Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 193/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp hướng dẫn thực hiện cơ chế đặc thù về chỉ định thầu đối với các gói thầu thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
Tại thông báo trên, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đánh giá cao Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, ngành liên quan với tinh thần trách nhiệm cao tích cực, nỗ lực triển khai nhiệm vụ được Chính phủ giao tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 và Nghị quyết số 18/NQ-CP ngày 11/2/2022 về việc nghiên cứu, xây dựng văn bản hướng dẫn thực hiện cơ chế đặc thù về chỉ định thầu đối với các gói thầu thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
Hiện hàng loạt cao tốc trọng điểm được "rót" vốn từ chương trình phục hồi thực hiện trong 2 năm.
Trước đó, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu xây dựng dự thảo văn bản để hướng dẫn chi tiết đối với các gói thầu thuộc thẩm quyền chỉ định thầu của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, lưu ý nghiên cứu kỹ hình thức văn bản trên nguyên tắc đúng thẩm quyền và đúng quy định pháp luật, nội dung văn bản quy định cụ thể các điều kiện, tiêu chí bảo đảm lựa chọn được các nhà thầu có tiềm lực mạnh và uy tín.
Tiếp đó, tại cuộc họp trung tuần tháng 6, các bộ, cơ quan tiếp tục trao đổi, thảo luận, đánh giá kỹ về căn cứ pháp luật, thẩm quyền và sự cần thiết xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thực hiện cơ chế chỉ định thầu theo đề xuất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Căn cứ Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 của Quốc hội, Chính phủ có thể ban hành Nghị định hướng dẫn. Về cơ bản, các bộ, cơ quan (Tư pháp, Xây dựng, Giao thông vận tải, Văn phòng Chính phủ) đề nghị xem xét sự cần thiết ban hành Nghị định với lý do Nghị quyết số 43/2022/NQ-QH14 ngày 11/1/2022 là một đạo luật, trong đó, cho phép Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền thực hiện cơ chế đặc thù về chỉ định thầu trong thời gian 2 năm 2022 và 2023, áp dụng với các gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư, gói thầu xây lắp… Đồng thời, quy định rõ trình tự, thủ tục thực hiện chỉ định thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu.
Tuy nhiên, "hiện quy định về trình tự, thủ tục pháp luật về đấu thầu cơ bản đầy đủ và pháp luật xây dựng đối với điều kiện về năng lực hoạt động xây dựng không cần có quy định riêng", thông báo nêu rõ.
Cùng với đó, việc chưa nghiên cứu kỹ lưỡng, đầy đủ mà ban hành thêm các quy định để áp dụng cho các gói thầu thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế có thể phát sinh quy định chồng chéo hoặc khác biệt với quy định pháp luật hiện tại sẽ gây khó khăn, vướng mắc cho công tác thực hiện của các bộ, ngành, địa phương.
Do đó, để bảo đảm tiến độ triển khai thành công, hiệu quả chương trình, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương, chủ động triển khai các cơ chế, giải pháp được quy định rõ trong các Nghị quyết của Quốc hội (số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 và số 44/2022/QH15 ngày 11/1/2022) và các Nghị quyết của Chính phủ (số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 và số 18/NQ-CP ngày 11/2/2022) bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án thuộc chương trình.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư có trách nhiệm kịp thời hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương theo đề nghị của các bộ, ngành, địa phương trong quá trình thực hiện.
Trường hợp xét thấy cần thiết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành Thông tư theo thẩm quyền, theo trình tự thủ tục rút gọn được Chính phủ cho phép tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 để hướng dẫn chung.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định đối với các gói thầu xây lắp trên cơ sở đề nghị của Bộ Giao thông vận tải theo nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 và Nghị quyết số 18/NQ-CP ngày 11/2/2022.
Đối với việc chỉ định thầu các gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư thuộc dự án đầu tư cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, Phó Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải trao đổi, hướng dẫn các địa phương khẩn trương thực hiện chỉ định thầu theo thẩm quyền.
"Các địa phương chịu trách nhiệm kiểm điểm trước Thủ tướng Chính phủ về việc không triển khai thực hiện Nghị quyết số 18/NQ-CP ngày 11/2/2022, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai chung của dự án", thông báo nêu rõ.
Hàng loạt dự án đường cao tốc quan trọng quốc gia được "rót" vốn từ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội như cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025; cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 được dành 3.800 tỷ đồng từ chương trình phục hồi; "rót" 2.320 tỷ đồng cho dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1; 3.500 tỷ đồng cho dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.