Mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý 1/2023 tại nhóm chứng khoán ghi nhận xu hướng giảm mạnh về lợi nhuận, đặc biệt tại nhóm công ty top đầu.
Cụ thể, Chứng khoán VNDirect bất ngờ báo lãi sau thuế giảm tới 82% so với cùng kỳ, rơi từ mức 762 tỷ xuống còn 140 tỷ đồng. Công ty giải trình điều này do tác động tiêu cực từ thị trường chung dẫn tới doanh thu giảm 27% xuống còn 1.290 tỷ đồng. Riêng doanh thu hoạt động cho vay ký quỹ và môi giới của VNDirect giảm lần lượt 46% và 68%, duy chỉ có doanh thu tự doanh tăng 18% lên 782 tỷ đồng. Trong khi đó chi phí tăng 4%, riêng lỗ tự doanh tăng 220 tỷ (88%) và chi phí tài chính cũng tăng gấp 3 lần.
Có cùng mức giảm sâu là Chứng khoán SHS và Chứng khoán VCI. SHS báo lãi trước thuế quý 1 giảm 88% xuống còn 51 tỷ đồng, trong khi VCI ghi nhận lãi sau thuế chỉ vỏn vẹn 77 tỷ, giảm 84%.
Không khá khẩm hơn là bao, Chứng khoán SSI báo lãi trước thuế trong quý 1 giảm 33% xuống mức 590 tỷ đồng. Cụ thể, doanh thu hoạt động giảm 26% xuống mức 1.439 tỷ đồng, trong đó lãi FVPTL nhích nhẹ lên 679 tỷ đồng song lãi từ cho vay và phải thu giảm phân nửa xuống còn chưa tới 340 tỷ đồng. Doanh thu môi giới cũng giảm sâu 57% xuống còn 257 tỷ đồng.
Kết quả, công ty chứng khoán này ghi nhận lợi nhuận sau thuế còn 481 tỷ đồng, chỉ bằng 2/3 con số thực hiện của quý 1/2022.
Tương tự, Chứng khoán Techcombank (TCBS) và Chứng khoán TPHCM (HSC) ghi nhận lợi nhuận đồng loạt sụt giảm trên 55%, lần lượt đạt 334 tỷ đồng (từ mức 940 tỷ quý 1/2022) và 124 tỷ đồng (từ mức 282 tỷ). Trong khi đó, Mirae Asset báo lãi trước thuế "đi lùi" 53% còn 160 tỷ đồng trong bối cảnh doanh thu hoạt động sụt giảm 25% xuống 562 tỷ đồng.
Hầu hết những công ty chứng khoán trên đều đưa ra nguyên nhân cho sự sa sút của lợi nhuận bởi tác động tiêu cực của thị trường chứng khoán 3 tháng đầu năm 2023. Với độ nhạy cảm cao với thị trường, các mảng hoạt động tự doanh, môi giới, margin của các công ty chứng khoán chịu ảnh hưởng tương đối mạnh, kể cả với những tên tuổi lớn, khi mà thị trường ảm đạm và nhà đầu tư trở nên vô cùng thận trọng.
Đặc biệt, lãi suất chính là yếu tố tác động lớn đến tâm lý thị trường. Lãi suất neo mức cao khiến giới đầu tư lo ngại về triển vọng lợi nhuận của doanh nghiệp khi chi phí lãi vay gia tăng áp lực trong bối cảnh sức mua giảm sút nghiêm trọng trên toàn cầu đã ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu. Ngoài ra, mặt bằng lãi suất cao còn là một rào cản không nhỏ đối với nhu cầu vay margin của nhà đầu tư.
Các số liệu thống kê đều chưa cho thấy nhiều dấu hiệu cải thiện. Dư nợ cho vay sau khi giảm mạnh trong quý 4 năm ngoái xuống mức thấp nhất 7 quý hiện cũng chỉ nhích nhẹ sau quý đầu năm nay, ước tính vào khoảng 123.000 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ margin ước tính vào khoảng 118.000 tỷ đồng. Số dư tiền gửi khách hàng tại các CTCK tiếp tục giảm nhẹ 2.000 tỷ xuống khoảng 58.000 tỷ đồng. Số lượng tài khoản mở mới trong ba tháng đầu năm đều không quá 100.000 tài khoản/tháng.
