Ngư dân khai thác tôm hùm Maine của Mỹ đứng trước tương lai bất định trong bối cảnh sản lượng khai thác sụt giảm, giá tôm hùm lao dốc, chi phí đầu vào tăng cao, cùng nguy cơ các quy định mới tạo ra thêm những khó khăn cho hoạt động khai thác, theo AP.
Sản lượng và giá trị sụt giảm
Giá trị của tôm hùm Maine bùng nổ trong những năm gần đây một phần nhờ nhu cầu tiêu thụ quốc tế tăng mạnh, đặc biệt tại Trung Quốc
Tuy vậy, năm 2022, các ngư dân đánh bắt khoảng 45.000 tấn tôm hùm, trị giá 389 triệu USD. Con số này thấp hơn tới 11% so với 2021, khi sản lượng khai thác tôm hùm lên tới 50.000 tấn, thu về 740 triệu USD.
Giá tôm hùm cũng giảm xuống ít hơn 2 USD/kg, mức giá thấp nhất kể từ 2017. Năm 2021, giá tôm hùm từng đạt kỷ lục 4 USD/kg.
Suốt một thập kỷ qua, ngành đánh bắt tôm hùm ở Maine đã trải qua giai đoạn phát triển liên tục. Trong 13 năm liên tiếp, ngư dân đánh bắt được ít nhất 44.000 tấn mỗi năm, mức trước đó chưa từng đạt được.
John Tripp, một ngư dân sống ở St. George, cho biết 2022 là mùa khai thác hầu như ổn định. Tuy nhiên, giá thành nguyên liệu đầu vào tăng trong khi giá tôm hùm giảm mang lại thách thức thực sự cho người ngư dân.
"Khai thác tôm đang trở nên đắt đỏ hơn", ông Tripp nói.
Giá tôm hùm mà ngư dân bán ra thị trường thấp hơn không đương nhiên có nghĩa người tiêu dùng được mua tôm hùm với giá rẻ hơn. Tôm hùm Maine vẫn là loại thủy sản thượng hạng giá trị cao.
Ngư dân thường được trả 9-10 USD/kg tôm hùm. Tuy nhiên, các thương lái bán lẻ bán tôm hùm ra thị trường với giá đắt gấp đôi.
Vịnh Maine, ngư trường đánh bắt tôm hùm chính ngoài khơi New England, đã trải qua năm ấm thứ hai trong lịch sử, các nhà khoa học cho biết. Nhiệt độ nước biển ấm hơn có thể làm thay đổi mật độ loài tôm ở khu vực này.
"Ngư dân tôm hùm ở Maine đang đối mặt tương lai bất định bởi các quy định liên bang sắp được thông qua, chi phí nhiên liệu và mồi tăng cao", Janet Mills, thống đốc tiểu bang Maine, nói.
Sức ép từ quy định đánh bắt mới
Hoạt động khai thác tôm hùm đang đứng trước nhiều thách thức, một trong số đó là đang có nhiều đề xuất thông qua luật bảo vệ loài cá voi trơn quý hiếm ở Bắc Đại Tây Dương, sinh vật thường dễ mắc vào lưới đánh bắt tôm hùm.
Một số nhà khoa học cũng như các nhà hoạt động bảo tồn kêu gọi giới chức Mỹ hành động nhanh chóng hơn nhằm ngăn chặn các mối đe dọa mà cá voi đang gặp phải.
"Quần thể cá voi còn chưa đến 350 con, số lượng của chúng tiếp tục giảm dần. Cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng", các nhà khoa học cảnh báo.
Theo Conversation, nếu được thông qua, quy định mới sẽ buộc ngư dân đánh bắt tôm thiết lập các khu vực không đánh bắt cá theo mùa, đồng thời giảm sử dụng dây thừng thẳng đứng để kéo lưới bẫy tôm từ dưới đáy biển. Va chạm với ngư cụ và tàu thuyền lớn là nguyên nhân hàng đầu khiến cá voi trơn tử vong.
Tháng 1 vừa qua, các nghị sĩ của Maine tại Quốc hội Mỹ đã thành công lùi thời hạn áp dụng các quy định đánh bắt mới sang năm 2028, đồng thời kêu gọi có thêm nghiên cứu về các ngư cụ không dây để giảm rủi ro cho cá voi.
Các tổ chức bảo tồn chỉ trích quyết định nói trên, đồng thời cảnh báo loài cá voi da trơn có thể sớm tuyệt chủng.
Ngành đánh bắt tôm hùm cũng đã mất đi một số khách hàng, sau khi các tổ chức phát triển bền vững đình chỉ cấp giấy chứng nhận cho tôm hùm do những lo ngại về mối đe doạ hoạt động đánh bắt tôm tạo ra cho cá voi.
Các nhà bán lẻ như Whole Foods cho hay sẽ tạm dừng bán tôm hùm Maine sau khi hai tổ chức Maine Stewardship Council và Seafood Watch dừng cấp giấy chứng nhận đánh bắt bền vững.