Báo cáo tài chính quý I/2023 cho thấy tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng đã chậm lại rõ rệt, thậm chí tăng trưởng âm. Nguyên nhân của xu hướng này đến từ sự sụt giảm thu nhập lãi thuần - nguồn thu chính chiếm 75 - 80% thu nhập hoạt động của các ngân hàng.
Như tại ABBank, thu nhập từ lãi và các khoản thu nhập tương tự của ngân hàng trong quý I/2023 đạt 2.516,3 tỷ đồng, tăng 48% so với cùng kỳ năm trước. Mặt khác, chi phí lãi và các chi phí tương tự là 1.725 tỷ, tăng gần 100%. Điều này dẫn đến thu nhập lãi thuần của ABBank chỉ đạt hơn 790 tỷ, giảm 4,5%.
Tương tự tại LienVietPostBank, thu nhập lãi thuần giảm từ gần 2.876 tỷ đồng xuống còn hơn 2.774 tỷ đồng, giảm ~3,5% so với quý I/2022. Có hiện tượng này là do chi phí lãi tăng nhanh hơn thu nhập lãi. Cụ thể, quý I/2023 nhà băng này ghi nhận thu nhập lãi là hơn 7.598 tỷ, tăng khoảng 30,9% so với cùng kỳ năm trước, trong khi chi phí lãi là 4.824,1 tỷ, tăng đến 64,6%. Mặc dù một số hoạt động khác vẫn ghi nhận tăng trưởng ở mức cao, song vẫn không bù đắp được lượng thu nhập mất đi từ việc sụt giảm thu nhập lãi thuần. Mặt khác, hàng loạt chi phí khác cũng tăng lên. Tất cả những điều này đã khiến cho lợi nhuận trước thuế của LienVietPostBank giảm 12,7% so với cùng kỳ xuống còn 1.565 tỷ đồng.
Một ngân hàng khác là NCB cũng ghi nhận tình trạng này. Quý vừa qua thu nhập lãi chỉ tăng ~39%, trong khi chi phí lãi lại tăng 71,43%. Ngoài ra, các nguồn thu nhập khác cũng sụt giảm đáng kể, chi phí liên tục tăng lên. Tất cả những điều này dẫn đến lợi nhuận trước thuế của NCB cũng chỉ bằng 1/5 so với cùng kỳ năm trước.
Hay tại Eximbank, thu nhập từ lãi quý I/2023 của ngân hàng đã tăng khoảng 37,4% so với cùng kỳ năm trước song chi phí lãi vay lại tăng nhanh hơn (tăng hơn 70%). Kết quả là thu nhập lãi thuần của Eximbank đạt khoảng 1.237 tỷ đồng, giảm so với quý I/2022.
Ngân hàng top đầu như Techcombank cũng có hiện tượng này. Thu nhập lãi đã tăng từ 10.688 tỷ đồng lên hơn 13.732 tỷ đồng, tăng ~28%. Trong khi đó, chi phí lãi và các khoản chi phí tương tự là 7.205,3 tỷ, tăng gần 180%. Điều này dẫn đến thu nhập lãi thuần của Techcombank bị hạ từ 8.111 tỷ đồng xuống còn 6.526 tỷ đồng (giảm gần 20%). Sự sụt giảm lợi nhuận ở hoạt động kinh doanh truyền thống là nguyên nhân chủ đạo khiến cho lợi nhuận trước thuế của nhà băng này trong quý I/2023 chỉ đạt 5.623,3 tỷ, giảm hơn 17% so với cùng kỳ năm trước.
TPBank và VPBank cũng ghi nhận hiện tượng chi phí lãi vượt qua thu nhập lãi và có tình trạng thu nhập lãi thuần bị giảm sút. Kết quả kinh doanh theo đó cũng bị ảnh hưởng không ít.
Một số trường hợp điển hình kể trên cho thấy chi phí lãi đầu vào tăng lên trong khi lãi suất đầu ra tăng không kịp, thậm chí các nhà băng còn phải triển khai các gói tín dụng ưu đãi lãi suất để hỗ trợ khách hàng đã làm giảm thu nhập ở quý vừa qua.
Sang quý 2, xu hướng lãi suất huy động có sự sụt giảm đáng kể nên chi phí của các ngân hàng dự kiến sẽ bớt áp lực ở mùa báo cáo tài chính tiếp theo, qua đó mang lại kết quả kinh doanh tích cực hơn cho các nhà băng.
