Savannah Guthrie, nữ nhà văn, nhà báo kiêm biên tập viên truyền hình nổi tiếng của NBC, mới ra mắt cuốn Mostly What God Does: Reflections on Seeking and Finding His Love Everywhere (tạm dịch Hiểu về điều Chúa làm: Tìm kiếm và tìm thấy tình yêu của Ngài ở mọi nơi), vào tháng trước.
Khi sách được phát hành, bà Savannah bỗng thấy nhiều cuốn sách giả được khuyến nghị và bán cùng tác phẩm mới của mình.
Mới ra mắt không lâu nhưng cuốn Mostly What God Does đã phải đối mặt với tình trạng sách giả đi kèm. Ảnh: Yahoo News.
Bà thậm chí còn cảnh báo với khán giả và độc giả trên các chương trình của mình. Nữ nhà văn cũng đăng bài trên trang Instagram cá nhân để cảnh báo người theo dõi về các cuốn sách giả. “Ngoài kia có quá nhiều sách giả! Tôi không viết gì khác ngoài cuốn Mostly What God Does. Tôi không viết sách thực hành, nghiên cứu hay bất kỳ cuốn sách nào khác”, bà Savannah viết vào ngày 25/2. Ví dụ: một cuốn sách thực hành ghi tên tác giả là Savana Gathrie, lỗi sai chính tả rõ ràng với tên Savannah Guthrie.
Nhiều tác giả gặp vấn đề tương tự
Chỉ vài ngày sau khi phát hành cuốn sách Gravitas (tạm dịch Hành xử một cách trang trọng) của mình vào tháng 9 năm ngoái, tác giả Lisa Sun đã phát hiện ra nhiều cuốn sách thực hành giả được đề xuất bán cùng các tác phẩm khác của bà trên trang Amazon. Cả Lisa và nhà xuất bản của mình đều không viết hoặc ủy quyền cho bất kỳ bên nào thực hiện những nội dung trên.
Nhà văn Lisa chia sẻ: “Tôi được một người bạn tốt nhắn tin rằng ‘Tôi rất vui được đọc sách của bạn và tôi đã mua thêm cuốn thực hành’. Lúc đó, tôi nhanh chóng khuyến nghị: ‘Hủy đơn đặt hàng sách thực hành đi. Tôi không viết cuốn đó, tôi không biết nó đến từ đâu'”.
Còn nhà văn Jane Friedman đã viết 3 cuốn sách, nhưng bà đã tìm thấy thêm 6 cuốn nữa mang tên mình trên Amazon vào mùa hè năm ngoái.
Sách giả là một vấn đề khó giải quyết khi các nhà bán sách và nhiều đơn vị liên quan chưa thực sự quyết liệt. Ảnh: NY Post.
Bà Jane nói: “Ngay khi tôi nhìn thấy những cuốn sách này được rao bán, tôi đã biết chúng có thể do AI viết ra. Thời điểm xuất hiện của chúng rất trùng hợp với sự bùng nổ của các công cụ viết từ AI. Và khi tôi đọc, đúng là kiểu viết chung chung, mơ hồ, không hay như tôi nghĩ”.
Bà Mary Rasenberger, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Tác giả Mỹ, thông tin với trang Today rằng những cuốn sách sao chép này không có gì mới nhưng AI đang khiến việc tạo ra chúng “dễ dàng hơn và nhanh hơn rất nhiều”.
“Và sách giả thậm chí còn lấn át cả sách thật trước khi nó ra mắt,” bà Mary nói thêm.
Theo Hiệp hội Tác giả Mỹ, nhiều cuốn sách nhái này đến từ các công ty có trụ sở ở nước ngoài nên việc buộc họ phải chịu trách nhiệm cũng trở nên khó khăn hơn.
Chưa có nhiều hành động từ các nhà bán sách
Khi hai nhà văn Sun và Friedman khiếu nại với Amazon về sách giả, nền tảng này đã gỡ chúng xuống. Tuy nhiên, các tác giả cho biết vấn đề vẫn chưa được giải quyết tận gốc.
Sun nói: “Tình thế hiện tại giống trò đập chuột. Cứ sau khi tôi tập trung tìm kiếm sách giả, báo cáo chúng thì chúng được gỡ xuống. Nhưng chỉ vài tuần sau, nhiều cuốn đạo nhái khác lại xuất hiện”.
Trong một tuyên bố với NBC News, Amazon đã chia sẻ: "Chúng tôi đang phối hợp trong việc chặn các cuốn sách giả được đưa vào danh sách khuyến nghị, cũng như xóa những cuốn sách không tuân thủ nguyên tắc của chúng tôi, bao gồm các tác phẩm có nội dung mang lại trải nghiệm kém cho khách hàng".
Mạng xã hội cho người yêu sách Goodreads cũng đang cân nhắc về hiện tượng này: "Chúng tôi vừa ngăn chặn việc đưa những cuốn sách vi phạm nguyên tắc của trang lên nền tảng và vừa nhanh chóng điều tra khi có mối lo ngại và xóa sách khi chúng tôi cần".
Các tác giả đang nỗ lực kêu gọi nhà bán sách chủ động hơn trong việc phát hiện những trò gian lận của AI. Hiệp hội Tác giả Mỹ cũng đang kiện OpenAI và Microsoft, nói rằng họ cần xin cấp phép cho nội dung sách họ tạo ra và trả tiền bản quyền cho tác giả có tác phẩm được họ sử dụng trong kho dữ liệu nguồn.
Khi ngành xuất bản đang tìm cách giải quyết ngày càng nhiều vấn đề mới, người tiêu dùng cũng cần có một số giải pháp cá nhân để tránh lãng phí tiền vào một cuốn sách giả.
Đầu tiên là người dùng cần kiểm tra xếp hạng và đánh giá tác phẩm. Thông thường, một cuốn sách giả sẽ không có cùng số lượng xếp hạng và đánh giá. Tiếp đó, độc giả cần xem kỹ cách viết tên tác giả và tên sách. Sách giả thường viết sai tên tác giả hoặc chỉnh sửa tên hơi khác đi so với sách thật. Và một khi đã mua phải hàng giả, độc giả có thể trả lại sách và báo cáo với nền tảng mua hàng.
