỷ đồng, được kinh doanh tối đa 1.470 máy và 147 bàn trò chơi).
Ngoài ra, có 2 dự án (Dự án KN Paradise tại Cam Ranh (Khánh Hòa) và Dự án Laguna tại Lăng Cô (Huế) đang trong quá trình xây dựng theo quy định của pháp luật đầu tư, chưa đưa vào kinh doanh casino vì ảnh hưởng của dịch Covid -19 nên việc triển khai bị chậm, khó khăn trong việc đàm phán lựa chọn đối tác, quản lý kinh doanh casino.
Năm 2019 - 2021, doanh thu từ hoạt động kinh doanh casino bị sụt giảm do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, không có khách nước ngoài vào chơi. Từ năm 2022 khách nước ngoài bắt đầu quay trở lại. Năm 2023, nộp ngân sách nhà nước là 2.541 tỷ đồng, tăng 56% so với thực hiện năm 2022, bằng 1,8 lần so với trước khi xảy ra dịch Covid-19 và đã tạo ra khoảng 8.500 việc làm.
Triển khai quy định tại Nghị định, bên cạnh hoạt động giám sát từ xa thông qua chế độ báo cáo, Bộ Tài chính đã phối hợp các bộ, ngành: Công an, Kế hoạch và Đầu tư, Văn hóa Thể thao và Du lịch, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố kiểm tra hoạt động kinh doanh casino tại 12 doanh nghiệp, đã ban hành 5 quyết định xử phạt với tổng số tiền là 980 triệu đồng; 4 Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã tổ chức kiểm tra tại 5 doanh nghiệp.
Năm 2016, Bộ Chính trị cho phép thí điểm cho người Việt vào chơi casino tại Phú Quốc và Vân Đồn, thời gian thí điểm là 3 năm. Hiện nay mới có dự án casino tại Phú Quốc triển khai kinh doanh từ tháng 1/2019. Sau thời gian hơn 2 năm thí điểm, từ tháng 5/2021 Bộ Tài chính đã phối hợp với các Bộ, ngành, báo cáo Thủ tướng Chính phủ đánh giá quá trình thí điểm. Đến tháng 8/2023, được sự đồng ý của Ban cán sự Đảng Chính phủ, Ban cán sự Đảng Bộ Tài chính đã báo cáo Bộ Chính trị về kết quả thí điểm và đang trong quá trình xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị.
Doanh thu lũy kế từ 2019 - 2023 của các casino thí điểm cho người Việt vào chơi đạt 6.404 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước đạt 3.679 tỷ đồng. Năm 2023 kết quả kinh doanh casino khởi sắc so với năm 2022, doanh thu đạt 2.180 tỷ đồng (tăng 45,7%), nộp ngân sách nhà nước 1.230 tỷ đồng (tăng 68,9%). Tiền vé thu (đối với người Việt Nam) năm 2023 đạt 32,225 tỷ đồng, lũy kế từ 2019 đến 2023 đạt 242 tỷ đồng.
Mặc dù kết quả kinh doanh casino có khởi sắc hơn so với năm 2022 nhưng tổng thể dự án đang bị lỗ lũy kế 3.724 tỷ đồng do chi phí khấu hao, trả lãi giai đoạn đầu lớn.
Luỹ kế từ năm 2019 đến hết năm 2023, người Việt vào chơi là 295.943 người (chiếm 62% tổng người chơi), người nước ngoài là 179.507 người (chiếm 38% tổng người chơi). Năm 2020 và 2021 tỷ trọng khách người Việt cao hơn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 không có khách nước ngoài.
Năm 2023, khách chơi người Việt vào casino giảm đáng kể (chiếm 39% tổng lượng khách vào chơi, bằng 87% so với trước dịch Covid). Độ tuổi của người Việt vào chơi tại casino Phú Quốc là từ đủ 21 tuổi tới 97 tuổi, nhiều nhất là độ tuổi 39.
