Đường cát nhập lậu tăng nhiệt trở lại
Nếu như năm 2021 tình hình buôn lậu đường cát qua biên giới giảm mạnh bởi các biện pháp kiểm soát dịch bệnh thì năm 2022 lại có dấu hiệu tăng trở lại. Ông Nguyễn Văn Lộc - Tổng thư ký Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA)- cho biết: So với năm 2021 thì lượng đường nhập lậu vào Việt Nam được chúng tôi đánh giá đã tăng gấp đôi, gây nhiều khó khăn cho hoạt động đường trong nước.
Cụ thể, số liệu được VSSA công bố ngày 13/9 cho thấy, trong 7 tháng đầu năm 2022 đã có khoảng trên 441.219 tấn đường nhập lậu từ Campuchia và Lào vào Việt Nam, tăng gần gấp đôi so với năm ngoái. Và đường nhập lậu đều là đường sản xuất tại Thái Lan nhưng được đi vòng qua Campuchia hoặc Lào, sau đó tuồn qua biên giới vào Việt Nam.
Bước sang tháng 8/2022, tình hình buôn lậu đường về Việt Nam vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp khi nhiều vụ việc gian lận thương mại đường nhập lậu đã bị phát hiện tại khắp các địa phương. Chẳng hạn ngày 16/8/2022 tại Phú Yên lực lượng chức năng phát hiện 79 tấn đường cát vận chuyển trên hai xe ô tô là loại đường được đóng bao loại 50 kg/bao, trên bao bì có in chữ nước ngoài, ghi được sản xuất tại Buriram Sugar Factory Co.,Ltd có địa chỉ tại 237 Moo 2, Hinlekfai, Khumuang, Buriram 31190, Thailand.
Ngày 25/8, Đội Quản lý thị trường số 1 phối hợp với Trạm cảnh sát giao thông Tam Điệp - Phòng cảnh sát giao thông công an tỉnh Ninh Bình dừng và khám phương tiện vận tải mang biển kiểm soát 73C-034.05 đang lưu thông từ Quảng Bình ra Hà Nội. Qua kiểm tra phát hiện trên xe đang vận chuyển 20 tấn đường kính (400 bao loại 50kg/bao gồm 260 bao mang nhãn hiệu Golden Cane Sugar và 140 bao mang nhãn hiệu Refined Sugar) do nước ngoài sản xuất, trên bao bì sản phẩm không ghi đủ các nội dung bắt buộc theo quy định về ghi nhãn hàng hóa.
Ngày 26/8 Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Long An phối hợp với Công an huyện Tân Hưng bắt giữ bốn người có liên quan trong đường dây buôn lậu đường cát thu giữ gần 200 tấn đường cát.
Gần đây nhất, ngày 12/9/2022, Đoàn công tác Đội Quản lý thị trường số 2 (Cục Quản lý thị trường Long An) đã tiến hành kiểm tra xe ô tô tải biển kiểm soát 62H-027.42 đậu ven quốc lộ 62, thuộc địa bàn xã Tân Lập, huyện Mộc Hóa do đối tượng Nguyễn Thanh Nhàn là tài xế trông coi. Qua kiểm tra, trên phương tiện 110 bao (loại 50kg/bao) đường nhãn bằng tiếng nước ngoài, tương đương 5.500 kg.
Nhiều giải pháp ngăn chặn trong các tháng cuối năm
Theo đánh giá của lực lượng quản lý thị trường, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu đường là lợi dụng sơ hở của lực lượng chức năng khi tuần tra, kiểm soát, thuê một số cư dân địa phương mang, vác hàng hóa qua biên giới, sau đó nhanh chóng tập kết đưa lên xe ô-tô vận chuyển vào nội địa tiêu thụ.
Quá trình vận chuyển, đối tượng thuê người canh đường, cảnh giới rất chặt chẽ. Người dân khu vực biên giới còn hạn chế về trình độ và nhận thức, đời sống khó khăn, cơ hội việc làm ít, thu nhập từ sản xuất nông nghiệp truyền thống không cao, từ đó dễ dàng bị lôi kéo, lợi dụng để tham gia, tiếp tay cho các đối tượng buôn lậu.
Ông Nguyễn Văn Lộc- Tổng thư ký VSSA nhìn nhận rằng, tình trạng buôn lậu đường không chỉ vi phạm pháp luật, làm ảnh hưởng tới nguồn thu ngân sách của nhà nước mà còn khiến cho đường sản xuất trong nước khó tiêu thụ, lượng tồn kho, chi phí tài chính tăng đến mức doanh nghiệp phải bán dưới giá thành.
Để ngăn chặn đường lậu, Tổng cục Quản lý thị trường đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường các tỉnh, đặc biệt là các tỉnh phía Nam tiếp tục tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng đẩy mạnh công tác chống buôn lậu, gian lận trương mại trên các lĩnh vực quản lý; đặc biệt là công tác chống buôn bán, vận chuyển mặt hàng đường cát nhập lậu nhằm ổn định thị trường, bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp kinh doanh chân chính và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Về phía Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389) đã chỉ đạo Ban Chỉ đạo 389 các địa phương xác định rõ các đối tượng, tuyến, địa bàn, mặt hàng trọng điểm cần tập trung theo dõi, phát hiện đấu tranh. Đặc biệt kịp thời phát hiện và xử lý dứt điểm, triệt để các vụ việc vi phạm, không để kéo dài hoặc hình thành đường dây, ổ nhóm phức tạp.
Riêng ngành hải quan đã và đang triển khai nhiều giải pháp để đấu tranh, trong đó đề xuất việc dán tem truy xuất nguồn gốc. Đáng chú ý, Tổng cục Hải quan cũng đã có nhiều văn bản chỉ đạo về tăng cường công tác kiểm tra đối với mặt hàng mía đường. Thời gian tới, cơ quan hải quan địa phương sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra kiểm tra đối với mặt hàng đường mía, kiểm soát ngăn chặn, phát hiện các hành vi quay vòng tờ khai nhập khẩu.