Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Nhật Bản đã tăng 3,6% so với một năm trước đó, vượt mức tăng 3,5% mà các nhà kinh tế dự đoán và mức 3% trong tháng 9.
Chỉ số CPI của Nhật Bản không bao gồm giá thực phẩm tươi sống, nhưng bao gồm giá các sản phẩm dầu mỏ. Mức lạm phát cũng cao hơn mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) tháng thứ 7 liên tiếp.
Đây là mức tăng cao nhất kể từ tháng 2/1982, khi diễn ra một cuộc khủng hoảng ở Trung Đông bắt nguồn từ cuộc chiến Iran-Iraq đã làm gián đoạn nguồn cung dầu thô và khiến giá năng lượng tăng đột biến.
Dữ liệu tháng 10 cho thấy giá nguyên liệu thô tăng và đồng yen yếu đã khiến chi phí năng lượng tăng 15,2%, trong khi thực phẩm tăng 5,9%, mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 3/1981.
Trong số các mặt hàng thực phẩm, 88% đắt hơn so với một năm trước, dẫn đầu là đồ uống có cồn, như bia và rượu sake. Giá hàng gia dụng tăng 11,8%, mức tăng lớn nhất kể từ tháng 3/1975, do chi phí vận chuyển, nguyên liệu thô và năng lượng tăng cao.
Dữ liệu cho thấy các công ty Nhật Bản đang dần bỏ suy nghĩ giảm phát khi họ áp dụng tăng giá đối với nhiều loại sản phẩm. Trong số 522 mặt hàng cấu thành chỉ số giá tiêu dùng cốt lõi, 406 mặt hàng đã đắt hơn trong tháng 10 so với năm ngoái. Vào tháng 9 con số này là 385.
Các nhà thầu phụ cũng phải vật lộn với áp lực giá bán buôn, chỉ số giá hàng hóa doanh nghiệp đã tăng 9,1% tính đến tháng 10.
Những hạn chế về nguồn cung từ nước ngoài đã đẩy giá thực phẩm, hàng hóa công nghiệp và các bộ phận sản xuất phải nhập khẩu tăng lên, đồng thời khiến đồng yen giảm. Tới nay, đồng tiền này đã giảm hơn 20% trong năm nay nếu tính theo đồng USD.
Dù thị trường đang khó khăn, các nhà kinh tế không hề mong muốn Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ tham gia vào xu hướng tăng lãi suất toàn cầu. Họ coi sự gia tăng lạm phát này là một giai đoạn, và sẽ ngừng tăng khi chi phí nhập khẩu giảm dần.
Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vẫn quyết tâm duy trì chính sách lãi suất thấp của mình. Hiện BOJ giữ lãi suất dài hạn quanh mức 0% và lãi suất ngắn hạn ở mức âm 0,1%.
Haruhiko Kuroda, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản, cho hay: “Nền kinh tế vẫn còn mong manh sau suy thoái do Covid-19. Ngoài ra, tỷ lệ lạm phát của Nhật Bản vẫn ở mức vừa phải so với tiêu chuẩn của các nước phát triển khác”.
BOJ dự báo mức giá trung bình của năm tài chính đến hết tháng 3/2023 sẽ cao hơn 3% so với năm 2021-22, nhưng mức tăng trong năm 2023-24 sẽ chỉ bằng một nửa.
Takeshi Minami, Trưởng phòng kinh tế tại Viện nghiên cứu Norinchukin, cũng cho biết: “Đà tăng sẽ sớm chậm lại. Lạm phát sẽ đạt đỉnh vào cuối năm và giá cả sẽ bắt đầu giảm trong năm mới".