Nền kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới, trong bối cảnh cuộc chiến chống lại lạm phát dai dẳng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), và tỷ lệ thất nghiệp ở nước này sẽ tăng lên như một hệ quả tất yếu - các chuyên gia kinh tế dự báo trong một cuộc khảo sát do tờ Wall Street Journal thực hiện.
Tính bình quân, các chuyên gia trong cuộc khảo sát cho rằng khả năng kinh tế Mỹ chìm vào một cuộc suy thoái trong vòng 12 tháng tới là 63%, so với khả năng 49% đưa ra trong cuộc khảo sát hồi tháng 7. Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 7/2020 trong cuộc khảo sát hàng quý này, khả năng suy thoái kinh tế Mỹ được giới chuyên gia xác định ở mức trên 50%.
Giới chuyên gia đang ngày càng bi quan hơn về triển vọng nền kinh tế lớn nhất thế giới trong năm 2023. Họ dự báo tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Mỹ sẽ giảm trong 2 quý đầu năm, thay vì dự báo tăng trưởng nhẹ đưa ra trong cuộc khảo sát trước.
Bình quân, các chuyên gia tham gia cuộc khảo sát dự báo GDP của Mỹ giảm 0,2% trong quý 1/2023 so với cùng kỳ năm trước và giảm thêm 0,1% trong quý 2. Trước đó, trong cuộc khảo sát tháng 7, họ dự báo nền kinh tế tăng trưởng 0,8% trong quý 1/2023 và tăng 1% trong quý 2.
Theo dự báo, các doanh nghiệp ở Mỹ sẽ phản ứng với sự suy giảm của nền kinh tế và của lợi nhuận bằng cách cắt giảm việc làm trong quý 2 và quý 3/2023. Các chuyên gia tin rằng số lượng việc làm trong khu vực phi nông nghiệp của Mỹ sẽ giảm bình quân 34.000 công việc mỗi tháng trong quý 2 và giảm 38.000 công việc mỗi tháng trong quý 3. Trong cuộc khảo sát tháng 7, dự báo đưa ra là số lượng việc làm sẽ tăng khoảng 65.000 công việc mỗi tháng trong 2 quý đó.
Các nhà dự báo nhận thấy khả năng suy thoái kinh tế Mỹ gia tăng vì ngày càng cho rằng Fed không thể duy trì việc tăng lãi suất để chống lạm phát mà không gây ra tổn hại đối với việc làm và tăng trưởng kinh tế. Khoảng 58,9% chuyên gia trong cuộc khảo sát dự báo Fed sẽ tăng lãi suất quá nhiều và gây ra những thiệt hại kinh tế không cần thiết, từ tỷ lệ 45,6% đưa ra trong cuộc khảo sát hồi tháng 7.
“Trở ngại từ lãi suất tăng và đồng USD mạnh lên là rất lớn và sẽ làm mất đi 2,5 điểm phần trăm trong tốc độ tăng trưởng GDP năm tới”, chuyên gia kinh tế trưởng Aneta Markowska của Jefferies LLC nhận định. “Vì lý do này, rất khó để hình dung kinh tế Mỹ có thể tránh được một cuộc suy thoái.
Nhưng nói chung, các chuyên gia trong cuộc khảo sát dự báo cuộc suy thoái mà kinh tế Mỹ sắp rơi vào chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Trong số những chuyên gia nhận thấy khả năng hơn 50% kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong vòng 1 năm tới, kỳ vọng bình quân về thời gian của cuộc suy thoái là 8 tháng. Từ sau Chiến tranh thế giới thứ 2 đến nay, mỗi cuộc suy thoái kinh tế Mỹ bình quân kéo dài 10,2 tháng.
Cả năm 2023, các chuyên gia dự báo kinh tế Mỹ tăng trưởng 0,4%. Mức dự báo dành cho năm 2024 là tăng 1,8%.
Các nhà dự báo tin rằng thị trường việc làm của Mỹ sẽ suy yếu trong những tháng và những năm sắp tới. Họ dự báo tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng từ mức 3,5% trong tháng 9 lên 3,7% trong tháng 12 và 4,3% vào tháng 6/2023. Tỷ lệ thất nghiệp vào cuối năm 2023 được cho là sẽ tăng lên 4,7% và con số này có thể duy trì trong phần lớn thời gian của năm 2024.
“Fed đang lựa chọn giữa hai khả năng đều xấu, là tỷ lệ thất nghiệp tăng và nguy cơ lạm phát bám rễ sâu trong nền kinh tế. Rủi ro từ lựa chọn sai lầm là rất lớn”, chuyên gia Diane Swonk của KPMG nhận định.
Những năm gần đây là quãng thời gian đầy biến động đối với nền kinh tế Mỹ, khi phải đối mặt với một loạt cú sốc bao gồm đại dịch Covid-19 và chiến tranh Nga-Ukraine. Năm 2019, trước khi Covid trở thành đại dịch, GDP của Mỹ tăng trưởng 2,6%. Năm 2020, kinh tế Mỹ suy giảm 1,5%, và năm 2021, nền kinh tế phục hồi mạnh trở lại với mức tăng 5,7%. Về triển vọng của năm nay, các chuyên gia kinh tế trong cuộc khảo sát của Wall Street Journal dự báo nền kinh tế chỉ tăng 0,2%.
Việc Fed tăng lãi suất mạnh tay để chống lạm phát được dự báo sẽ kéo chậm nhu cầu trên thị trường nhà đất Mỹ trong năm tới. Các chuyên gia dự báo giá nhà ở nước này giảm 2,2% trong năm 2023, đánh dấu năm giảm đầu tiên kể từ 2011.
Từ khi bắt đầu tăng lãi suất vào tháng 3 đến nay, Fed đã có 5 lần nâng lãi suất, với tổng mức tăng 3 điểm phần trăm, đưa lãi suất tham chiếu lên 3-3,25%. Bình quân trong cuộc khảo sát, các chuyên gia dự báo Fed sẽ nâng lãi suất lên mức 4,267% vào tháng 12 năm nay và đạt đỉnh ở 4,551% vào năm 2023.
Hầu hết các chuyên gia trong cuộc khảo sát tin rằng Fed cuối cùng sẽ phải đảo ngược chính sách và bắt đầu cắt giảm lãi suất trong năm 2023 hoặc đầu 2024. Khoảng 30% chuyên gia dự báo Fed sẽ chuyển sang hạ lãi suất trong quý 4/2023 và 28,3% dự báo Fed sẽ có đợt giảm lãi suất tiếp theo trong quý 1/2024.
