Các nhà hoạch định chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến chỉ có 1 lần giảm lãi suất trong năm nay, qua đó cho thấy lập trường cứng rắn được duy trì, dù Fed thừa nhận tình hình lạm phát đã có sự chuyển biến nhất định. Dự báo này được đưa ra khi Fed kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài hai ngày vào ngày thứ Tư (12/6) với quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức cao nhất 23 năm.
Không ngoài dự báo trước đó của giới chuyên gia, lãi suất quỹ liên bang - lãi suất điều hành của Fed - tiếp tục đi ngang ở mức 5,25-5,5% trong lần họp này. Trong dự báo cập nhật hàng quý, Fed dự định sẽ giảm lãi suất 1 lần trong năm 2024 - một triển vọng ít nhiều khiến giới đầu tư thất vọng, bởi không ít nhà đầu tư đã kỳ vọng Fed sẽ giảm lãi suất 2 lần trong năm nay.
Dự báo lãi suất mới nhất mà Uỷ ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) - cơ quan ra quyết sách trong Fed - đưa ra là một sự thay đổi lớn so với dự báo công bố hồi tháng 3. Ở thời điểm đó, các thành viên FOMC dự kiến có 3 lần giảm lãi suất trong năm nay. Việc giảm số lần hạ lãi suất từ 3 xuống 1 cho thấy mối lo ngại của Fed khi lạm phát còn ở xa mức mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương này.
Fed cứng rắn về lãi suất ngay cả khi thừa nhận lạm phát đã có những chuyển biến tích cực nhất định. “Trong những tháng gần đây, đã có thêm bước tiến khiêm tốn về mục tiêu lạm phát 2% của Uỷ ban”, tuyên bố sau cuộc họp của Fed có đoạn viết.
Ngoài ra, sự cứng rắn của Fed được thể hiện bất chấp báo cáo lạm phát mới nhất phản áp lực tăng của giá cả trong nền kinh tế Mỹ đã giảm xuống.
Theo báo cáo được Bộ Lao động Mỹ công bố vài giờ đồng hồ trước khi Fed họp xong, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn phần tháng 5 không thay đổi so với tháng 4, thay vì tăng 0,1% như dự báo mà các chuyên gia đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones. So với cùng kỳ năm ngoái, CPI toàn phần tăng 3,3%, cũng thấp hơn dự báo và chậm lại so với mức tăng 3,4% ghi nhận trong tháng 4. CPI lõi cũng tăng yếu hơn so với dự báo xét cả về cơ sở tháng và cơ sở năm.
Tại họp báo sau khi Fed kết thúc cuộc họp, Chủ tịch Fed Jerome Powell gọi dữ liệu CPI mới nhất là “đáng khích lệ”, đồng thời miêu tả việc FOMC nâng dự báo lạm phát là một yếu tố của “chủ nghĩa thận trọng”. Ông cũng nói thêm rằng trong số 19 thành viên của FOMC, có 15 người ủng hộ giảm lãi suất 1-2 lần trong năm nay.
Tuy nhiên, biểu đồ dự báo lãi suất “dot-plot” của Fed cũng cho thấy 4 thành viên còn lại của FOMC dự báo sẽ không có đợt giảm lãi suất nào trong năm nay. Trong số 15 thành viên mà ông Powell nhắc đến, có 8 người dự báo có 2 lần giảm lãi suất trong năm nay, và 7 người dự báo chỉ có 1 lần giảm.
Dự báo trung vị (median projection) mà các thành viên FOMC đưa ra về lãi suất quỹ liên bang vào cuối năm nay là 5,1%, hàm ý chỉ có 1 đợt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm.
Kỳ vọng lãi suất đã biến động liên tục trong ngày thứ Năm. Ngay sau khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo CPI, thị trường đã gia tăng đặt cược vào khả năng Fed bắt đầu giảm lãi suất vào tháng 9 lên 80%. Sau đó, khi Fed đưa ra dự báo lãi suất, khả năng này nhanh chóng giảm xuống còn 64%.
Diễn biến lãi suất quỹ liên bang của Fed - Nguồn: Fed/CNBC.
Trao đổi với tờ báo Financial Times, bà Gargi Chaudhuri - trưởng bộ phận iShares Investment Strategy Americas thuộc công ty quản lý tài sản khổng lồ BlackRock - nói rằng dự báo “dot-plot” cho thấy Fed sẽ chỉ có một lần giảm lãi suất trong năm nay không hề làm bà thay đổi kỳ vọng về chiến lược của Fed.
“Tôi cho rằng họ vẫn để ngỏ khả năng giảm lãi suất vào tháng 9 nếu họ tiếp tục nhận thấy có sự tiến triển trong tình hình lạm phát. Fed sẽ tiếp tục không phản ứng quá mức với bất kỳ một điểm dữ liệu riêng lẻ nào, ngay cả với số liệu CPI mới công bố”, bà Chaudhuri nói.
Ngoài dự báo lãi suất, trong dự báo kinh tế cập nhật hàng quý của Fed còn có các dự báo về tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP), lạm phát và việc làm.
Fed dự báo nền kinh tế Mỹ đạt tốc độ tăng trưởng 2,1% trong năm nay, không thay đổi so với con số đưa ra trong lần dự báo hồi tháng 3.
Về lạm phát, Fed dự báo chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát được Fed ưa chuộng - tăng 2,6% trong năm nay, cao hơn mức dự báo tăng 2,4% đưa ra hồi tháng 3. Mục tiêu lạm phát của Fed là PCE toàn phần tăng 2% mỗi năm. Dự báo mức tăng PCE lõi mà Fed đưa ra trong lần cập nhật này là 2,8%, tăng từ 2,6% của lần dự báo trước.
Đối với năm 2025, dự báo PCE toàn phần và PCE lõi cũng được Fed nâng nhẹ so với lần dự báo trước, lên 2,3% từ 2,2%.
Về thất nghiệp, Fed giữ nguyên dự báo tỷ lệ thất nghiệp trong nền kinh tế Mỹ vào cuối năm nay ở mức 4%.
Việc Fed dự kiến chỉ giảm lãi suất 1 lần trong năm nay bị xem là một trở ngại đối với Tổng thống Joe Biden, người đã đưa vấn đề kinh tế và nỗ lực chống lạm phát trở thành trọng tâm trong chiến dịch tái tranh cử. Nếu thực sự Fed chỉ có 1 lần giảm lãi suất trong năm nay, đợt giảm đó nhiều khả năng sẽ diễn ra vào tháng 12, sau khi Mỹ hoàn tất cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11.