Tại cuộc họp báo thông tin về tình hình kinh tế - xã hội quý 1 năm 2024 do UBND TP Hà Nội tổ chức chiều 28/3, lãnh đạo Công an TP Hà Nội đã có thông tin về vụ việc liên quan vụ khách hàng mất 58 tỉ đồng trong tài khoản.
Theo đó, Cơ quan an ninh điều tra Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Bùi Thị Hoài Anh - giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân.
Vụ việc trên thu hút sự quan tâm của nhiều người, nhiều vấn đề được đặt ra, trong trường hợp giám đốc chi nhánh ngân hàng là thủ phạm, thì ai sẽ chịu trách nhiệm trả số tiền này cho khách, phía ngân hàng MSB có trách nhiệm gì.
Giao dịch gửi và chuyển tiền vào tài khoản mở tại MSB của khách hàng là giao dịch tiền tệ giữa khách hàng với ngân hàng nên không phải là giao dịch cá nhân với cá nhân.
Khách hàng vẫn lấy được tiền
Trao đổi với chúng tôi, luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng văn phòng luật sư Tinh Thông Luật (Đoàn luật sư TP HCM), cho rằng, trong vụ việc này giả sử xác định cán bộ ngân hàng dùng thủ đoạn gian dối để rút tiền của khách thì ngân hàng MSB là bị hại của cán bộ người này.
Như vậy, ngân hàng MSB sẽ phải truy nguồn từ cán bộ ngân hàng và ngân hàng có trách nhiệm trả lại số tiền cho khách vì ngân hàng đã hạch toán số tiền mà khách hàng gửi vào tài khoản.
Theo luật sư Bình, số tiền khách gửi vào ngân hàng, giám đốc chỉ là người đại diện kí hợp đồng. Đồng nghĩa là giám đốc chi nhánh ngân hàng MSB đã lừa đảo số tiền của khách từ ngân hàng, nên ngân hàng MSB sẽ phải có trách nhiệm.
"Nếu chứng minh được số tiền đã hạch toán gửi vào ngân hàng, có đầy đủ chứng từ như phiếu thu, bảng kê… thì ngân hàng MSB sẽ phải đứng ra trả số tiền này cho khách, còn việc giám đốc chi nhánh và ngân hàng là việc riêng".
Theo quy định tại điểm g khoản 2 (tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán có nghĩa vụ), Điều 6 quyền và nghĩa vụ của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, thông tư số: 15/VBHN-NHNN ngày 28/12/2020 quy định "Tổ chức cung ứng dịch vụ chịu trách nhiệm về những thiệt hại do sai sót hoặc bị lợi dụng, lừa đảo trên tài khoản của khách hàng do lỗi của mình".
Khi khách hàng ký hợp đồng mở tài khoản thanh toán và được Ngân hàng MSB cấp mã số tài khoản thanh toán. Sau mỗi lần gửi tiền vào tài khoản đều được các cán bộ lãnh đạo của ngân hàng này ký xác nhận thông tin, đóng dấu của ngân hàng.
"Như vậy, giao dịch gửi và chuyển tiền vào tài khoản mở tại MSB của khách hàng là giao dịch tiền tệ giữa khách hàng với ngân hàng nên không phải là giao dịch cá nhân với cá nhân. Vì thế, nếu xảy ra rủi ro nào liên quan đến việc gửi tiền vào tài khoản ngân hàng này thì trách nhiệm có liên quan tới MSB".
Công an đã áp dụng thu hồi tài sản để trả cho bị hại
Theo Công an Hà Nội, ngay sau khi nhận được tố cáo bà Bùi Thị Hoài Anh (sinh năm 1984, trú tại chung cư 390 Bồ Đề, Long Biên) - giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân - có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản của khách hàng với số tiền 165 tỉ đồng.
Căn cứ kết quả điều tra ngày 18/10/2023, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Bùi Thị Hoài Anh. Bước đầu xác định bà Anh đã lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của 8 bị hại với số tiền 338 tỉ đồng. Quá trình điều tra, công an đã áp dụng các biện pháp thu hồi tài sản để trả cho bị hại. Bước đầu xác định không có đồng phạm và công an đang xác định tiếp.
Như đã phân tích ở trên, cơ quan điều tra sẽ xác định ai là bị hại trong vụ án (ngân hàng hay khách hàng) và sẽ có những cách trả lại tiền khác nhau. Tuy nhiên việc hoàn trả cho các bị hại sẽ phải phụ thuộc vào các quy định của pháp luật.
Chia sẻ với báo chí, luật sư Trần Tuấn Anh - Giám đốc công ty Luật Minh Bạch, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho hay, các bị hại cần phải phối hợp với cơ quan điều tra để thống kê thiệt hại. Sau khi hoàn tất thống kê, việc có lấy lại được tiền hay không và trong bao lâu phụ thuộc rất lớn vào thiện chí, năng lực tài chính của người gây ra thiệt hại.
"Đặt giả thuyết số tiền được chiếm dụng để đầu tư và sinh ra rất nhiều tiền, đồng thời người gây ra thiệt hại cũng có thiện chí thì việc hoàn trả, khắc phục hậu quả cho những người bị hại sẽ rất nhanh chóng. Trong giai đoạn điều tra vẫn có thể hoàn trả lại tiền. Nhưng nếu người này không đủ tiềm lực kinh tế hoặc không nỗ lực hoàn trả thì quá trình thi hành án, lấy lại tiền rất khó khăn và mất thời gian", luật sư phân tích.
Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng - phó giám đốc Công an TP Hà Nội tại cuộc họp ngày 28/3 (Ảnh: LĐ)
Trước đó, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) cho biết vừa qua, một số phương tiện truyền thông và mạng xã hội đã lan tỏa thông tin liên quan đến việc khách hàng phản ảnh bị mất tiền trong tài khoản mở tại một chi nhánh.
Trong quá trình tra soát hoạt động, đánh giá cán bộ định kỳ tại các chi nhánh, MSB đã phát hiện có dấu hiệu bất thường liên quan đến một số cán bộ, nhân viên với một nhóm khách hàng (có quan hệ mật thiết với nhau trước khi tham gia MSB). MSB đã chủ động cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng để làm rõ.
Trao đổi với báo chí, bà N.T.L. (Hà Nội) cho biết số tiền hơn 58 tỉ đồng trong tài khoản mở tại Ngân hàng MSB bỗng dưng biến mất.
"Hơn 2 năm qua sau khi gửi tiền, tôi vẫn gửi và rút tiền bình thường. Nhưng đến đầu tháng 10-2023, tôi được cơ quan Công an TP Hà Nội mời lên làm việc và thông báo số tiền tôi gửi trong Ngân hàng MSB không còn. Đến thời điểm này, tổng số tiền của tôi lên đến hơn 58 tỉ đồng" - bà N.T.L. cho hay.
Bà N.T.L. cũng khẳng định không hề rút tiền, không ủy quyền cho ai cũng như không ký khống bất cứ giấy tờ nào.
Suốt hơn nửa năm qua, bà L. cho biết đã nhiều lần đến Ngân hàng MSB khiếu nại đề nghị phải trả hơn 58 tỉ đồng gửi tại ngân hàng này. Tuy nhiên, phía ngân hàng này từ chối giải thích nguyên nhân mất tiền và chưa trả tiền cho bà mà nói đang chờ kết luận của cơ quan điều tra.
