Cụ thể, trong văn bản mới nhất gửi Thủ tướng và Bộ Tài nguyên và Môi trường, HoREA cho rằng Nghị định 01 năm 2017 và Nghị định 148 năm 2021 cho phép tách thửa đối với từng loại đất, kể cả đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở đã dẫn đến tình trạng đầu nậu, cò đất, doanh nghiệp bất lương tách thửa đất nông nghiệp, phân lô bán nền tràn lan, gây ra sốt đất ảo.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, đây là nhu cầu thực tế của nhiều người dân, và nếu cho phép tách thửa đối với đất nông nghiệp mà vẫn giữ được mục đích sử dụng thì không phá vỡ quy hoạch. Tuy nhiên, công tác quản lý Nhà nước trên thực tế hiện chưa chặt chẽ và hiệu quả.
HoREA cho rằng việc cho phép tách thửa với đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở tạo điều kiện cho phân lô bán nền tràn lan. Ảnh: Minh An.
Do đó, hiệp hội đề xuất sửa đổi, bổ sung các điều 43d, 75a Nghị định 43 năm 2014 theo hướng chỉ cho phép tách thửa đối với đất ở.
Nếu có đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở nằm xen kẽ trong cùng thửa đất ở, đất đô thị, điểm dân cư nông thôn thì xem xét từng trường hợp cụ thể để giải quyết chuyển mục đích sử dụng toàn bộ thửa đất hoặc một phần thửa đất sang đất ở, song song với việc tách thửa đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất.
Mặt khác, HoREA cho biết các đối tượng xấu còn lợi dụng chủ trương khuyến khích người dân hiến đất làm đường để làm những con đường tạm bợ nhằm phân lô bán nền trái phép. Chính quyền cấp cơ sở cần vào cuộc quyết liệt để ngăn chặn tình trạng này.
Đồng thời, hiệp hội cũng chỉ ra thực tế khi đấu giá công khai các lô đất ở theo quy định hiện hành có nhiều người trúng đấu giá là người từ địa phương khác. Họ không có nhu cầu mua ở thực mà chỉ nhằm bán lại kiếm lãi, trong đó có giới đầu nậu, cò đất gây ra sốt đất ảo tại địa phương.
"Hiệp hội đề nghị bổ sung dự thảo nghị định, quy định thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất khi giao đất ở tại nông thôn cho hộ gia đình, cá nhân đối với người đang thường trú tại xã đó. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân trong xã không tham gia đấu giá thì được đấu giá quyền sử dụng đất cho người ngoài xã”, HoREA nêu ý kiến.
