Số liệu do Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (ONS) công bố ngày 15/2 cho thấy tổng sản phẩm trong nước (GDP) của nước này giảm 0,3% trong quý 4/2023, sau khi giảm 0,1% trong quý 3. Với hai quý suy giảm liên tiếp, kinh tế Anh đáp ứng định nghĩa của một cuộc suy thoái kỹ thuật.
Đảng Bảo thủ cầm quyền rơi vào thế khó trước bầu cử
“Tất cả các lĩnh vực đều chứng kiến sự suy giảm trong quý 4, trong đó sản xuất, xây dựng và bán buôn là những lĩnh vực gây trở ngại lớn nhất đối với tăng trưởng kinh tế nói chung. Bù lại một phần là sự tăng trưởng ghi nhận ở các lĩnh vực khách sạn, cho thuê xe và máy móc”, Giám đốc thống kê kinh tế của ONS, bà Liz McKeown cho biết trong một tuyên bố.
Cũng theo báo cáo của ONS, GDP của Anh chỉ tăng trưởng 0,1% trong năm 2023, mức tăng yếu nhất kể từ năm 2009 - thời điểm kinh tế Anh hứng cú sốc từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu - và không tính năm 2020 - năm của đại dịch Covid-19. Năm 2022, Anh đạt mức tăng trưởng GDP 4,3%.
“Về cơ bản, tất cả các bộ phận của nền kinh tế đi ngang trong năm 2023”, bà McKeown nói.
Kết quả tăng trưởng này có thể mang tới sự thất vọng cho Thủ tướng Sunak, khi Đảng Bảo thủ cầm quyền của ông đối mặt với hai cuộc bầu cử địa phương ở England vào ngày 15/2. Sự ảm đạm của nền kinh tế cũng có thể làm gia tăng khoảng cách dẫn trước vốn dĩ đã lớn mà Công Đảng có được so với Đảng Bảo thủ trong các cuộc thăm dò về sự ủng hộ của cử tri trước thềm cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra trong năm nay.
“Đây chỉ là một cuộc suy thoái nông nên không gây ra nhiều lo lắng, nhưng các con số về tăng trưởng cũng xác nhận rằng nền kinh tế Anh năm 2023 vẫn bị kẹt trong một chu kỳ trì trệ”, chuyên gia kinh tế trưởng Suren Thiru của Viện Kế toán công chứng vương quốc Anh và xứ Wales (ICAEW).
Báo cáo GDP cũng đặt ra một tiền đề không mấy thuận lợi cho kế hoạch ngân sách hàng năm mà Chính phủ Anh dự kiến công bố vào tháng 3. Bộ trưởng Bộ Tài chính Jeremy Hunt được kỳ vọng sẽ đưa ra một kế hoạch trong đó giảm nhẹ một số loại thuế, cho dù nền kinh tế đang yếu ớt và nợ công của Anh cao ngất ngưởng.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2023 và 2024 của các nền kinh tế lớn trên thế giới - Nguồn: Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)/CNN.
Ngày 15/2, ông Hunt nói tăng trưởng thấp là điều nằm trong dự kiến bởi lãi suất tăng cao. Ngân hàng Trung ương Anh đã phải tăng lãi suất lên mức cao nhất 26 năm để chống lại mức lạm phát cao kỷ lục. “Tuy nhiên, đã có những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Anh đang xoay chuyển. Dù đây là thời điểm khó khăn đối với nhiều gia đình, chúng ta cần giữ vững kế hoạch là cắt giảm thuế để xây dựng một nền kinh tế mạnh mẽ hơn”, ông Hunt nói trong một tuyên bố.
Những dấu hiệu khả quan
Tuy rơi vào suy thoái, nền kinh tế Anh vẫn tốt hơn nhiều so với những gì mà nhiều chuyên gia kinh tế lo ngại cách đây 1 năm - thời điểm mà họ cho là Anh sẽ rơi vào một cuộc suy thoái sâu.
“Coi sự suy giảm hoạt động kinh tế trong nửa sau của năm 2023 là một cuộc suy thoái là bi quan quá mức, vì việc làm tiếp tục tăng trưởng, tiền lương thực tế tăng, và các thước đo về niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng đến cuối năm đã quay trở lại mức tương đương với hoạt động kinh tế gia tăng”, nhà kinh tế trưởng Samuel Tombs của công ty nghiên cứu kinh tế Pantheon Macroeconomics nhận xét.
Lạm phát ở Anh đang trong xu hướng giảm và BOE được kỳ vọng sẽ giảm lãi suất trong năm nay, qua đó tạo ra cú huých cho tăng trưởng kinh tế. Gần đây đã có nhiều dấu hiệu cho thấy sự khởi sắc của lĩnh vực dịch vụ - bộ phận chủ lực của nền kinh tế nước này.
Tháng 1, lạm phát so với cùng kỳ năm ngoái ở Anh là 4%, không thay đổi so với tháng 12. Con số này vẫn cao gấp đôi so với mục tiêu lạm phát 2% của BOE, nhưng đã thấp hơn nhiều so với mức kỷ lục 11,1% thiết lập vào tháng 10/2022. Lạm phát giá thực phẩm giảm còn 7% từ mức cao 19,2% vào tháng 3/2023 - theo ONS. Nếu so với giá tháng trước, giá thực phẩm đã có tháng giảm đầu tiên sau hơn 2 năm.
Cùng với đó, tiền lương đã tăng nhanh hơn so với giá cả được 7 tháng liên tiếp. Tiền lương bình quân không bao gồm tiền thưởng tăng 6,2% so với cùng kỳ năm trước trong quý 4/2023 - báo cáo của ONS cho hay.
“Chúng tôi cho rằng suy thoái kinh tế ở Anh đã chấm dứt rồi, và tăng trưởng sẽ trở lại trạng thái dương, nhưng sẽ chậm chạp”, báo cáo của ngân hàng Nomura nhận định trong một báo cáo.
Khả năng kinh tế Anh phục hồi chậm còn được phản ánh qua một dữ liệu khác mà ONS công bố ngày 15/2, đó là tăng trưởng năng suất - tính bằng sản lượng mỗi giờ làm việc - đi ngang trong năm ngoái.
