Trong văn bản mới đây gửi Thủ tướng, Bộ Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước (NHNN), HoREA cho rằng người mua nhà ở xã hội (NOXH), nhà ở công nhân vẫn “chưa mặn mà” với gói tín dụng 120.000 tỷ đồng do lãi suất của chương trình quá cao, lên đến 8,2%/năm.
Đồng thời, lãi suất vay “ưu đãi” này chỉ được áp dụng trong 5 năm. Sau mốc thời gian đó, ngân hàng thương mại và người mua, thuê mua NOXH sẽ phải thỏa thuận lại lãi suất vay, thường sẽ cao hơn mức trước đó. Điều này khiến người mua nhà rơi vào tâm lý lo sợ, không dám vay tiền.
Còn đối với các chủ đầu tư, họ cũng chưa vay do chưa có dự án mới, hoặc các dự án đang bị vướng mắc, ách tắc thủ tục pháp lý. Thực tế, chương trình dự kiến giải ngân trong giai đoạn 2023-2030, nhưng sau gần 2 tháng triển khai thì NHNN cho biết chưa phát sinh dư nợ do chưa có người vay.
Cùng lúc này, HoREA nhận thấy Ngân hàng Chính sách xã hội cũng đang tồn gần 11.000 tỷ đồng để cho vay mua, thuê mua NOXH do thiếu nguồn cung.
"Nếu tính suất vay bình quân 600 triệu đồng/căn, với nguồn vốn 11.000 tỷ đồng, Ngân hàng chính sách xã hội còn có thể cho khoảng 18.000 người vay để mua NOXH. Nếu có nguồn cung NOXH thì người mua, thuê chắc chắn sẽ lựa chọn vay ưu đãi 4,8%/năm tại Ngân hàng chính sách xã hội, nên gói tín dụng 120.000 tỷ đồng có thể bị 'ế'", văn bản của HoREA nhấn mạnh.
Do đó, để tăng hiệu quả của những nguồn vốn này, hiệp hội đề nghị NHNN báo cáo Thủ tướng xem xét dành một phần gói tín dụng 120.000 tỷ đồng và gói 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất 2% để hỗ trợ các doanh nghiệp đang gặp khó khăn hiện nay nhưng có triển vọng phục hồi, phát triển trở lại.
Bên cạnh đó, HoREA đề nghị Bộ Xây dựng tiếp tục trình Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét đề xuất gói tín dụng ưu đãi NOXH 110.000 tỷ đồng theo cơ chế tái cấp vốn, cấp bù lãi suất từ ngân sách Nhà nước.
Quyết định này sẽ giúp đáp ứng được khoảng 30% nguồn vốn để thực hiện chương trình phát triển 1 triệu căn NOXH giai đoạn 2021-2030. Theo kinh nghiệm thực hiện gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng trước đây, các ngân hàng thương mại được “cấp bù lãi suất” 1 đồng có thể huy động được 33 đồng vốn của xã hội và thu về hiệu quả rất lớn.