Theo Thông báo số 454 của Thanh tra tỉnh Lâm Đồng về thanh tra lại việc chấp hành các quy định của Luật Đất đai trong việc cho thuê đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính chuyển nhượng, chuyển nhượng quyền thuê đất và tài sản gắn liền với đất thuê tại huyện Lâm Hà.
Sai phạm về cho thuê, cho mượn đất
Cụ thể, UBND huyện Lâm Hà chưa ban hành quyết định cho thuê đất đối với 25/40 trường hợp thuê đất ban đầu; chưa ký hợp đồng thuê đất đối với 26/40 trường hợp thuê đất ban đầu; chưa cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 14/82 trường hợp đang thuê là không thực hiện đúng trình tự, thủ tục về hồ sơ giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất theo quy định pháp luật.
Về nghĩa vụ tài chính đối với thuê đất, UBND huyện Lâm Hà chưa thu tiền đất của hộ gia đình cá nhân với số tiền phải thu nhưng chưa thu được hơn 377 triệu đồng.
Về tách thửa đối với đất thuê, UBDN huyện Lâm Hà cho phép tách thửa đối với ông Nguyễn Thanh Trúc, ông Lê Đình Thuận cho thuê lại khi chưa ký hợp đồng thuê đất là không đúng quy định. Việc cho tách thửa đất tại thị trấn Nam Ban thành nhiều thửa cũng không đúng quy định.
Về chuyển mục đích sử dụng 200 m2 đất cho cá nhân thuê để sản xuất kinh doanh (đang có quy hoạch là đất sản xuất kinh doanh) sang đất ở là không có căn cứ.
Ngày 14/11/2022, UBND huyện Lâm Hà ban hành quyết định số 5664 về việc thu hồi quyết định chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh cũng trái luật.
Về hiện trạng sử dụng đất thuê: theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, một số trường hợp thuê đất đã sử dụng không đúng mục đích, nhưng UBND huyện Lâm Hà và các xã đã không kiểm tra, xử lý.
Đối với sai phạm về việc cho thuê đất, cho mượn đất của UBND cấp xã và các đơn vị thuộc huyện Lâm Hà,như: UBND xã Đông Thanh, Tân Hà, thị trấn Đinh Văn cho thuê, cho mượn đất trụ sở để kinh doanh; UBND thị trấn Đinh Văn cho thuê đất mặt nước chuyên dùng và không kịp thời nộp 120 triệu đồng thu được từ việc cho thuê đất mà mặt nước; UBND xã Nam Hà cho thuê và cho mượn 7.936 m2 đất sản xuất nông nghiệp; UBND xã Mê Linh cho thuê 14.937 m2 đất sản xuất nông nghiệp nhưng không thông qua đấu giá.
Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, để xảy ra các sai phạm trên, trong đó, trách nhiệm về việc ban hành các quyết định cho thuê đất đối với 25/40 trường hợp thuê đất ban đầu; chưa ký hợp đồng thuê đất; chưa cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc về Chủ tịch, Phó Chủ tịch huyện phụ trách của UBND huyện Lâm Hà; Phòng Tài nguyên và Môi trường; Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất (nay là Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai) qua các thời kỳ.
Trách nhiệm về các tồn tại, sai phạm trong việc chứng thực, lập hồ sơ chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất trên diện tích đất thuê cho một cá nhân không đúng thực tế thuộc về các cá nhân ông Phạm Thế Hùng (công chức Phòng Tài nguyên và Môi trường), ông Bùi Xuân Tâm (công chức địa chính), ông Nguyễn Bách Tùng (nay là Chủ tịch UBND xã Hoài Đức). Ngoài ra, trách nhiệm trong việc để các hộ dân sử dụng đất thuê không đúng mục đích, xây dựng nhiều công trình nhà ở kiên cố trên đất thuê thuộc UBND huyện, Chủ tịch xã Hoài Đức…
Trách nhiệm trong việc chuyển mục đích sử dụng đất thuê để sản xuất kinh doanh sang đất ở thuộc về Nguyên Chủ tịch UBND huyện Lâm Hà Nguyễn Đức Tài, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường Phạm Văn Hồng. Trách nhiệm để các cá nhân thuê đất sử dụng không đúng mục đích, xây dựng nhà ở không giấy phép thuộc Chủ tịch UBND thị trấn và công chức địa chính – xây dựng thị trấn Nam Ban…
Kiên quyết thu hồi diện tích đất vi phạm
Từ các sai phạm trên, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị UBND tỉnh thu hồi Văn bản số 2744/UBND-TĐ (ngày 05/5/2021) của UBND tỉnh. Đồng thời, giao Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Lâm Đồng để điều tra, làm rõ các hành vi vi phạm các quy định về quản lý đất đai đối với việc UBND huyện Lâm Hà do tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thuê của Nhà nước để sản xuất kinh doanh sang đất ở đô thị cho một số trường hợp tại thị trấn Nam Ban.
Ngoài ra, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường, kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với Giám đốc Sở trong việc ban hành Kết luận thanh tra số 12/KL-TNMT ngày 24/6/2022. Đồng thời, kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với trưởng đoàn thanh tra, thành viên đoàn thanh tra.
Chỉ đạo UBND huyện Lâm Hà kiểm tra, rà soát các trường hợp sử dụng đất thuê trên địa bàn huyện (có nguồn gốc do nhận chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê) mà chưa ký hợp đồng thuê đất, hướng dẫn các trường hợp này lập thủ tục thuê đất theo quy định. Kiểm tra, rà soát các trường hợp đang sử dụng đất của Công ty TNHH Đại Phát để ban hành quyết định cho thuê đất, ký hợp đồng thuê đất theo quy định. Thu hồi Quyết định số 5664/QĐ-UBND (ngày 14/11/2022) của UBND huyện Lâm Hà.
Giao Cục Thuế tỉnh chỉ đạo Chi cục Thuế khu vực Lâm Hà - Đam Rông phối hợp kiểm tra, rà soát các trường hợp được thuê đất, xác định đơn giá thuê đất để làm cơ sở ký hợp đồng thuê đất, truy thu tiền thuê đất theo quy định.
Đề nghị UBND huyện Lâm Hà tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất đối với UBND các xã, thị trấn trên địa bàn. Kiên quyết thu hồi diện tích đất thuê không thực hiện nghĩa vụ tài chính, vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng. Chỉ đạo UBND các xã, thị trấn và các cơ quan có thẩm quyền tổ chức kiểm tra, xử lý theo quy định đối với những trường hợp sử dụng đất thuê không đúng mục đích, vi phạm trật tự xây dựng. Chấm dứt việc cho thuê, cho mượn đất trụ sở, đất sản xuất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích thuộc thẩm quyền quản lý của UBND cấp xã không đúng quy định… Thu hồi các quyết định số: 2109, 2110, 2111, 2112 và 2113/QĐ-UBND ngày 02/6/2021 của UBND huyện. Phòng Tài nguyên và Môi trường thu hồi 5.161 m2 đất đã cho một cá nhân thuê.
Tổ chức kiểm điểm trách nhiệm, xem xét có hình thức xử lý đối với tập thể, các nhân tại UBND xã, thị trấn Đinh Văn, Nam Ban, Hoài Đức, Mê Linh, Đông Thanh, Tân Hà và Phòng Tài nguyên và Môi trường, Phòng Kinh tế và Hạ tầng. Kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với UBND các xã Gia Lâm, Phú Sơn, Nam Hà, Phòng Tài chính - Kế hoạch và Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng và Công trình công cộng huyện...