Trong báo cáo cập nhật triển vọng vĩ mô vừa công bố, Chứng khoán VnDirect đánh giá, nền kinh tế Việt Nam có thể vượt qua những thách thức bên ngoài để đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn trong nửa cuối 2022.
GDP TĂNG 7,1% CẢ NĂM 2022
VnDirect dự báo GDP của Việt Nam tăng 7,8% so với cùng kỳ trong 6 tháng cuối năm 2022 so với mức giảm 0,2% nửa cuối năm 2021, qua đó nâng tốc độ tăng trưởng cả năm 2022 lên 7,1%.
Những động lực chính đến từ mức nền thấp của Q3/21 khi GDP của Việt Nam giảm 6,0% so với cùng kỳ năm 2020; việc mở cửa trở lại các dịch vụ không thiết yếu, bao gồm giao thông công cộng, du lịch và giải trí; các gói kích thích kinh tế mới (giảm thuế VAT 2%, nâng quy mô gói cấp bù lãi suất với tổng giá trị 40.000 tỷ VND, giải ngân gói đầu tư cơ sở hạ tầng trị giá 113.550 tỷ VND, ...); dòng vốn FDI phục hồi sau khi Chính phủ cấp phép cho các chuyến bay thương mại quốc tế và hoạt động xuất khẩu mạnh mẽ.
Dự báo lạm phát của Việt Nam tiếp tục tăng trong nửa cuối năm 2022 do Nhu cầu trong nước phục hồi; Giá xăng dầu sẽ vẫn ở mức cao trong nửa cuối năm 2022; Giá nguyên liệu đầu vào tăng cao hơn kéo theo chi phí sản xuất trong nước tăng lên.
Tuy nhiên, Chính phủ có đủ nguồn lực để kiểm soát mức trung bình lạm phát năm nay theo như mục tiêu của Quốc hội đề ra là dưới 4% cho năm 2022. Chính phủ đang thực hiện các giải pháp cần thiết để kiềm chế lạm phát trong năm nay, bao gồm giảm thuế môi trường đối với xăng dầu để hạ giá xăng trong nước và điều chỉnh giá các dịch vụ công, ví dụ như học phí. Chính phủ đã lên kế hoạch tiếp tục giảm thuế đối với các mặt hàng xăng dầu nếu giá dầu thế giới tiếp tục tăng nhằm kiểm soát lạm phát. Dự báo CPI bình quân của Việt Nam năm 2022 ở mức 3,5%.
Không còn nhiều dư địa để Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước sẽ nỗ lực duy trì chính sách tiền tệ “phù hợp”, không thắt chặt chính sách ngay lập tức để hỗ trợ phục hồi kinh tế và ổn định thị trường vì: Mặc dù áp lực lạm phát dự kiến sẽ gia tăng trong các tháng tới, chỉ số giá tiêu dùng bình quân nửa đầu năm 2022 được dự báo ở mức 2,5% so với cùng kỳ, thấp hơn so với mục tiêu 4%.
Cầu trong nước vẫn yếu và chưa phục hồi hoàn toàn về mức trước đại dịch và Ngân hàng Nhà nước vẫn ưu tiên mục tiêu duy trì lãi suất cho vay thấp để hỗ trợ doanh nghiệp và phục hồi kinh tế.
Đối với lãi suất điều hành, nếu có đợt tăng nào trong năm nay thì khả năng cao sẽ diễn ra vào quý 4/2022 và mức tăng (nếu có) sẽ hạn chế, khoảng 0,25-0,5%. Tín dụng của Việt Nam vẫn cao ở mức tăng trưởng 14% so với cùng kỳ vào năm 2022.
Dự báo gói cấp bù lãi suất có thể giảm lãi suất cho vay trung bình từ 20-40 điểm vào năm 2022. Tuy nhiên, tác động thực tế của gói bù lãi suất với doanh nghiệp và nền kinh tế có thể giảm bớt nếu các NHTM tăng lãi suất cho vay đối với các khoản vay thông thường khác để bù đắp việc tăng lãi suất huy động.
Có một số yếu tố hỗ trợ tiền Đồng trong nửa cuối năm 2022, bao gồm: cải thiện thặng dư thương mại (dự báo đạt khoảng 7,2 tỷ USD vào năm 2022), thặng dư cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối dự kiến tiếp tục tăng (đạt 120-122 tỷ USD, tương đương 3,9 tháng nhập khẩu). Tỷ giá USD/VND sẽ dao động trong khoảng 22.900-23.300 vào cuối năm 2022, tương ứng mức tăng không quá 2% so với cuối năm 2021.
LẠM PHÁT TOÀN CẦU SẼ SỚM HẠ NHIỆT
Đối với vĩ mô toàn cầu, các tổ chức nghiên cứu lớn đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu 0,5-0,9 điểm phần trăm cho năm 2022 do hậu quả kinh tế của cuộc xung đột Nga-Ukraine. Theo đó, tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự báo trong khoảng 2,9-3,6% vào năm 2022, giảm từ mức 5,7% trong năm 2021.
World Bank đã hạ dự báo tăng trưởng GDP của Mỹ và khu vực đồng Euro vào năm 2022 xuống 2,5% svck trong báo cáo mới nhất. Bối cảnh tài chính toàn cầu thắt chặt hơn có thể làm giảm triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu, dẫn đến giảm nhu cầu hàng xuất khẩu của Việt Nam.
Lạm phát toàn cầu có khả năng đạt đỉnh sau đó hạ nhiệt vào nửa cuối năm 2022. Giá một số mặt hàng quan trọng có dấu hiệu điều chỉnh như giá phân bón tại Bắc Mỹ, giá ô tô đã qua sử dụng tại Mỹ và giá cước vận tải biển. Giá phân bón giảm giúp giảm chi phí sản xuất nông sản, từ đó góp phần hạ giá lương thực toàn cầu. Giá xe cũ giảm cho thấy cuộc khủng hoảng thiếu xe đã bắt đầu hạ nhiệt. Lưu ý rằng, giá ô tô cũ chiếm 4% trong rổ chỉ số giá tiêu dùng của Hoa Kỳ.
Trong khi đó, giá cước vận tải biển từ Thượng Hải đến Los Angeles, New York và Rotterdam giảm trung bình 28% so với mức cao nhất năm ngoái, theo dữ liệu của LPL Financial. Điều này giúp giảm giá hàng hóa nhập khẩu, từ đó giảm lạm phát nhập khẩu ở nhiều nước trên thế giới.
Các yếu tố hỗ trợ khác giúp hạ nhiệt lạm phát toàn cầu, bao gồm (1) Trung Quốc nới lỏng giãn cách xã hội, đặc biệt là ở các trung tâm công nghiệp lớn, sẽ giúp cải thiện tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, (2) Chỉ số giá sản xuất (PPI) ở Trung Quốc liên tục giảm kể từ tháng 11/21, (3) Các nhà máy lọc dầu ở Mỹ tăng sản lượng lọc dầu, điều này sẽ giúp giảm giá xăng dầu trong nửa cuối năm 2022, (4) FED và nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới quyết liệt tăng lãi suất điều hành và giảm quy mô bảng cân đối kế toán, giúp hạ nhiệt lạm phát.