Ngay sau khi Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ được ban hành, NHNN đã khẩn trương ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện và tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn Ngành triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách Nhà nước.
Bà Hà Thu Giang - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, theo quy định Nghị định 31, trong vòng 15 ngày kể từ ngày nghị định có hiệu lực, các ngân hàng phải đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất gửi NHNN. Do đó NHNN sẽ sớm phân bổ gói 40 ngàn tỷ này để hỗ trợ khách hàng.
Việc cho vay hỗ trợ lãi suất vẫn phải tuân thủ nghiêm quy trình cấp tín dụng
Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của NHNN, toàn ngành Ngân hàng nhanh chóng vào cuộc triển khai thực hiện. Theo đó, NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã có văn bản chỉ đạo các TCTD trên địa bàn thành phố khẩn trương xây dựng quy trình nghiệp vụ, tập huấn và hướng dẫn thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất trong toàn hệ thống. Đồng thời, thông tin, tư vấn, hướng dẫn khách hàng, doanh nghiệp để nắm bắt và tiếp cận kịp thời chính sách hỗ trợ của Chính phủ và NHNN. Qua đó, đảm bảo tổ chức thực hiện tốt và đưa chính sách đi vào thực tiễn có hiệu quả, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh phục hồi sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thành phố.
Theo ghi nhận của phóng viên, các TCTD đều chủ động vào cuộc sớm đưa quyết sách lớn này đi vào cuộc sống một cách hiệu quả nhất.
Phó Tổng giám đốc Agribank Phạm Toàn Vượng cho biết, xác định đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, ngân hàng đã có bước chuẩn bị kỹ càng trong khâu triển khai. Ngay sau khi Nghị định 31, Thông tư 03 được ban hành, Agribank đã có hướng dẫn các đơn vị trực thuộc rà soát các đối tượng được hỗ trợ.
Đối với những khoản đã giải ngân và cam kết tín dụng từ ngày 1/1/2022, ngân hàng đã chỉ đạo cán bộ tín dụng đến gặp gỡ khách hàng để thực hiện cam kết hỗ trợ. Qua rà soát, dư nợ hiện hữu thuộc trong nhóm ngành nghề được ưu đãi chiếm khoảng 40 - 50%/tổng dư nợ của ngân hàng.
Trong 11 nhóm ngành, lĩnh vực nông, lâm thủy sản chiếm 70% dư nợ, doanh số cho vay hàng năm tại ngân hàng lên tới hơn 1 triệu tỷ đồng nên phải tập trung tối đa giải ngân cho nhóm đối tượng này. “Ngân hàng sẽ triển khai ngay sau khi được NHNN thông báo mức hỗ trợ”, ông Vượng cho biết thêm.
Tương tự, CEO một NHTMCP tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, ngân hàng đã thống kê nhu cầu khách hàng dựa trên số dư nợ hiện tại của những doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh hội đủ điều kiện cấp bù lãi suất để đăng ký với NHNN. Hiện tại ngân hàng đang chờ thông báo từ NHNN để triển khai.
Để công khai minh bạch thông tin hỗ trợ, đồng thời đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng, tránh trường hợp lợi dụng chính sách, hiện các ngân hàng rất khẩn trương xây dựng cơ chế hướng dẫn và đồng bộ hệ thống công nghệ thông tin.
Phó Tổng giám đốc MB Phạm Thị Trung Hà cho biết, ngân hàng đã triển khai tập huấn trên toàn hệ thống chi nhánh để triển khai Nghị định, Thông tư; đồng thời sẽ xây dựng hệ thống mẫu biểu chứng từ, quy trình kiểm tra giám sát để đảm bảo thực hiện chương trình chặt chẽ, đúng trọng điểm, đúng đối tượng.
Đại diện BIDV cũng thông tin, ngân hàng này đã xây dựng phần mềm phục vụ riêng cho chương trình hỗ trợ lãi suất 2%. “Quy trình nội bộ triển khai gói hỗ trợ lãi suất đã hoàn thiện và sẽ hướng dẫn, tập huấn tới toàn bộ chi nhánh. Do không phải tất cả các lĩnh vực đều được vay nên nguyên tắc triển khai là các ngân hàng phải đảm bảo đúng đối tượng, đúng quy định, rõ ràng và không để trục lợi chính sách”, đại diện BIDV chia sẻ.
Thông tin thêm về kế hoạch triển khai hỗ trợ lãi suất, đại diện một ngân hàng khác cho biết, ngân hàng này đã xây dựng quy định nội bộ và yêu cầu các chi nhánh tổng hợp nhu cầu hỗ trợ lãi suất để đăng ký với NHNN, đồng thời cũng để ngân hàng dự trù về ngân sách chung.
“Tuy nhiên, trong quá trình triển khai gói hỗ trợ nhất là nguồn cấp bù lãi suất đến từ ngân sách rất dễ phát sinh nhiều vấn đề từ đối tượng thụ hưởng… Do vậy ngân hàng mong muốn cơ quan hữu quan hướng dẫn cụ thể hơn để đảm bảo triển khai đúng đối tượng, đặc biệt liên quan đến công tác thanh kiểm tra sau này. Về phía mình, ngân hàng cam kết về tiến độ và sẽ cố gắng triển khai sớm”, vị này bày tỏ.
TS. Nguyễn Quốc Hùng - Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam ghi nhận, việc sớm đưa ra phương án triển khai gói hỗ trợ thể hiện sự quyết tâm của cả hệ thống. Song TS. Hùng cũng khẳng định quan điểm, việc triển khai gói hỗ trợ lãi suất phải trên nguyên tắc là không hạ chuẩn tín dụng.
Khi vay vốn ngân hàng, doanh nghiệp phải đáp ứng đủ điều kiện theo đúng quy định pháp luật. Do vậy, chỉ những doanh nghiệp thuộc nhóm ngành theo quy định và có dư nợ nhóm 1 mới được cho vay. Bởi nếu không may doanh nghiệp vay vốn không trả được nợ, ngân hàng chịu rủi ro không thu hồi được nợ.
“Khi ngân hàng cho vay theo chương trình gói hỗ trợ lãi suất vẫn phải thẩm định, đánh giá hiệu quả dự án chặt chẽ theo đúng quy định pháp luật, hạn chế rủi ro nợ xấu phát sinh”, TS. Hùng nhấn mạnh.
Để thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất 40.000 tỷ đồng, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú yêu cầu các NHTM thực hiện quyết liệt, khẩn trương, đúng quy định, đối tượng. NHNN sẽ thanh tra, giám sát để đảm bảo không có trục lợi chính sách. Nguyên tắc của NHNN là những ngân hàng nào không sử dụng hết room tín dụng của gói hỗ trợ này sẽ được chuyển sang ngân hàng khác.
Theo dự báo của NHNN, gói hỗ trợ lãi suất 2% sẽ khiến cầu tín dụng tăng, NHNN có thể phải tăng room tín dụng cho các ngân hàng. Tuy vậy, NHNN vẫn phải đảm bảo kiểm soát lạm phát. Đây là bài toán khó đặt ra.
“Do đó, cơ quan quản lý sẽ xem xét, tính toán, điều hành khối lượng tín dụng đưa ra nền kinh tế. Trong đó, tăng trưởng tín dụng đầu tiên là phải phù hợp với mục tiêu kiểm soát lạm phát, phù hợp với chính sách lãi suất và các quan hệ vĩ mô khác. Đồng thời tạo dư địa để chính sách hỗ trợ lãi suất 2% được thực hiện”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú chia sẻ định hướng điều hành trong thời gian tới.
