Theo thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam ngày 26/2, cả nước có 121/489 (gần 25%) dây chuyền kiểm định phải tạm dừng hoạt động do phục vụ điều tra, không đủ điều kiện hoạt động hoặc tự đóng cửa.
"Trong tháng 4, sẽ có thể ùn tắc nghiêm trọng hơn nữa và nguy cơ đứt gãy hệ thống kiểm định do năng suất kiểm tra chỉ đạt 31% nhu cầu kiểm định của người dân tại TP.HCM", Cục Đăng kiểm cảnh báo.
Bờ vực khủng hoảng
Cục Đăng kiểm cho biết ngay trong tháng 3 tới, năng lực kiểm định của các trung tâm đăng kiểm còn lại chỉ đạt 52% với nhu cầu người dân tại Hà Nội và 53% tại TP.HCM.
Hiện, tín hiệu "quá tải" đã bắt đầu xuất hiện tại tỉnh Yên Bái. Một loạt trạm đăng kiểm tại Lào Cai, Tuyên Quang, Phú Thọ đóng cửa phục vụ điều tra, dẫn tới việc tài xế dồn sang Yên Bái đăng kiểm, gây ra tình trạng ùn tắc.
Tình trạng quá tải đăng kiểm có nguy cơ tái diễn. Ảnh: Thành Đông.
"Các tỉnh, thành phố nhỏ đã có sự ùn tắc kiểm định xe cơ giới và sẽ lan nhanh đến các thành phố lớn", đại diện Cục Đăng kiểm cảnh báo.
Thống kê cho thấy, số lượng phương tiện không được kiểm định qua từng tháng sẽ ngày càng gia tăng và không có phương án giải quyết số lượng ôtô quá hạn đăng kiểm vì các tháng sau đó năng suất kiểm định vẫn nhỏ hơn nhu cầu của người dân. Do vậy, nguy cơ đứt gãy dẫn tới đổ vỡ hệ thống đăng kiểm xe cơ giới đang trở thành hiện hữu.
Với số lượng dây chuyền hoạt động hiện nay, toàn TP Hà Nội dự kiến kiểm tra được khoảng 1.240 xe/ngày (tương đương 32.240 xe/tháng). TP.HCM dự kiến kiểm tra được 1.040 xe/ngày (tương đương 27.040 xe/tháng).
"Dự báo nếu không có sự thay đổi, số lượng trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội và TP.HCM trong các tháng tiếp theo sẽ không đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân, đặc biệt có những tháng sẽ xuất hiện ùn tắc nghiêm trọng do năng lực kiểm tra chỉ đáp ứng 31% nhu cầu của người dân", Cục Đăng kiểm thông tin.
Nhân sự rệu rã
Tính đến 14h ngày 26/2, theo số liệu cấp giấy chứng nhận đăng kiểm viên thì cả nước có tổng số 2.014 đăng kiểm viên với 1.061 đăng kiểm viên xe cơ giới bậc cao. Tuy nhiên đến nay, số đăng kiểm viên còn đang làm việc trên toàn hệ thống chỉ khoảng 1.500 người.
Nhân sự đăng kiểm vừa thiếu hụt, vừa làm việc kém năng suất vì tâm lý bất ổn. Ảnh: Duy Anh.
Để duy trì hoạt động cho toàn bộ hệ thống kiểm định xe cơ giới, cả nước cần ít nhất 1.986 đăng kiểm viên. Như vậy, toàn hệ thống hiện nay đang thiếu khoảng 486 đăng kiểm viên.
Riêng các đơn vị đăng kiểm và phòng tham mưu thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, để thực hiện đầy đủ nhiệm vụ sẽ cần khoảng 240-250 đăng kiểm viên (trong đó cần ít nhất 90 đăng kiểm viên bậc cao); hiện nay thiếu khoảng 120 đăng kiểm viên (tương đương 50% số người cần có).
Theo thống kê của Cục Đăng kiểm, mỗi dây chuyền kiểm định hiện nay trung bình chỉ có thể kiểm tra cho 40 xe/ngày, đạt 66% công suất.
Năng suất sụt giảm do nhân sự thiếu trầm trọng, hầu hết mỗi dây chuyền chỉ có 3 đăng kiểm viên thực hiện kiểm tra. "Tình trạng co kéo nhân sự diễn ra trong thời gian dài trong khi sức người có hạn, tâm trạng và điều kiện làm việc của đăng kiểm viên trên cả nước rất nặng nề, áp lực dẫn đến giảm hiệu suất lao động", đại diện cục nêu khó khăn.
Bên cạnh đó, số lượng đăng kiểm viên xin nghỉ việc, thôi việc ngày càng tăng, nhiều trung tâm đăng kiểm tự thông báo dừng hoạt động.
Trong bối cảnh thiếu nhân sự và trung tâm đăng kiểm, Cục Đăng kiểm cho biết tỷ lệ phương tiện "trượt" kiểm định lên tới 20-30%, dẫn đến có những xe phải xếp hàng kiểm định nhiều lần.
